ایجاد مناطق آزاد تجاری از جمله ابزارهای توسعه اقتصادی است که می‌تواند موجب انتقال فناوری، جلب سرمایه، اتصال به بازارهای جهانی و در نهایت موجب رشد و توسعه اقتصادی شود.
به گزارش پایگاه خبری چهاردانگه، به نقل از ایسنا، مناطق آزاد تجاری در کشور با هدف تسریع در انجام امور زیربنایی، عمران و آبادانی، رشد و توسعه اقتصادی، سرمایه گذاری، ایجاد اشتغال، حضور فعال در بازارهای جهانی و منطقه ای، تولید و صادرات کالاهای صنعتی راه اندازی شده تا از طریق جذب و جلب سرمایه گذاری خارجی و هدایت آن، بهره گیری از معافیت های مالیاتی، بخشودگی سود و عوارض گمرکی و در نهایت سهولت در فرآیند صادرات و واردات موجب انتقال تکنولوژی به کشور و ایجاد زمینه تولید و توسعه فناوری شود.
ایجاد مناطق آزاد تجاری از جمله ابزارهای توسعه اقتصادی است که می تواند موجب انتقال فناوری، جلب سرمایه، اتصال به بازارهای جهانی و در نهایت موجب رشد و توسعه اقتصادی شود.
با توجه به سیاست‌های دولت و بر اساس موقعیت ویژه مازندران، سه منطقه پیشنهادی با مرکزیت بندر امیرآباد بهشهر و بنادر فریدونکنار و نوشهر با رعایت شاخص‌های ایجاد منطقه آزاد تجاری مورد بررسی و مطالعه کارشناسی دقیق قرار گرفته و منطقه ویژه اقتصادی بندر امیرآباد به واسطه داشتن شاخص‌های ویژه‌ای مانند وجود بیش از ۲۰۰۰ هکتار اراضی دولتی قابل تملک، بیش از یک هزار هکتار زمین محصور شده، وجود پسکرانه و زمین های پشتیبانی برای توسعه منطقه ویژه اقتصادی و فاصله نزدیک با بنادر کشورهای حاشیه دریای خزر، اتصال به راه آهن سراسری، نزدیکی به فرودگاه بین‌المللی ساری، وجود اسکله‌های مدرن و مناسب، دسترسی به امکانات حمل و نقل مناسب جاده‌ای، هوایی و دریایی به ویژه خطوط ریلی، قرار گرفتن در مسیر کریدور شمال-جنوب، امکانات مناسب زیربنایی از جمله آب، برق، گاز و مخابرات، دارا بودن ظرفیت تخلیه و بارگیری ۷.۵ میلیون تن در سال و امکان افزایش آن به بیش از ۱۲ میلیون تن در سال در آینده نزدیک، دوری از پایگاه های عمده نظامی و همچنین سرمایه گذاری حداقل به میزان ۶ هزار میلیارد تومان انتخاب و به شورای عالی مناطق آزاد کشور معرفی شد.
بندر امیرآباد بالاترین امتیاز شاخص‌های شورای عالی مناطق آزاد کشور در مازندران را کسب کرد
نماینده مردم بهشهر، نکا و گلوگاه در مجلس در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: در طی دو سال اخیر استانداری مازندران سه بندر استان را بر اساس شاخص‌های شورای عالی مناطق آزاد بررسی کرد و به آن‌ها نمره داد که امتیاز بندر امیرآباد از همه بالاتر بوده و گزارش کارشناسی آن در یک مجلد ۱۰۰ صفحه‌ای موجود است که به دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد کشور ارسال شد.
«علی محمد شاعری» تصریح کرد: ۱۲ مهر ۹۵ فلاح استاندار وقت مازندران درخواستی را مبنی بر ایجاد منطقه آزاد تجاری در منطقه ویژه اقتصادی بندر امیرآباد بهشهر به همراه طرح توجیهی و معرفی منطقه آزاد تجاری و صنعتی امیرآباد بر اساس شاخص‌های مورد نظر شورای عالی مناطق آزاد به ترکان دبیر وقت شورای عالی مناطق آزاد کشور ارسال کرد.
