پایگاه خبری چهاردانگه نیوز: شهر کیاسر مرکز بخش چهاردانگه در طول تاریخ پرفراز و نشیب خود شاهد حوادث تلخ زیادی بود، وقوع زلزله، حمله سید جلال جمال الدین کلایی در اواخر آذر ۱۳۰۵ ه ش و آتش سوزی مهیب فروردین ۱۳۳۰ ه ش و آتش سوزی دبستان انوری در سال ۱۳۵۲از آن جمله می باشد.
آتش سوزی در روز ۴ فروردین ۱۳۳۰ ه ش در محله وسگر خیل کیاسر از منزل حاج اسماعیل محسنی شروع شد(کتاب شهری در محاصره البرز، شریعت نژاد ص ۳۶) و در اندک زمانی همه محله وسگر خیل در آتش سوخت. در آن زمان بام اکثر خانه های کیاسر با کَمَل( ساقه برنج ) پوشش داده می شد.به همین دلیل وزش باد موافق و جنس بام خانه ها، باعث گسترش سریع آتش سوزی شده بود و تلاش مردم برای مهار آن ناکام ماند.
چون در آن زمان تمام آذوقه مردم از گندم و برنج در پشت بام خانه ها ذخیره می شد با آتش سوزی تمام اندوخته آنها از بین رفت.
حاج تقی اشرف نژاد یکی از ریش سفیدان و مطلعین شهر کیاسر درباره این حادثه چنین می گوید: «آیت الله اسدالله زمانی وقتی وضعیت آتش سوزی را این گونه می بیند با پای برهنه به محل آتش سوزی می آید و از سادات می خواهد عَلَم را بیاورند، تا با توسل به حضرت ابوالفضل العباس (ع) این آتش سوزی مخوف مهار شود.
سادات هم همین کار را انجام دادند و وزش باد مخالف باعث شد آتش سوزی در انتهای محله وسگر خیل مهار شده و به محله های دیگر سرایت نکند.»
بعد از این اتفاق ناگوار مردم کیاسر به کسانی که خانه هایشان را در این حادثه از دست داده بودند، در منزل خود جای دادند و با کمک هایی که از طرف دولت وقت انجام گرفت مردم به سرعت اقدام به بازسازی منازل خود کردند.
در آتش سوزی مهیب سال ۱۳۳۰ ه ش یک نفر به نام «ننه جانی»جان خود را از دست داد.
انعکاس آتش سوزی کیاسر در مجلس سنا و مجلس شورای ملی آن زمان
دکتر سنگ نماینده مردم مازندران در مجلس سنا پیرامون آتش سوزی ۴ فروردین ۱۳۳۰ ه ش در کیاسر در ۳۱ فروردین ۱۳۳۰ ه ش در مجلس سنا چنین توضیح می دهد:
« دکتر سنک- چون چیزی در دستور نیست اگر آقایان اجازه بفرمایند راجع به حریق کیاسر چند کلمه صحبت کنم
رئیس- آقا چهار نفر که صحبتشان را کردند راجع به فرمایشات آقای دادگر توضیحی دارید بفرمایید. به عنوان تذکر اگر مختصر است و الّا نطق پنجم نداریم
دکتر سنک- بعد از این که چهار نفر صحبت کردند اعتراف دارم بنده هیچ حقی ندارم در این که حرف بزنم ولی چون موضوع حریق‌زدگان است اجازه بفرمایید چند کلمه صحبت کنم.
آقای دادگر نه تنها آسایش موکلین خودشان را در نظر دارند بلکه همیشه رفاه حال عمومی مخصوصاً کارمندان دولت و مجلسی بالاخره همه اشخاص ذیحق از هر طبقه مورد توجه ایشان است از این جهت بنده به سهم خود از ایشان تشکر می‌کنم.
در تعقیب فرمایشات آقای دادگر اجازه می‌خواهم از وضعیت حریق کیاسر ۱۲ فرسخی ساری عرضه بدارم این حریق فقط از آتش بخاری حادث شد اتفاقاً فقیرترین محله کیاسر طعمه حریق گردید.
