ضرورت ثبت ملی برگزاری عزاداری در شویلاشت در آثار معنوی کشور

اختصاصی پایگاه خبری چهاردانگه: یکی از سنت های رایج در ماه محرم  در بخش چهاردانگه برگزاری مشترک عزاداری در منطقه شویلاشت  می باشد. این مراسم که قبلا فقط با اشتراک چهار روستای شویلاشت( سرخ ولیک- الیرد – خالخیل و کرسام)  انجام می شد اکنون این مراسم معنوی چنان بلند آوازه شده است که از تمام روستاهای بخش، داخل و خارج استان در این مراسم شرکت می نمایند. در سال های اخیر شاهد حضور هزاران نفر  از اقصا نقاط کشوردر این عزاداری ها با شکوه هستیم.

 

 

متاسفانه تاکنون این مراسم مورد توجه صدا و سیما مازندران قرار نگرفته و این عزاداری پرشکوه تحت پوشش قرار نگرفته است که جا داشت این مراسم و اجتماع عظیم مردم حسینی چهاردانگه بطور مستقیم از صدا و سیما پخش می شد.
 
 

 

از ویژگی های بارز این مراسم می توان به برگزاری ثابت در چهار روستا، پذیرایی تمام اهالی از مهمانان، نظم  حاکم بر مراسم، برگزاری تعزیه در هر چهار روز و … اشاره کرد.
 
 

 

برای حفظ این اثر معنوی می تواند تحقیق جامع پیرامون چگونگی شکل گیری این مراسم، اثر معنوی و اجتماعی آن بر مردم در غالب کتاب، مستند و… انجام شود. تا این یادگاران پدرانمان با همان شکل معنوی به نسل بعد منتقل شود.
 
 

 

با توجه به انکه این سنت حسنه باعث وحدت و یکپارچگی در بین مردم بخش می شود و برای حفظ این سنت حسنه،  ضرورت ثبت آن به عنوان یک میراث ملی بسیار ضروری می باشد. جا دارد،  شوراهای اسلامی این چهار روستا، امام جمعه محترم بخش، بخشدار چهاردانگه، سازمان تبلیغات بخش پیگیری های لازم را برای ثبت این اثر معنوی انجام دهند.
 
 

 

اجتماع عظیم عزاداران در این چهار روستا از دیر باز ولایت مداری و حسینی بودن مردم بخش تاریخی چهاردانگه را به بهترین شکل ممکن نشان می دهد.
 

 

 

شویلاشت شامل چهارروستای سرخ ولیک – الیرد – خالخیل و کرسام می باشد که اصالتاً چهار قریه یکپارچه « شویلاشت » نامیده می شوند و از ابتدای ایجاد ، وابستگی ، همبستگی و ارتباط بین ساکنان به جهت مراودات اجتماعی و روابط فامیلی و همکاری های مذهبی از جمله اجرای مشترک و هماهنگ مراسم مذهبی ایام محرم وجود داشته و طی سالیان متمادی تاکنون ادامه دارد.

 

 

تاریخچه مراسم عزاداری محرم در چهار قریه یکپارچه شویلاشت بسیار طولانی و برخوردار از فلسفه و مبانی بسیار قوی می باشد که در این مجال فرصت پرداختن به آن را نداریم. اما در مورد مراسم عزاداری سرور و سالار شهیدان در شویلاشت مطالب زیر ارائه می گردد:

 

عمده مراسم عزاداری شویلاشت در سه بخش عمده : دسته روی – مراسم مشترک سینه زنی و تعزیه خوانی می باشد.

 

این برنامه هادر ۴ روز متوالی از هفتم تا دهم محرم الحرام طبق برنامه زمانی زیر انجام می پذیرد:

روز هفتم محرم در روستای سرخ ولیک – روز هشتم محرم در روستای الیرد – روزنهم ( تاسوعا ) در روستای خالخیل – روز دهم ( عاشورا ) در روستای کرسام.

