یک استان عاجز از حل فاضلاب یک شهر/ پسماند رامسر به دریا می ریزد

خبرگزاری مهر؛ گروه استان‌ها- سهیلا محمدی: شهرستان رامسر، به عروس شهرهای ایران زمین شهره است و آوازه‌اش همانند آوای دهل از دور خوش است و با ورود به غربی‌ترین شهر مازندران، مشکلات در گوشه و کنارش هویدا است.

پسماند خانگی و فاضلاب شهری معضل دیرینه مردمان این شهر است و حدود یک دهه برای حل این مشکل، طرح سیستم فاضلاب شهری رامسر اجرا شده که هنوز به سرانجام نرسیده است. این درحالی که مهار اصولی پسماندهای خانگی و فاضلاب‌های شهری یکی از مهمترین معضل‌های زیست محیطی است که استان مازندران طی سال‌های متمادی با آن دست و پنجه نرم می‌کند.

این مشکل در شهرستان‌های غرب مازندران به ویژه شهرستان رامسر به دلیل نزدیکی کوه و دریا، نفوذناپذیری خاک، کم بودن امکان خودپالایی آب، وجود چاه‌های جذبی و بالا بودن سطح آب‌های زیرزمینی به مراتب نمود بیشتری داشته و فاضلاب‌ها و پسماندهای خانگی در سریع‌ترین زمان ممکن خود را به رودخانه‌ها و سپس به دریا رسانده و باعث آلودگی اکو سیستم دریا می‌شوند.

بر اساس آمارهای رسمی تنها ۱۵ درصد از فاضلاب‌های شهری استان مازندران تصفیه شده و مابقی به طور افسار گسیخته وارد رودخانه‌ها و سپس دریا شده و هر روز بیش از دیروز سلامتی مردمان این دیار را به خطر می‌اندازند.

شهرستان رامسر در حالی زادگاه کنوانسیون تالاب‌ها، مهمترین معاهده بین‌المللی زیست محیطی است که هنوز زیرساختی برای تصفیه فاضلاب‌هایش نداشته و بنا بر گفته مدیران مرتبط با محیط زیست این شهرستان تنها ۵ ماشین لجن کش دارد که حجم مخازن آن به طور تقریبی ۵ متر مکعب بوده و اگر به طور روزانه فقط یک سرویس فاضلاب جابجا کنند به میزان ۲۵ متر مکعب فاضلاب، به دور از چشم مدیران و دستگاه‌های نظارتی وارد رودخانه‌ها و دریاها می‌شود و این یعنی فاجعه زیست محیطی.

این شهرستان تنها ۵ ماشین لجن کش دارد که حجم مخازن آن به طور تقریبی ۵ متر مکعب بوده و اگر به طور روزانه فقط یک سرویس فاضلاب جابجا کنند به میزان ۲۵ متر مکعب فاضلاب، به دور از چشم مدیران و دستگاه‌های نظارتی وارد رودخانه‌ها و دریاها می‌شود

کارشناسان محیط زیست حتی بر این باور هستند که سرریز فاضلاب‌های خانگی به آب رودخانه‌ها و دریا به مراتب خطرناک‌تر از پسماند و شیرابه زباله است. از این رو در سال ۱۳۹۲ تصمیم گرفته شد تا سیستم تصفیه فاضلاب شهری در منطقه‌ای از دریا پشته رامسر ساخته شود و اعتبار قابل توجهی هم از سوی بانک توسعه اسلامی به آن اختصاص داده شد اما مردم محلی نسبت به جانمایی آن واکنش نشان داده و همین امر سبب بروز تنش اجتماعی گردید و به این ترتیب ساخت پروژه از دستور کار خارج شد.