روز چهارم فروردین این حریق رخ داد روز هشتم فروردین از ساری تلگرافاً به جمعیت شیر و خورشید سرخ و بنده خبر رسید همان روز هیئت مدیره جمعیت شیر و خورشید سرخ مرکزی تشکیل و به بنده امر فرمودند به ساری رفته تحقیقات محلی بنمایم و یک هزار تومان هم اعانه مرحمت فرمودند و من روز دوازدهم با مقداری دارو که جناب آقای دکتر نفیسی وزیر محترم بهداری مرحمت فرمودند به طرف ساری حرکت نمودم. از طرف جمعیت شیر و خورشید سرخ ساری آقایان حاجی تاکامی، آقای دکتر مقصودلو رئیس بهداری آقای رمدانی بازرس استانداری برای رسیدگی به محل حرکت کردند پس از تحقیقات لازمه معلوم شد که از فقیرترین محله قصبه کیاسر در اثر حریق پنجاه و دو خانه که مسکن یکصد و پانزده عائله بود به کلی سوخته تمام آذوقه،لباس، بذر و هر چه داشتند سوخته و در حدود چهار صد نفر مرد و زن و بچه از هستی ساقط شده و در بیابان سرگردان شدند. شش نفر از آنها مرده، بیست و شش نفر دیگر مریض بستری شدند که آقای دکتر مقصودلو در تحت معالجه قرار دادند بالاخره پس از تحقیقات لازمه و گرفتن صورت مجلس‌ها و احصائیه کامل بیستم فروردین به تهران مراجعت همان روز به جمعیت شیرو خورشید سرخ که در حضور والا‌حضرت شمس ریاست عالیه تشکیل شده بود. گزارش تقدیم و تقاضای بنده در اهدای ده هزار تومان وجه و دویست دست لباس مورد قبول افتاد از این بذل مرحمت فوق‌العاده متشکرم همچنین لازم می‌دانم از آقای عباس مسعودی که بیانیه حجج اسلام ساری و سایر مسائل مربوطه به امور خیریه را همیشه در روزنامه اطلاعات دستور چاپ می‌دهند تشکر کنم.
در محل کمیسیونی با شرکت آقایان حجج اسلام حاجی رحمانی رئیس جمعیت و آقای حاجی عظیمی و حاجی سعادت و جمعی از محترمین از قبیل آقای شریف‌زاده نماینده سابق مازندران و آقایان مسیح وزیری و رمدانی و جمعی دیگر از معتمدین تشکیل و در بهشهر و شاهی نیز کمیسیون اعانه به وسیله جمعیت شیر و خورشید سرخ محل دائر گردید. از ساری تلگرافی به وسیله آقای دادگر به مقام ریاست مجلس سنا مخابره شد که بنده را برای خدمتگذاری خواسته‌اند در محل بروم. برای بنده این نوع خدمت از هر کاری مقدس‌تر است. وظیفه دینی و وجدانی من به من امر می‌دهد که بروم از آقایان استدعا می‌کنم که برای بنده توفیق این خدمت را اجازه دهند اگر بنا باشد حقوق بنده را هم ندهند حاضرم وظیفه اسلامی و وجدانی خود را انجام دهم حالا مربوط به میل آقایان محترم است (بفرمایید همه موافقیم) بنده هم متشکرم. در خاتمه عرضه می‌دارم که چند مرتبه راجع به کمک به حریق‌زدگان با آقای نخست‌وزیر صحبت کردم که از طریق بانک کشاورزی مساعدت فرمایند ایشان وعده فرمودند که دستور مساعدت بدهند البته موجب تشکر خواهد بود به علاوه هر یک از آقایان به هر وسیله که میل دارند به این بینوایان کمک فرمایند موجب رضایت خاطر خدا و رسول خواهد بود.
