پایگاه خبری چهاردانگه: از دروازه های ورودی های اصلی ساری که وارد ساری شوید بوی باستانی شهری کهن شما را جذب خواهد کرد.
صبح یک روز تابستانی وقتی کارگران خط انتقال گاز سمنان به مازندران مثل همیشه مشغول کندوکاو بر زمین منطقه وستمین چهاردانگه بودند صدایی کهن در دره های اطراف پیچید. کار متوقف شد و بلافاصله گروه های باستان شناسی در منطقه مستقر شدند و بعد از چند روز کاوش اعلام کردند که ردپای آشکاری از تمدن کهن شهرنشینی در این منطقه یافته اند.
بعد از این کشفیات بود که ساری؛ شهر آرش و بهارنارنج، قدمت دیرین خود را به مردمانش بازشناساند و حالا گردشگران بسیاری به نیت دیدن این شهر تاریخی راهشان را به سمت ساری کج می کنند. شاید بسیاری از شما نمی دانستید که آرش کمانگیر از همین شهر باستانی تیر خود را برای مشخص کردن مرزهای ایران از چله کمان رها کرد. اما در تاریخ بارها این مسئله ثبت شده که به عنوان نمونه شعری از فخرالدین اسعد گرگانی را در این باره می خوانید:
اگر خوانند آرش را کمانگیر / که از ساری به مرو انداختی تیر / همی هرساعتی ، صد تیر پرتاب/ تو اندازی به جان من به گوراب
تغییر شیوه پذیرایی و استقبال از گردشگران، تغییرات باورنکردنی و عظیم در طول ۳ سال گذشته در این شهر و همچنین استفاده از روش های تازه و جذاب برای لذت بردن مسافران از فضای ساری باعث شد که این شهر در سال های ۹۳ و ۹۴ در میان ۵ شهر برتر گردشگری کشور قرار گیرد و امسال نیز در میان کاندیداهای «شهر نمونه گردشگری» در کشور است.
اگر در نوروز امسال ساری را برای سفر و اقامت انتخاب کرده اید یا در راه سفر به نقطه مدنظرتان از ساری گذشتید حتما باید نقاط دیدنی و تاریخی این کهن شهر را ببینید و از امکانات و برنامه های تفریحی متنوع ساری بهره مند شوید.
دیدنی های مذهبی
ساری و اطراف آن امامزادگان و مساجد بسیار زیبا و کهنی دارد که یکی قدیمی ترین آنها «مسجد فرح آباد» در جاده فرح آباد (یا دریا) است. جاده دریا یکی از زیباترین جاده های شمال ایران است که به طول ۲۵ کیلومتر مملو از اماکن تفریحی، توریستی و غذایی است که درباره آن خواهیم گفت.
مجموعه فرهنگی تاریخی فرح آباد
مسجد قدیمی فرح آباد که قدمتش به دوران صفویان باز می گردد از زیباترین آثار تاریخی ساری است. معماری آن یا سبک و سیاق مکتب اصفهان تطابق دارد و جالب است بدانید «شاه عباس» صفوی بخشی از دوران سلطنتش را در ساری گذارنده است. آن روزها کاخ و پل جهان نما نیز در کنار مسجد فرح آباد قرار داشتند که متاسفانه امروزه تنها مسجد آن باقی مانده است. این مسجد زیبا با طراحی منحصر به فرد و دالان ها و سراهای دیدنی، حال و هوایی عجیب و شورانگیز دارد.
مسجد جامع ساری
خانه کبوترهای سرگشته و مقصد اصلی کسبه ساروی است. این مسجد کهن در محله قدیمی چناربن( پای چنار) و در کنار بازار بزرگ نرگسیه ساری قرار دارد و در واقع قلب مذهبی شهر به شمار می آید. کافی است نشانی میدان ساعت و خیابان انقلاب را از هرکسی خواستید بپرسید، بعد مسجد با جاذبه اش خود راه را به شما نشان خواهد داد.