تصویب منطقه آزاد تجاری امیرآباد از سوی شورای عالی مناطق آزاد کشور
وی افزود: سپس شورای عالی مناطق آزاد کشور در آبان ماه سال گذشته بندر امیرآباد را با توجه به ظرفیت‌ها و قابلیت‌های ویژه با بالاترین امتیاز به‌عنوان منطقه آزاد مازندران تصویب کرد و این موافقت از سوی مهندس ترکان طی ابلاغ نامه ای به استانداری مازندران اعلام شد.
عضو مجمع نمایندگان مجلس مازندران ادامه داد: ۱۳ شهریور ۹۵ ترکان دبیر وقت شورای عالی مناطق آزاد کشور نامه ای مبنی بر ایجاد منطقه آزاد تجاری در بندر امیرآباد به دکتر جهانگیری معاون اول رئیس جمهور ارسال کرد و سپس در ۱۷ شهریور ۹۵ دکتر جهانگیری طی نامه ای به ترکان دبیر وقت شورای عالی مناطق آزاد دستور پیگیری موضوع را داد.
شاعری با بیان این‌که در ۹ آبان ۹۵ حکم مسئولیت پیگیری منطقه آزاد امیرآباد و مدیر پروژه از سوی ترکان دبیر وقت شورای عالی مناطق آزاد برای مهندس سجودی صادر شد، افزود: در ۴ آبان ۹۵ مکاتبه ترکان دبیر وقت شورای عالی مناطق آزاد با فلاح استاندار وقت مازندران مبنی بر موافقت شورای عالی مناطق آزاد با ایجاد منطقه آزاد در امیرآباد بهشهر صورت گرفت.
نماینده مردم شرق مازندران در مجلس گفت: در ۲۷ آبان ۹۶ فلاح استاندار وقت مازندران طی نامه ای به دکتر بانک مشاور رئیس جمهور و دبیر شورای عالی مناطق آزاد تجاری و صنعتی و ویژه اقتصادی؛ پیگیری ایجاد منطقه آزاد تجاری-صنعتی و گردشگری به مرکزیت منطقه ویژه اقتصادی امیرآباد از طریق هیات وزیران را درخواست کرد.
شاعری خاطرنشان کرد: در ۵ مهر ۹۶ مکاتبه معاون برنامه ریزی و هماهنگی امور مناطق شورای عالی مناطق آزاد تجاری، صنعتی و ویژه اقتصادی خطاب به دکتر فلاح استاندار وقت مازندران در جوابیه نامه مبنی بر اخذ موافقت سازمان بنادر و دریانوردی کشور برای قرار گرفتن منطقه ویژه اقتصادی بندر امیرآباد در محدوده منطقه آزاد تجاری انجام شد.
اعلام موافقت وزارت راه و مدیر عامل سازمان بنادر و دریانوردی کشور با تبدیل منطقه ویژه اقتصادی امیرآباد به منطقه آزاد تجاری
وی افزود: در ۲۴ مهر ۹۶ فلاح استاندار وقت مازندران به آخوندی وزیر راه و شهرسازی در مورد مساعدت در جهت موافقت سازمان بنادر و دریانوردی با منطقه آزاد امیرآباد مکاتبه کرد و در نهایت در تاریخ ۱۳ آبان ۹۶ معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیر عامل سازمان بنادر و دریانوردی کشور با تبدیل منطقه ویژه اقتصادی امیرآباد به منطقه آزاد تجاری، صنعتی در امیرآباد بهشهر موافقت خود را طی مکاتباتی به دبیر شورای عالی مناطق آزاد اعلام کرد.
عضو مجمع نمایندگان مازندران خاطرنشان کرد: همچنین این موضوع ۵ آذر ماه ۹۶ در کمیسیون شوراها و امور داخلی مجلس شورای اسلامی با حضور دکتر بانک دبیر شورای عالی مناطق آزاد تجاری کشور مطرح شد که یوسف نژاد نماینده مردم ساری در مجلس موافقت خود را با ایجاد منطقه آزاد امیرآباد اعلام کرد و در نتیجه درخواست مذکور با حداکثر آراء در این کمیسیون تصویب شد.
شاعری گفت: بندر امیرآباد نخستین بندر شمال کشور مجهز به سیستم رو رو ریلی است و فاصله مناسبی با شهرها دارد بنابراین با منطقه آزاد تجاری شدن امیرآباد هیچ گره ترافیکی ایجاد نمی شود درحالی که سایر شهرهای ساحلی مازندران هم اکنون نیز نمی توان ترافیک عادی آن ها را تحمل کرد و همچنین به دلیل دوری از شهر هیچ گونه آلودگی زیست محیطی ایجاد نمی کند.
