پایگاه خبری چهاردانگه نیوز:
به گزارش خبرگزاری فارس از شهرستان ساری، فصل گرم سال، دریا یکی از پرطرفدارترینهاست، برخی نظارهگر آبی بیکران دریا میشوند و در کنار ساحل آرامش میگیرند، برخی برای ماسههایش که اغلب کودکان هستند سر از پا نمیشناسند و برخی دیگر تنی به آب میزنند. درست است طی سالهای اخیر با اجرای طرحهای سالمسازی تعداد غریق از سه رقمی به دو رقمی کاهش یافته اما حتی یک غریق هم در دریا زیاد است.
باتوجه به حضور ناجیان غریق، هشدارها و سوت زدنهایشان برای سلامتی و حفظ جان مردم اما این موضوع هنوز بهصورت فرهنگ نهادینه نشده و هشدار ناجیان غریق که تمام هدفشان حفظ سلامت مردم بوده برای برخی ناراحتکننده است و حتی برخی بهنوعی بیاحترامی میدانند.
بیشتر غرقیهایی که در حال حاضر در دریا داریم دلیلش شنا در ساعات شب، شنا در دریای مواج و یا شنا در مناطق دنج و سنگچین که نتیجهاش تراژدی تلخ و ناگواری است که برای خانوادهها رقم خورده است. حضور مسافران این روزها و در شرایط کرونایی نشان داده دریا محبوبیت خود را در هر فصل و زمانی از سال دارد ولی گردشگران باید بدانند ناقوس مرگ در دریای خزر که از سالهای گذشته به صدا درآمده همچنان مینوازد که ضرورت دارد با توجه به توصیهها و هشدارها خود و خانواده خود را از گزند حوادث تلخ ایمن نگه دارند.
* مشکلات جدی در مدیریت مخاطرات گردشگری دریایی
گفتوگو با همایون خوشروان مجری طرح بینالمللی نوسانات دریای خزر درباره مخاطرات گردشگری در ادامه از نظرتان میگذرد.
فارس: وضعیت دریا و غرقیها را در این روزها به چه صورت است؟
با فرارسیدن فصل تابستان گردشگران زیادی برای استفاده از محیط دریا وارد استانهای شمالی میشوند و در این میان استان مازندران که نزدیک به نیمی از کرانه خزر را به خودش اختصاص داده مکان پذیرش شنای گردشگران بسیاری است.
واقعیت این است سالانه شاهد مرگ و میر بالایی در دریای خزر هستیم، وقتی آمار مرگ و میر را بررسی میکنیم، میبینیم آمار ما چندین برابر آمار جهانی است که نشان میدهد در مدیریت مخاطرات گردشگری دریایی مشکلات جدی داریم.
فارس: مهمترین مشکلی که در بحث غرقیها در دریا با آن مواجه هستیم، چیست؟
یکی از مشکلات اساسی عدم آگاهی مردم نسبت به مکانهایی که در آن وارد میشوند و قصد دارند برای شنا استفاده کنند، است. نکتهای که وجود دارد در مناطقی که طرح سالمسازی دریا اجرا میشود یکسری کارهای زیربنایی انجام شده و مکانهایی را برای شنا اختصاص دادیم و افراد هم بهعنوان غریق نجات هستند که روی شنای مردم نظارت میکنند که این مناطق نسبتاً امن است.
اما فراموش نکنیم که چند عامل میتواند در دریا بهعنوان تهدید جدی تلقی شود، اولین نکته بحث عدم آگاهی نسبت به عمق دریاست. وارد آبی میشوید که بهدلیل تلاطم آبی کدر بوده و افراد بدون آگاهی از وضعیت بستر، وارد دریا میشوند، حتی دهها متر قدم میزنند و میبینند عمق دریا کم است و فکر میکنند این عمق کم همچنان امتداد دارد اما ناگهان وارد چاله و پرتگاه میافتند که نمیتوانند شناوری خود را حفظ کرده که باعث مرگ و میر بسیاری از شناگران میشود.