امامزاه عباس ساری
این زیارتگاه یکی از شاهکارهای معماری قرن نهم هجری است . روایت های تاریخی فراوانی درباره اتفاقات عجیب مذهبی در این مکان وجود دارد که اگر گذرتان به آنجا خورد حتما از زبان پیرمردهای خونگرم محله خواهید شنید. برای کسانی که می خواهند از بخش جنوبی ساری به سمت شرق مازندران و مشهد مقدس بروند این امامزاده بهترین توقفگاه است که در بلوار امام رضا قرار دارد. کافی است پل زیبای تجن را که رد کردید از هرکسی نشانی آن را بپرسید، نترسید گم نخواهید شد چون تابلوهای راهنمای ساری دست شما را خواهند گرفت و تا در امامزاده می برند.
در کتیبه صندوقی که در داخل ضریح بر روی مزار این چهار امامزاده قرار دارد نوشته شده است : درکنار امامزاده عبّاس (ع) حسن و زید و محمد مدفون میباشند .
این امامزاده یکی از محل های اسکان مسافران نوروزی است. حیاط زیبا و بزرش با درختان چنار و نارون و گل های ختمی و بنفشه جاذبه امامزاده عباس را دوچندان کرده است.
امامزاده یحیی و زین العابدین
محدوده مرکزی شهر ساری مانند سایر شهرهای شمالی از بافت و ابنیه تاریخی قدیمی مهمی برخوردار است. از جمله، امامزاده یحیی نیز در شمال خیابان جمهوری اسلامی و در مجاورت برج سلطان زین العابدین واقع شده که گنبد آن در سال ۸۴۹ هجری ساخته شده است.
از مسجد جامع تا محوطه بزرگ امامزاده یحیی که به بازار بزرگ و قدیمی روز راه دارد و همچنین مجاور با قدیمی ترین محله ساری یعنی (۱۳ پیچ است) تنها ۵ دقیقه راه است.
این امامزاده و برج مجاور آن محل اقامت نیست اما معماری منحصربه فردش هر بیننده ای را جذب می کند.
نکته: همه اماکن مذهبی یاد شده دارای شماره ثبت ملی هستند
تکیه پهنه کلا
این تکیه عجیب و قریب مثلث برمودای ساری است و فقط کافی است یکبار پایتان به آنجا باز شود آنوقت دیگر بازگشتتان با خداست. مجاورت آن با کوه های زیبایی جنگلی اطراف و رودخانه های پرآب و چشمه های کوچک و البته حکایت های فراوان از شفا گرفتن برخی از بیماران در این مکان و البته وجود آن در جاده توریستی ساری به کیاسر باعث شده است که تقریبا همه گردشگران ورودی به ساری ، سری هم به «پهنه کلا » بزنند.
پیرمردهای منطقه می گویند ما از بزرگان و پدرانمان شنیده ایم که از زمان های گذشته این مکان مبارک بوده و روستا ییان رو ستاهای دیگر، جهت زیارت و استشفا به این مکان مشرْف می شدند و توجه معصومین ـ علیهم السلام ـ به این مکان مسلم است.
این مکان زیارتی و تفریحی در روستای پهنه کلاً شمالی است که تا مرکز شهرستان ساری حدود ۱۰ کیلومتر فاصله دارد.ضمن اینکه اقامتگاه های مجهز این مرکز همیشه طرفدارانش پروپاقرص خودش را دارد پس اگر می خواهید جا را از دست ندهید حتما زوتر راه ساری را در پیش بگیرید.
دیدنی های تاریخی و شهری
شایسته است بعد از گشت و گذاری مذهبی اینبار سفری را به دل تاریخ ساری آغاز کنیم. تاریخی کهن و راز آلود که حفره های اعجاب انگیز فراوانی دارد.
خانه ـ موزه کلبادی
اگر پیشنهاد ما را می خواهید اول از همه خانه ـ موزه کلبادی را از دست ندهید. یکی از شاهکارهای معماری قجری با اتاق هایی اشرافی و پنجره هایی بی نهایت زیبا. در حیاط این موزه هر روز جشن های مختلفی برای گردشگران نوروزی برقرار می شود که از جشن های سنتی مازندران تا اجرای نمایش های دیدنی را شامل می شود. این مجموعه زیبا و تماشایی که در جوارش حمام دیدنی وزیری را جای داده در محله تاریخی آب انبار نو ساری واقع شده است که در ادامه چند جاذبه دیگر این محله را هم معرفی خواهیم کرد.
