عدد اربعین یک ویژگى دارد که آن را از عددهاى دیگر متمایز مى کند عدد چهل از اعداد متبرکه است از این رو بسیارى از امور، ریاضیات و عبارت ها هنگامى که به عدد چهل مى رسید تکمیل مى شود، بلکه آثار بسیار بزرگى بر این عدد مترتب است بیش تر پیامبران در ۴۰ سالگى به مقام رسالت رسیدند در منهج الصادقین آمده است به هیچ پیامبرى به جزء حضرت عیسی علیه السلام بیش از ۴۰ سالگى وحى نازل نشده است در حدیثى آمده است: حضرت محمد بن عبدالله (ص) در روز بیست و هفتم رجب در حالى که ۴۰ سال داشتند به رسالت الهى برگزیده شدند.
فوائد عدد چهل در برخی از روایات:
پاداش خواندن آیه الکرسی در وضو:
حضرت امام باقرعلیه السلام فرمود: کسی که در هنگام وضو، یک مرتبه آیه الکرسی را بخواند خدای تعالی ثواب چهل سال را به او می بخشد و چهل درجه به مقامش می افزاید و چهل حورالعین را به ازدواجش در می آورد(کتاب سفینه البحار).
نخوردن گوشت در طول چهل روز:
حضرت امام صادق علیه السلام فرمود: خوردن گوشت باعث رشد گوشت بدن می شود و هرکس که چهل روز خوردن گوشت را ترک کند، بداخلاق می شود و هرکس که بد اخلاق شد در گوشش اذان بگویید.(اصول کافی، ج۶، ص۳۰۶)
اثر خوردن مال حلال سبب نورانیت قلب:
پیامبر فرمودند: کسی که چهل روز مال حلال بخورد خدای تعالی قلبش را نورانی می کند(کتاب سفینه البحار).
اثر نوشیدن شراب در چهل روز:
پیامبر فرمودند: کسی که شراب بنوشد تا چهل روز نمازش قبول نیست و اگر در این مدّت چهل روز از دنیا برود کافر مرده است( بحارالانوار،ج۸۱، ص۳۲۰)
عدد چهل در رشد جنین: پیامبر فرمودند:
نوشیدنی کودک در شکم مادرش چهل شب به صورت نطفه است و چهل شب به صورت لخته و چهل شب به صورت آمیخته و چهل شب به صورت آمیخته ای که رنگ گرفته است پس از آن به صورت یک تکّه گوشتی در می آید و چهل شب به صورت یک استخوانی که رو به محکم شدن است می شود و پس از آن جنین می شود.(کنزل العمال، ج۱۳، ص۳۷۸)
عدد چهل در فرهنگ عاشورا:
در فرهنگ عاشورا نیز اربعین به چهلمین روز شهادت سیدالشهداء گفته مى شود و مصادف با بیستم ماه صفر در روز بیستم صفر که مصادف با اولین اربعین شهادت امام حسین (ع) بود. شیخ طوسى مى نویسد: روز بیستم ماه صفر، روزى است که جابربن عبدالله انصارى صحابى رسول خدا (ص) از مدینه براى زیارت قبر حضرت اباعبدالله علیه السلام به کربلا آمد. او نخستین کسى است که مزار امام (ع) را زیارت کرد و هر روز اربعین زیارت امام حسین مستحب است.
شهادت امام حسین (ع) این ویژگى را دارد که روز اربعین حسینى هر ساله تا قیامت ادامه خواهد داشت.
و به تعبیر علامه جوادى تا قیامت این اربعین وجود دارد و به خاطر اهمیت اربعین حسینى، زیارت اربعین وارد شده است. در لهوف آمده است چون زنان و اهل بیت امام حسین علیه السلام از شام بازگشتند و به عراق رسیدند به راهنمای قافله گفتند ما را از راه کربلا ببر سپس آمدند تا به به قتلگاه رسیدند دیدند جابربن عبدالله انصاری و جمعی از بنی هاشم و مردانی از اولاد پیامبر اکرم آمدند برای زیارت قبر امام حسین علیه السلام، پس همگی به یک هنگام در آن سرزمین گرد آمدند و با گریه، اندوه و سینه زنی با هم ملاقات کردند و مجلس عزایی که دل ها را جریحه دار می کرد برپا نمودند و زنانی که در آن نواحی بودند جمع شدند و چند روز به همین صورت گذشت.
در رثای کاروان غم دیده در اربعین از دیوان خامس آل عبا(دل سوز) اثر مرحوم آیت الله سیّدشفیع ارائی
در کربلا رسید چو از شام، غافله دل ها فتاده باز به یک بار هائله
گشته روان سرشک ز رخسار اهل بیت چون شد مزار شاه شهیدان مقابله
برخواست شورشی که چنین آسمان ندید در هر کنار ناله و هر گوشه قائله
زینب به صد هزار مصیبت رسانده خویش بر تربت شریف کند ناله کامله
کی همسفر که بی تو سفر کرده خواهرت نی قاصدت رسیده به من نه مراسله
اندر میان خارمغیلان ز من مپرس خواهر سواره بوده یا آن که راجله
زینب بگفت با دل سوزان یاحسین چندان تو خفته بر سر قبرت کنم گله
از کوفیان خبر دهمت یا ز شامیان یا مجلس یزید که شد تنگ حوصله
از کودکان بگویمتان یا ز حال خویش گویم که نُه رواق فتد شور و غُلغُله
هر دم که از جراحت پا طفل های تو وا مانده اند زِ راه زدی شمر و حرمله
بازویمان طناب ببستند ظالمان با نوک نیزه قطع نمودیم مرحله
رخ ها کبود گشته ز سیلیّ شمر دون پاها ز راه دور تمامی پر آبله
تو خفته به خاک و علی اکبرت کنار من با زنان چو حاج فتادیم هروله
از کربلا به کوفه و از کوفه تا به شام دادِ فراق بوده مرا این معامله
محرم نبود بر سر ما جز که عابدین آن هم ز دست ظلم گرفتار سلسله
بنهاد چون یزید سرت را به طشت زر با خیزران نمود لبت را مداخله
اینک سر شریف تو آوردم این زمین تا سر به پیکرش بنماند مواصله
از دیده خون ببار شفیعا به ار بعین کاین اشک شور هست تو را زاد و راحله
نویسنده: سیّد ابوالحسن شفیعی