مردم محلی می‌گویند ساخت این پروژه در منطقه‌ای با تراکم جمعیت بالایی که سایت گاز هم در آن قرار داشته و به خودی خود صدای زون تأسیسات گاز و بوی آن سبب آزار مردم شده است و با ساخت این پروژه هم مشکلی بر مشکلات مردم افزوده می‌شود چرا باید مردم این منطقه فقط بو و آلودگی ناشی از پروژه تصفیه خانه فاضلاب و همینطور زون تاسیساتی گاز را تحمل کنند.

آنان یک صدا می‌گویند ما به وعده‌های مدیران اعتمادی نداریم زیرا بارها برای رفع بو و صداهای زون تاسیساتی گاز به آنان رجوع کردیم اما دریغ از گوش شنوا، مردم این منطقه به مانند مارگزیدگانی هستند که از ریسمان سیاه و سفید می‌ترسند.

رسول شاه منصوریان اهل یکی از روستاهای همان منطقه در این باره به خبرنگار مهر می‌گوید: اساساً متولیان ساخت این پروژه از همان آغاز کار به مردم حقیقت را نگفتند و در قالب ساخت مجتمع رفاهی برای کارکنان آب وارد منطقه شده و آمارهای زمین‌ها و اراضی مردم را به دست آوردند.

وی ادامه داد: اما پنهان‌کاری متولیان امر و ناراستی آنان با مردم سبب شد که مردم این منطقه بنا بر مشاهدات و مستند شأن و بازدید از پروژه‌های بابل و قائمشهر و آلودگی زمین‌های اطراف و بوی مشمئز کننده آن با ساخت این پروژه در این منطقه مخالفت کنند.

شاهمنصوریان اضافه کرد: حتی وقتی از مدیرعامل وقت آب و فاضلاب استان پرسیدیم که آیا این روستاها می‌توانند از مزایای این پروژه استفاده کنند یا خیر وی در پاسخ گفت؛ این پروژه مربوط به فاضلاب شهری است و نمی‌تواند به روستا خدمات ارائه دهد حال جای این پرسش مطرح است فاضلاب شهری اساساً چرا باید در روستا ساخته شود؟

وی با بیان اینکه هیچ رامسری مخالف پیشرفت شهرستان نیست اظهار داشت: در طرح تفصیلی شهر رامسر جانمایی برای این پروژه در مکانی دیگر کاملاً مشخص شده اما اصرار مدیران متولی برای ساخت این پروژه در منطقه دریاپشته موضوعی بود که سبب نارضایتی مردم و باعث بروز تنش شد.

وی گفت: براساس مستندات و تحقیقات انجام شده و مشاهداتی که مردم از نزدیک از پروژه‌های مشابه داشتند، اساساً جانمایی این پروژه اشتباه بود.

سید کاظم قوامی کارشناس ارشد آب و مهندسی رودخانه هم در این باره به خبرنگار مهر می‌گوید: اصولاً ساخت این پروژه سنگین و پر هزینه با توجه به ساخت و سازهای موجود در شهر تنها پروژه‌ای زمانبر و هزینه‌بر است.

وی افزود: من به عنوان یک کارشناس ارشد آب و مهندسی رودخانه‌ها پس از سال‌ها تحقیق و پژوهش راهکاری بسیار ساده برای تصفیه فاضلاب‌های خانگی که به راحتی می‌توان در شهرک سازی ها و ساختمان‌های جدیدالاحداث از آن بهره گرفت را به مسئولان شهرستان ارائه دادم.

مسئولان باید در اجرای این پروژه ارزان‌ترین و به صرفه ترین و سریع‌ترین راهکار را به کار گیرند زیرا سنگ بزرگ علامت نزدن است

قوامی با بیان اینکه این راهکار محلی می‌تواند به سادگی، با کمترین هزینه و تنها با وضع یک قانون لازم الاجرا در ساخت و سازها لحاظ شود، تصریح کرد: مسئولان باید در اجرای این پروژه ارزان‌ترین و به صرفه ترین و سریع‌ترین راهکار را به کار گیرند زیرا سنگ بزرگ علامت نزدن است.