خانه فاضلی
عمارت قدیمی فاضلی یکی از مجموعه بنا های ارزشمند واقع درمحور تاریخی- فرهنگی آب انبار نو شهر ساری است. این بنا از ساخته های دوران قاجار بوده و در دوران پهلوی اول نیز قسمتی دیگر به آن الحاق شده است.
شیوه معماری آن تلفیقی از معماری مدرن دوران قاجار و معماری کهن مازنی در سقانفارها است. زیبایی بیرونی این خانه هر بیننده ای را مجذوب خود می کند. در این خانه نیز برنامه های تفریحی فراوان، مسابقه های ویژه برای گردشگران و اجراهای زنده موسیقی و نمایش برگزر خواهد شد.
آب انبار نو
گروه های موسیقی مشهور زیادی در این گودال عظیم آجری که صدا را در خود می بلعد اجرا داشته اند. به گواه موسیقی دان های فراوانی که از آن بازدید کرده اند این آب انبار دیگر کاربری قدیمی خود را از دست داده و کاملا به استدیوی ضبط موسیقی بدل شده است. در سال ۱۳۸۷ هم نیز یک گروه موسیقی آلمانی از این آب انبار دیدن کردن و نوازنده آنها در آن ویالن سل نواخت که هنوز هم نوای معجزه آسایش را می شود در کوچه های محله آب انبار نو شنید.
این آب انبار را خورشید خانم (از خاندان کنی ها) در زمان قاجاریه ساخته است و از بزرگترین آب انبارهای شهر و دارای سقف گنبدی و هشت پنجره نورگیر برای تهویه است. ارتفاع آب انبار تا بالای نورگیر ۲۱ متر و ارتفاع مخزن آب حدود ۱۳ متر و اندود داخل مخزن از جنس ساروج است. در طرفین سر در آب انبار نیز دو اطاق نما با تزیینات کاشی معرق به چشم می خورد.
حتما آن را ببینید و معجزه صدا را در آن به یاد بسپارید.
محله تاریخی بهرام اتر و ۱۳ پیچ
اگر هنوز در حال و هوای مرکز شهر هستید و از میدان ساعت دور نشده اید بدون دیدن محله بهرام اتر نباید مرکز شهر را ترک کنید. در این محله قدیمی ترین کاروانسراهای مازندران و تعدادی از چند کاروانسرای کهن شمال ایران قرار دارد. مجموعه ای بی نظیر از کاروانسراها که نام های مختلفی از جمله خیرالدین و تبریزی دارد اما می توانید بخش های زیادی از آن را از خیابان جمهوری اسلامی تماشا کنید و برای دیدن آن از نزدیک به بهرام اتر وارد شوید.
در این کوچه یکی از قدیمی ترین حسینیه های شهر هم واقع شده است. اگر راهتان را در بهرام اتر ادامه دهید به کوچه ای خواهید رسید که به ۱۳ پیچ معروف است. اگرچه ساخت و سازهای تاسفبار در این کوچه باعث شده بسیاری از آن خانه های قدیمی آن جای خود را به آپارتمان های زشت بدهند اما بافت کوچه انقدر عجیب است که هنوز ۱۳ پیچ اصلی خود را حفظ کرده است. در ساری به این کوچه می گویند« محله عشاق» وقتی در آن پیاده روی کنید حتما دلیل این نامگذاری را خواهید فهمید. این کوچه کاروانسراهای تاریخی بهرام اتر را به محوطه امام زاده یحیی متصل می کند.
آب انبار میرزامهدی
این بنا در مرکز شهر ساری( خیابان قدیمی ۱۸ دی) واقع شده و مربوط به دوران افشاریه یا زندیه می‌باشد، منبع اصلی به وسیله پلکانی به پای شیر و انبار آب دسترسی دارد. پلان آن گرد و با گنبد هلالی است که همه آن با آجر و ملاط ساخته شده و در بخش دوگانی گنبد دریچه‌هایی برای فراهم آوردن روشنائی درون آب انبار تعبیه گردیده‌است.
در حال حاضر در محوطه اصلی این بنا قهوه خانه سنتی ایجاد شده که غفرصت خوبی برای یک استراحت کوتاه است.