معمولاً بسیاری از شناگران وقتی وارد آب خزر میشوند با شیب نسبتاً ملایم به پشتههای ماسهای میرسند که محل شکست امواج بوده و وقتی وارد این پشتهها میشوند میبینند عمق آب کم و حتی کمتر از ۵۰ سانتیمتر شده و حتی آب گاهی زیر زانوها قرار میگیرد و خوشحال میشوند وارد منطقهای شده که عمق آب کم است و با این اعتماد به نفسی که در ما ایجاد میشود شروع به جلو رفتن میکنند.
* غافلگیری شناگران با چالههای ماسهای
متاسفانه شناگران غافل از این هستند که پشت این پشتههای ماسهای چالههایی وجود دارد که این چالهها محل فرسایش و رسوبات ماسهای بوده که نسبتاً عمیق هستند و تغییرات عمق در آنها بسیار زیاد بوده و همین پشتهها درحقیقت محل شکست امواج و مکانی بوده که تلاطم برگشت آب باعث میشود که شناگر را تحت تأثیر جریان برگشتی به سمت اعماق دریا با سرعت زیاد هل دهد که شناگر با غافلگیری دچار مرگ میشود.
* وجود تلههای زیرآبی در خزر
فارس: درباره بحث تلههای زیرآبی توضیح میفرمایید؟
دومین مسأله بحث تلههای زیرآبی است، الان در بحث سواحل دریای خزر در بسیاری از مکانها فعالیت ماهیگیران پره را داریم که معمولاً از مهر ماه کارشان را آغاز میکنند و معمولاً با تورهای بزرگ ماهیگیری ماهی را صید کرده و آن را بیرون میکشند گاهاً تورهای آنها که پاره میشود در اعماق ۱.۵ یا ۲ متری رها شده و در کف بستر دریا با وزنهها باقی میماند، یک شناگر در محیط عمیق میرود به خودش اعتماد دارد که میتواند در محیط شنا کند و دوباره به ساحل برگردد اما متأسفانه قوس برمیدارد و درگیر این تورها میشود که به هیچ وجه نمیتواند خودش را نجات دهد بسیاری از شناگران در اثر این عامل جان خود را از دست دادند.
فارس: در ارتباط با عمق دریای خزر و ارتباط آن با غرقشدگی توضیح میدهید؟
فراموش نکنیم که عمق دریای خزر بهطور متناوب در حال تغییر است، از سال ۱۳۵۷ تاکنون نزدیک به ۲۵۰ سانتیمتر اختلاف ارتفاع را در دریای خزر تجربه کردیم، پس طبیعی است اگر سازههایی مثل چاههای آب در کنار ساحل داشته باشیم این چاهها امروزه در زیر آب هستند و بسیاری از شناگران ما اطلاعاتی ندارند و داخل این چاهها میافتند. در ناحیه پلاژهای ساحلی بابلسر میتوان چاههایی مشاهده کرد که زیر آب هستند و الان دارند بهدلیل کاهش سطح تراز آب بیرون میآیند.
فارس: شنا در دریای مواج چه خطراتی ممکن است به همراه داشته باشد؟
فراموش نکنیم خود امواج در زمان طوفانی بودن دریا میتواند بسیار خطرناک باشند، چون وقتی از عمق ۱.۵ متری جلوتر برویم قابلیت شنا را از دست میدهیم و اگر با مهارت شنا آشنا نباشیم امواج میتواند ما را به اعماق ببرد و سبب مرگ ما شود.
اگر از همه عوامل بگذریم عوامل بیماریزا و میکروبی در مناطقی که پسابهای شهری و روستایی وارد دریا میشوند فرصتی را برای افزایش مواد مغذی در درون آب ایجاد میکنند که این مواد شرایطی را برای جلبکها آماده کرده که سمی میشود و میتواند جان شناگران را تهدید کند. بنابراین آلودگی آب عامل کشنده محسوب شده و بسیاری از طرحهای سالمسازی در محدوده آبهای ناسالم قرار گرفته است.