 

مراسم عزاداری مشترک هیئت ها:

هیئت ها به ترتیب وارد حیاط حسینیه می شوند و هیئت روستای میزبان از پشت سر وارد می شوند و خانم ها نیز به حیاط حسینیه وارد می شوند و درقسمتی که برای آن ها مشخص شده است جای می گیرند و هیئت ها با همان نغمه های خویش سینه زنی می کنند. بعد از استقرار کامل هیئت ها، از تریبون جایگاه نوای رباعی توجه همگان را به سوی جایگاه می کشاند و همه با هم با نوای یا حسین رو به جایگاه می نمایند و خیر مقدم و اعلام برنامه صورت می گیرد و معمولا برنامه ها به شرح زیر می باشد:

 

– قرائت آیاتی از کلام الله مجید

– سخنرانی روحانی محل که بر حسب شرایط دقایقی از ۲۰ تا ۴۰ دقیقه در مورد فلسفه عاشورا و مسائل مربوط به قیام امام حسین (ع )

 

– سینه زنی مشترک که معمولا ۴ مداح از ۴ روستا ( هر روستا یک نماینده ) انتخاب می شوند و مداحی می نمایند و مردم سینه می زنند.

 

بعد مهمانان به خانه های اهالی روستاها می روند معمولا اغلب خانه ها پذیرای مهمانان هستند و درصدی از مهمانان در همان حسینیه می مانند و پذیرائی می شوند.بعد از ناهار برای ادای نماز به حسینیه برمی گردند.

 

تعزیه خوانی :

همانطور که در ابتدای مطلب، ارائه شد، تعزیه شویلاشت دارای سابقه ای بسیار طولانی می باشد و به سبب استقبال فراوان اهالی شویلاشت و نیز مهمانان ۴ روزه عزاداری سرور و سالار شهیدان که معمولاً از اقصی نقاط شهر و استان و حتی کشور برای دیدن تعزیه حضور به هم می رسانند. از کیفیت رو به رشدی نیز برخوردار می باشد. ساعت شروع و پایان تعزیه در روزهای سال بر حسب موقعیت زمانی فصل ها اندکی تغییر دارد. در این سال ها که ایام محرم در فصل پاییز می باشد، معمولاً از ساعت ۱۳ الی ۱۶ می باشد. شویلاشت از قدیم الایام شبیه خوان های بنامی را به این عرصه معرفی نموده است که می توان به مرحوم حاج سید محمد شریفی و مرحوم حاج عزیزالله خلخالی و استاد عبدالعلی خلیلی اشاره نمود. درحال حاضر نیز ترکیبی از نیروهای با تجربه و نیز جوان به اجرای این برنامه می پردازند و کیفیت آن نیز طوری است که مشتاقان مخصوص به خود را داراست و بعضاً طرفداران با تهیه تصاویر ضبط شده تعزیه ها به دقت حرکات شبیه خوان ها و گفتمان های آن ها را پیگیری می نمایند.

 

با توجه به تصمیمات و هماهنگی بین ۴ نماینده های روستا و شبیه خوان ها برای روزهای هفتم و هشتم محرم دو تعزیه انتخاب می شود که معمولاً از بین تعزیه های مربوط به شهادت ( حضرت مسلم ابن عقیل – شهادت دوطفلا ن حضرت مسلم (ع) – امام جعفر صادق (ع ) – شهادت امام رضا (ع) – شهادت علی اکبر ( ع) – شهادت حر ابن یزید ریاحی و … ) اجرا می شود.

 

در روز نهم محرم یا تاسوعا که در روستای خالخیل انجام می پذیرد، تعزیه ی شهادت قمر ماه بنی هاشم حضرت ابوالفضل العباس (ع) اجرا می شود و در روز دهم محرم – عاشورا – تعزیه شهادت سرور و سالار شهیدان حضرت امام حسین(ع) خوانده می شود.

 

از جاذبه های تعزیه می توان به اشعار آهنگین و موزن متن موافق خوان و مخالف خوان – رنگ و نوع البسه شبیه خوانها – آرایش مخالفان – گفتگوهای اهل بیت ع – وداع شبیه خوانهای موافق با کودکان – مرثیه و وداع شهیدان و …. اشاره نمود.