نکته:ساری البته مکان های تاریخی فراوانی دارد اما در این گزارش تنها به اهم آنها اشاره شده است
میدان ابن شهرآشوب ساروی و برج ساعت
میدان شهر آشوب به تازگی و از روی نام یکی از بزرگترین دانشمندان جهان اسلام ساخته شده است. این میدان فعلا یک تقاطع است که دو ضلع آن بنا شده و دوضلع دیگر نیز در سال ۹۵ به پایان خواهد رسید. در هرکدام از این برج ها، بازارچه های تجاری قرار دارند که عموما صنایع دستی عرضه می کنند.
میدان و برج ساعت اصلی ترین نماد شهری ساری است. این میدان دارای برجی با ساعت عقربه‌ای بزرگ و مجهز به صدای زنگ ناقوس است که در هنگام تغییر ساعات به تعداد رقم ساعت آن لحظه به صدا در می آمد و در سکوت شب‌های ساری صدای ساعت ۱۲ شب بدلیل تعداد بالای دفعات آن و نیز سکوت شب تا دورترین خیابان‌های ساری شنیده می شد.
این برج زیبا در زمان پهلوی اول در مرکز شهر ساری در سال ۱۳۰۹ خورشیدی ارتفاع ۲۵ متر با ویژگی‌های معماری ایرانی و اروپایی بنا گردید که بر روی آن اذان گفته و جار می‌زدند.
ساعت آن نیز «میراف نامی» از روسیه وارد و بر آن نصب نمودند تا آن که در سال ۱۳۴۴ خورشیدی، شهرداری وقت به دلیل خرابی برج اقدام به تخریب آن نموده و برجای آن حوض و فواره ساخت اما به پیشنهاد سازمان فرهنگ و هنر مازندران و شهرداری ساری، در سال ۱۳۵۵ با کمک مالی مردم و از روی نقشه‌های قدیمی، برج ساعت مجدداً بنا گردید. اکنون این برج به هویت شهری ساری بدل شده است.
دیدنی های طبیعی و پارک ها
پناهگاه حیات وحش سمسکنده
این منطقه با ۱۰۰۰ هکتار مساحت در ۱۰ کیلومتری جنوب خاوری ساری واقع شده و مسیر دسترسی آن از ساری تا سمسکنده بوده و سپس با یک جاده روستایی به درون محوطه راه می‌یابد. پوشش گیاهی آن گونه‌های جنگلی و جلگه‌ای بوده و بخشی از آن مانند دشت‌ناز به عنوان زیستگاه گوزن زرد ایرانی مورد بهره‌برداری قرار گرفته‌است. این پایگاه بی نظیر حیات وحش شما را به دنیایی از زبایی های طبیعی راهنمون می سازد. می توانید اقامت کوتاهی در آنجا داشته باشید .و از دیگر امکانات تفریحی و رفاهی آن بهره مند شوید.
پارک جنگلی شهید زارع
پارک جنگلی شهید زارع در ۳ کیلومتری شرق شهر ساری و در جانب جاده ساری به بهشهر قرار دارد و به علت مجاورت با تپه‌های جنگلی کم ارتفاع در دامنه البرز، بسیار زیبا و چشمگیر است. برای استفاده گردشگران نیز دارای امکاناتی برای ماندن کوتاه مدت می‌باشد. همچنین پارک های تفریحی کوچک تری در دل آن وجود داردو زیبای آن به حدی است که یلیام تامسن، گردشگرمشهور اسکاتلندی آن را با جنگل های باستانی آلمان و انتریش قیاس کرده و حتی نوشته است درختان این جنگل به مراتب زیباتر و برافراشته تر هستند. در این جاده جنگلی از رستوران گرفته تا متل از شما پذیرایی می کند. ضمن اینکه بام شهر ساری نیز بر فراز همین جنگل واقع شده که چشم اندازی زیبا از مرکز استان مازندران در ذاختیار شما می گذارد.