وی با بیان اینکه با توجه به آلودگی‌های دست ساخته بشر و موجود در طبیعت، فرصت زیادی برای حفظ اکوسیستم طبیعی مان نداریم، اضافه کرد: مسائلی از این دست باید با بکارگیری تکنولوژی روز با کمترین هزینه و سریع تزین زمان ممکن انجام شوند تا از این بیشتر به طبیعت آسیب نزنیم.

سجادی از دیگر کارشناسان این امر هم به خبرنگار مهر می‌گوید: ضرورت ساخت این پروژه در رامسر بیش از پیش احساس می‌شود زیرا رامسر به دلیل نام آوازه جهانی باید به سیستم فاضلاب شهری مجهز باشد.

وی افزود: تنش اجتماعی به وجود آمده در جانمایی پیشین پروژه تصفیه خانه فاضلاب رامسر تنها به دلیل بهره نگرفتن از نظرات مردم بود و مسئولان باید برای جلوگیری از این دست مباحث در اجرای چنین پروژه‌هایی حتماً از نظرات افراد بومی و متخصصان استفاده کنند.

لاله سید رئیسی فعال محیط زیست هم در این باره گفت: مسئله اساسی و نگران کننده‌ای که اکنون درباره فاضلاب‌های شهری و خانگی وجود دارد تهدید خانواده‌های کم بضاعتی است که در حاشیه شهر و رودخانه‌ها زندگی می‌کنند که اصلاً حتی چاهک فاضلاب هم ندارند.

و ی افزود: شهرداری‌ها هم به تازگی برای برخی فضاهایی که در ساحل ایجاد کرده‌اند سبتیک گذاشته و بیشتر فضاهای دیگر حتی مجهز به سبتیک هم نیستند.

جانمایی غیرکارشناسانه تصفیه خانه فاضلاب

رئیسی با بیان اینکه فرصتی برای رامسر جهت ایجاد تصفیه خانه فاضلاب شهری پیش آمده بود که متأسفانه با جانمایی غیرکارشناسانه و تنها به دلیل عدم استفاده و ارتباط با نیروهای مردمی از بین رفت، اظهار داشت: متأسفانه مدیران و متولیان امر فقط به ارزان بودن پروژه می‌اندیشند در حالی که اینگونه پروژه‌های زیرساختی نیاز شهر بوده و باید در مکان یابی آن کمترین آسیب برای مردم و محیط زیست لحاظ شود.

محمد آزاد فرماندار رامسر هم در این باره به خبرنگار مهر می‌گوید: تلاش و پیگیری جهت مکانیابی مجدد این پروژه زیرساختی و ضروری برای رامسر ادامه داشته و متولیان امر پیگیر آن هستند.

وی با تاکید بر نیاز به همکاری مردم و مشارکت آنان در ساخت این پروژه افزود: رامسر به دلیل نزدیکی کوه و دریا و کم بودن امکان خودپالایی آب در مهار فاضلاب‌های خانگی و شهری دچار مشکل بوده و احداث این پروژه از ضروریات است.

آزاد اظهار داشت: اعتبار این پروژه برگشت نخورده و ساخت آن در دستور کار قرار دارد و باید طوری مکان یابی شود که کمترین میزان آسیب به مردم و محیط زیست وارد شود.

نیاستی رئیس محیط زیست رامسر هم راهکار برون رفت از این معضل را تغییر مطالعات آن می‌داند به گونه‌ای که به جای داشتن یک تصفیه‌خانه متمرکز در چندین نقطه شهر این سیستم به صورت منطقه‌ای، عملیاتی و اجرایی شود.

به گزارش پایگاه خبری چهاردانگه، به نقل از مهر، با گذشت سال‌ها همچنان از شیوه تکیه بر لجن کشی و دور ریز در گوشه و کنار و یا ورود پساب به رودخانه و دریا برای حل صورت مسئله فاضلاب خانگی و شهری در عروس شهرهای ایران استفاده می‌شود و امیدی به تدبیر دولت برای چاره جویی این مسئله بغرنج نیست.