رئیس- بلی، آقای دکتر سنک در خارج هم این فرمایشات را فرمودند و البته کمیسیون عرایض و مرخصی رسیدگی خواهد کرد و مساعدت لازم را می‌کند چون یک وظیفه دیگر هم دارند، کارپرداز مجلس هستند از ایشان تمنی کردم که هر اندازه می‌توانند در آنجا هم کمک کنند، گویا ایشان هم موافقند (مشروح مذاکرات مجلس سنا، دوره ۱ -جلسه: ۸۸ شنبه ۳۱ فروردین ماه ۱۳۳۰)
——————————————————————————————————————————-
دکتر کاسمى نماینده مردم شهرستان ساری در مجلس شورای ملی ایران در ۲۵ فرودین پیرامون آتش سوزی در کیاسر در مجلس شورای ملی چنین می گوید: بنده می‌خواستم توجه جناب آقاى علاء را به این حریق فوق‌العاده موحشى که در کیاسر مازندران اتفاق افتاده است جلب کنم در چند روز پیش حریق فوق‌العاده سختى در کیاسر مازندران اتفاق افتاد و کلبه‌هاى دهاتى که از چوب و گاله اینها ساخته می‌شود سوزانید و الآن در حدود دو هزار نفر زن و مرد و بچه بی‌خانمان در آنجا هستند البته اقداماتى شد و جمعیت شیر و خورشید سرخ ایران از روى کمال لطف و مرحمت ۱۰ هزار تومان حواله کرده‌اند و در خود محل هم کمیسیون اعانه تشکیل شد و اعانه‌اى جمع‌آورى شد و توانگران مبلغى داده‌اند ولى اینها کفاف این عده بی‌خانمان را نمی‌کند و دولت باید حتى قضیه را مورد توجه قرار بدهد و در همین جلسه امشب هیئت دولت تقاضا مى‌کنم این موضوع را مطرح بفرمایید و در حدود ۲۰ هزار تومان یا ۱۰ هزار تومان من زیادتر تقاضا نمى‌کنم حواله بفرمایید که در همان جا یک کمیسیون اعانه‌اى که از معتمدین محل تشکیل شده است دوا و روانداز براى مردم آنجا تهیه بشود خیلى تشکر مى‌کنم موضوع چون خیلى فوریت داشت آقاى حاذقى دو دقیقه از وقتشان را به بنده دادند و از ایشان هم تشکر مى‌کنم. (مشروح مذاکرات مجلس ملى، دوره ۱۶ جلسه: ۱۳۵ صورت مشروح مذاکرات مجلس روزیکشنبه بیست و پنجم فروردین ماه ۱۳۳۰ )
ـ آقای دکتر سنک برای رسیدگی به وضع حریق‌زدگان کیاسر دو ماه مرخصی درخواست کرده بودند چون کمیسیون این تقاضا را منطبق با ماده ۱۵۸ آئین‌نامه ندانست از این نظر تصویب نشد.
دادگر ـ چون جناب آقای دکتر سنک بالاخره مرد خیری است و غالباً زندگیانی خودشان را صرف کارهایی می‌کنند که در حوزه انتخابیه‌اش یا جای دیگر نافع است و یک قدری اخیراً بنده احساس کردم که این رغبت قدری زیادتر از حد متعارف شده خیلی دوست دارند که بیشتر به این کار برسند. ایشان یک مرخصی خواسته‌اند بعد احساس کردند که دو ماه ضروری نیست ۲۵ روز خواستند بنده خیال می‌کنم که در کیاسر و آنجاها که حریقی روی داده پولی می‌برند لباسی می‌داند لباس توزیع می‌کردند خود ایشان اصلح بودند که این کار را بکنند کار خیری بوده است و به جای دو ماه هم از ۲۵ روز مرخصی استفاده کرده‌اند بنده تقاضا و تمنا می‌کنم که مجلس رأی بدهد. (مشروح مذاکرات مجلس سنا، دوره ۱ جلسه ۱۰۴ چهارشنبه پانزده خرداد ماه ۱۳۳۰ )
پژوهش : حامد خلیلی ازنی