پارک ملل
پارک ملل نام پارکی در حاشیه رود تجن در داخل شهر ساری است. این پارک بزرگترین مجموعه تفریحی- توریستی شمال کشور – است. فضای این مجموعه تفریحی از دریاچه و فضای سبز تشکیل شده است. پارک ملل ساری در زمینی به مساحت ۳۵ هکتار و به طول ۲ کیلومتر در حاشیه غربی رودخانه تجن واقع شده است. این پروژه در تاریخ ۹۳/۶/۲۰ آغاز و پس از ۱۰۰ روز به بهره‌برداری .این مجموعه به دلیل وجود پرچم تمام کشورهای جهان، پارک ملل نام گرفته است. پارکینگ بزرگ، راه دسترسی به اصلی ترین مکان اقامت عمومی و چادر زنی یعنی پارک قائم و چشم انداز زیبای پل ترکه ای کابلی رود تجن باعث شده است که مسافران فراوانی آن را برای تفریح انتخاب کنند.
پارک قائم
این پارک در امتداد رودخانه تجن و در کنار پل تجن در قسمت شرقی شهر ساری واقع شده است و درست روبروی پارک ملل آنطرف رودخانه قرار دارد که جزیره ای مصنوعی با پلی معلق این دو پارک را به هم وصل می کند.. مساحت آن حدود ۷۸۰۰۰متر مربع و از سمت شمال به جنوب امتداد دارد. این پارک به جهت درون شهری بودن، پذیرای مسافران زیادی بخصوص در فصل بهار و تابستان می باشد.
جاده دسترسی، پارکینگ اختصاصی، نمازخانه، سوریس بهداشتی، شهربازی کوچک ، دریاچه سد لاستیکی ، قایق سواری پدالو، آلاچیق، کافی شاپ، جت اسکی ، تخته اسکی و واحد درمانی برخی از امکانات الین پارک است.
به جز این پارکها؛ پارک شمس در جنوب شهر، پارک سبزه میدان در مرکز، پارک کوشا سنگ در حوالی کمربندی شمالی و پارک های طبیعی در کنار آب بندان های روستایی ساری جاذبه اقامتی زیبایی است که ارزش دیدن و گشتن را دارد.
پیشنهاد می کنیم جاده فرح آباد( میدان فرح آباد را به ساحل فرح آباد متصل می کند) را با سرعت طی نکنید، همه روستاهای این جاده آب بندان های زیبا و مکان های تفریحی بکر با خانه های روستایی جذاب دارد.
بازارهای محلی و مجتمع های تجاری مهم
بازار روز
مهمترین و قدیمی ترین بازار ساری که بازاری کاملا محلی با فروشندگانی خاص و جالب است«بازار روز» ساری است که اگر یادتان باشد در بخش معرفی جاذبه های تاریخی به همجواری آن با امامزاده یحیی اشاره کردیم. هیچ کس نمی داند قدمت این بازار بزرگ چقدر است اما همه می دانیم از شیرمرغ تا جان آدمیزاد در آن پیدا می شود. شاید مثل بازارهای تاریخی اصفهان و تبریز و شیراز سقف های آنچنان نداشته باشد و معماری بنا در آن نباشد اما شیوه فروش و عرضه کالاها کاملا بدیع است. دخل فروشندگان زن جوراب آنهاست و آنها همه چیزهای باارزش خود را در آغاز کار در جورابشان می گذارند. بساط ها همه روی زمین پهن می شودو فریادهای محلی فروشندگان مشتریان را اغوا می کند.
بازار نرگسیه(شهید رجایی)
بازار اصلی میوه شهر است و همچنین راسته کفاش ها و خانه های قدیمی علمای شهر نیز در جوار این بازار قرار دارد. پرنده فروش ها و قهوه خانه ها نیز در این بخش مستقر هستند.
بازار ملامجدالدین
در خیابانی به همین نام قرار دارد و جالب است بدانید که یکی از شاهان قجری درست در جنب همین بازار و در نبش خیابان آرش ساری تاج گذاری کرده است. این بازار در حد فاصل میدان شهدا و سه راه ملامجدالدین قرار دارد. در گذشته بازار ترکمن ها نام داشت اما حالا بازاری است که عموما بر پوشاک متمرکز شده است.
بازار امام رضا یا بازار ترکمن ها
بازاری شلوغ که ترکمن ها اصلی ترین فروشندگان آن هستند و دستبافته ها و لباس هایشان را عرضه می کنند. در این بازار ضمن خوردن آش محلی مازندرانی می توانید خریدی به یاد ماندنی داشته باشید.