* دریای خزر شرایط مساعدی برای شنا ندارد
باید گفت دریای خزر شرایط مساعدی برای شنا ندارد، شناگران بدون آگاهی و آموزش جان خود را به خطر میاندازند و ما شاهد غمگین شدن بسیاری از خانوادهها هستیم و این حادثه هر سال دارد تکرار میشود.
فارس: با توجه به حضور مردم و مسافران در کرانه ساحلی، توصیه شما چیست؟
توصیه ما این است از مکانهایی که دیوارهای حفاظتی داریم و معمولاً تختهسنگهایی بزرگ است برای مقابله با نفوذ آب دریا در این مناطق به هیچ وجه شنا نکنند، چون مناطقی هستند که نیمرخ بستر دریا در آنجا کاملاً تغییر کرده و شیب در این مناطق بسیار زیاد است و در زمان امواج کوبنده، شناگر را میتواند به این سنگها بکوبد و باعث مرگش شود.
علاوه بر این، در زیر آب نیز این تخته سنگها وجود دارد و میتواند باعث جراحت و به تله افتادن و در برخی مواقع مرگ شناگر شود، بنابراین باید از این مناطق فاصله بگیریم.
فارس: مکان مناسب برای شنا در دریای مازندران چه مناطقی است؟
در استان مازندران مکان مناسب برای شنا مناطقی است که از دهانه رودخانهها فاصله داشته باشد، بسیاری از شناگران در نزدیکی دهانه رودخانه مثل میرود، لاریم و نکارود شنا کردند و غرق شدند، دلیلش این بوده که مواد لای و چسبندهای که رودخانهها وارد دریا میکنند باعث حالت اسفنجی در مصب شده که در رسوبات فرو میرود و زمینه غرقشدن را فراهم میکند.
سواحلی که از مصب رودخانهها فاصله دارند مثل لاریم تا چپکرود در فاصله مشخص قرار گرفتند باتوجه به پهنای خاکریز مکان مناسبی برای شنا هستند.
* توجه به هشدارها؛ مهمترین عامل برای بقا در دریا
فارس: باتوجه به شرایط کرونایی توصیه شما به مردم و مسافران برای حضور و شنا در دریای خزر چیست؟
باتوجه به شرایط کرونا تأکید به توجه به رعایت فاصلهگذاری اجتماعی در سواحل است، باید گفت مهمترین عامل برای بقا در دریا توجه به هشدارها، استفاده از تیوپ و شنا در جهت جریان آب است که لازم است شناگران دریای خزر را دریایی خطرناک و ناشناخته بدانند که حتی در شرایط آرام هم خطرناک است.
باتوجه به این مسائل باید گفت، مهمترین عوامل مؤثر در مرگ گردشگران ساحلی شامل جریانهای برگشتی در مواقع طوفانهای دریایی، ناهموار بودن بستر و تغییرات شدید شیب آن، جنس بستر و جراحات براثر برخورد با تختهسنگهای ساحلی، به تله افتادن در تورهای ماهیگیری و چاههای پنهان شده در زیر آب و بیماریهای میکرونی ناشی از پسابها و ناآشنا بودن گردشگران و کمبود نیروی ناجی غریق در طول نوار ساحلی است.
لازم است مردم و مسافران نیز باتوجه به این مسائل از رفتن به سواحلی که ناآشنا بوده و درواقع این سواحل برای طرح سالمسازی دریا انتخاب نشده، خودداری کنند؛ به این دلیل که سواحل ناآشنا معمولاً مخاطرات جدی با خود به همراه دارند و همچنین در مکانهایی که طرح سالمسازی دریا اجرا میشود حتماً به هشدارهایی که نجات غریق میدهند توجه شود و از حضور در مکانهای شلوغ بهدلیل آلودگیها از شنا در دریای خزر جداً پرهیز شود.
/۸۶۰۳۴/ج/و