بازار ماهی فروشان ساری
در انتهای خیابان نادر و در مجاورت با بازار نرگسیه قرار داشت. امّا بعدها کل این بازار به ابتدای پل تجن انتقال یافت. به تازگی این بازار در اتوبان قائمشهر احداث شد که دارای امکانات از جمله استخر ماهی و رستوران ماهی می‌باشد. این بازار بزرگترین بازار ماهی فروشان در شمال کشور است.
بازار الهیه
ساری مجتمع های تجاری فراوانی دارد اما پاساژ یا بازار الهیه مشهورترین آنهاست که در خیابان قارن واقع شده. اگر اهل خرید های لوکس و آنچنانی و دیدن کردن از برندهای مشهور هستید توصیه می کنم دیدن این مجتمع را از دست ندهید.
غذاهای سنتی و صنایع دستی ساری
غذاهای سنتی ساری شامل سیر انار، ناز خاتون، اکبر جوجه، کدو پلو، چاشنی ساک، ماهی شکم‌پر و مرغ شکم‌پر، کرک بپرس، بیژبیژ، انار تیم کباب و… میشود. همچنین به دلیل استفاده از شکر سرخ، فسنجان و خورش آلو زرشکساری طعمی متفاوت و ملس دارند و در بسیاری از رستوران های شهر عرضه می شوند.
راستی یادتان نرود به ساری آمدید حتما سبزی های خرد شده معطر و سیرترشی تهیه کنید. بازار نرگسیه و روز بهترین مکان برای خرید این خوردنی های خوشمزه است.
همچنین مرباها و شربت‌ها و شیرینی های مختلفی از جمله (دشو (و هلی ترشی، برشتوک و آغوزحلوا،دونه بوریژ و.. در ساری تولید و عرضه می شود که می توانید آنها را از فروشندگان محلی بازار روز تهیه کنید. همچنین نان شرینی تندیر ، یکیاز مشهورترین نان های شمال کشور است و کلوچه های خوشمزه اش واقعا طعمی بهیادماندنی دارد.
از صنایع دستی مهم ساری نیز می توان به صنایع چوبی، صندوق‌مزار، ارسی، ، سیرکوب، حصیربافی، گلیم‌بافی، جاجیم‌بافی، جوراب‌بافی، موج‌بافی، پارچه‌بافی، نمدمالی، سفال‌گری و… اشاره کرد.
همچنین برای گشتن در ساری امکان تازه ای دوسال است که توسط شهرداری ساری در نظر گرفته شده که طرفداران فراوانی دارد. «تورهای ساری گردی» شما مهمانان عزیز را به صورت رایگان به بازدید از اماکن تاریخی و تفریحی ساری خواهد برد.
تورهای رایگان ساری گردی در دو نوبت صبح وعصر انجام میشود
صبحها ابتدا خانه و موزه کلبادی و حمام وزیری وبعد از ارائه توضیحات کامل درباره بناها به سمت خانه فاضلیها حرکت می کند.
از انجا پس از توضیحات طی مسیر حرکت به سمت مسجد جامع تاریخی فرح اباد و توضیحات توسط تور لیدرها که لباس محلی دارند
از انجا بسمت سواحل فرح اباد که در ان مکان جشنواره بازیهای بومی محلی برای گردشگران انجام خواهد شد و به برندگان جوایزی نفیس اهدا می شود
در مسیر برگشت توقف کوتاهی در کنار مجتمع دلفین ها و استفاده از پدالو و عکاسی در کنار دریاچه و پایان تور
در عصرها پس از اجرای گشت خانه و موزه کلبادی و حمام وزیری حرکت به سمت سد سلیمان تنگه,بازدید از تاج سد و سپس برگشت به سمت ساری,در طول مسیر زیارت از تکیه پهنه کلا را نیز در برنامه خواهد داشت.
دربدو ورود به ساری از بسته های فرهنگی جذابی بهره مند خواهید شد که شما را در طول سفرتان به این شهر سرگرم کرده و یادگاری های خوبی به خانه خواهید برد
منبع: عبارت