منطقه ویژه اقتصادی بندر امیرآباد کارکرد ملی دارد
وی تصریح کرد: منطقه ویژه اقتصادی امیرآباد کارکرد ملی دارد و فقط مختص استان مازندران نیست و نیاز ندارد که برای منطقه آزاد شدن در مرکز استان واقع شده باشد، چون قطعاً همه ۱۴ بندر فعال و بزرگ ایران در مرکز استان‌ها قرار ندارند بلکه به‌علت موقعیت استراتژیک، سرمایه‌گذاری‌ها و زیرساخت‌هایی که در این بنادر ایجاد شده است اهمیت پیدا کردند.
نماینده مردم بهشهر، نکا و گلوگاه در مجلس اظهار کرد: هم‌اکنون منطقه ویژه اقتصادی امیرآباد کالاهای تولید شده در سه استان مازندران، گلستان و سمنان را صادر می‌کند و حتی تجار و بازرگانان تهران و بخش مرکزی ایران نیز می‌توانند کالاهایی که مورد نیاز کشورهای آسیای میانه است را از طریق منطقه ویژه اقتصادی بندر امیرآباد صادر کنند.
شاعری گفت: همان گونه که استان مازندران با تولید محصولات کشاورزی، باغی و دریایی و از منظر گردشگری در خدمت کل کشور است، با وجود آن‌که منطقه ویژه اقتصادی امیرآباد در شرق مازندران واقع شده عملکرد شهرستانی و استانی ندارد بلکه کارکرد ملی دارد.
نگاه‌های محلی و خرد منافع کلان را قربانی می‌کند
وی خاطرنشان کرد: بندر امیرآباد منطقه‌ای استراتژیک برای توسعه صادرات ایران است و نگاه‌های محلی و خرد منافع کلان را قربانی می‌کند که بسیاری از معضلات مازندران مانند بیکاری، عقب‌ماندگی و توسعه‌نیافتگی دقیقاً از همین‌رو دیدگاه‌های خرد و شهرستانی است.
نماینده مردم بهشهر، نکا و گلوگاه گفت: تاکنون در سطح کشور هیچ استانی به طور کامل منطقه آزاد نشده است و این موضوع که برخی مطرح می‌کنند که کل مازندارن باید منطقه آزاد تجاری شود قطعاً در سطح کشور قابل پیگیری و انجام‌پذیر نیست البته برخی استان‌ها دو منطقه آزاد دارند، از همین‌رو می‌توان پس از تصویب منطقه آزاد امیرآباد، برای تصویب دومین منطقه آزاد مازندران اقدام کرد.
دولت در مورد منطقه آزاد مازندران تصمیم کارشناسی و غیرسیاسی بگیرد
شاعری خاطرنشان کرد: دولت نباید تحت‌تأثیر نظرات نمایندگان قرار بگیرد بلکه باید هر چه سریع‌تر تکلیف منطقه آزاد مازندران را مشخص کند و قطعاً تصمیم‌گیری دولت در مورد منطقه آزاد مازندران باید فنی، کارشناسی و غیر سیاسی باشد.
وی با قدردانی از پیگیری و تلاش ربیع فلاح استاندار سابق مازندارن در جهت تصویب ایجاد منطقه آزاد تجاری امیرآباد، اظهار کرد: اکنون از اسلامی استاندار جدید مازندران نیز انتظار داریم که این مطالبه به حق مردم مازندران را پیگیری و این پروسه را به اتمام برساند.
نماینده مردم شرق مازندران در مجلس تصریح کرد: با توجه به بررسی‌های کارشناسی و مراحل قانونی طی شده، تکمیل مدارک و مستندات، مصوبات و موافقت همه مراجع قانونی ذیربط درباره منطقه آزاد تجاری امیرآباد، از دولت انتظار می‌رود هر چه سریع‌تر تکلیف منطقه آزاد تجاری مازندران را مشخص کند و لایحه آن را به مجلس ارائه دهد و از مجمع نمایندگان مجلس مازندران نیز می‌خواهیم که این فرصت ایجاد شده را از دست ندهند و با تعامل و همکاری از این فرصت برای توسعه استان نهایت استفاده را ببرند.
صادرات در مناطق آزاد کشور مغفول واقع شده
«علی ملتی»، دکتری اقتصاد و مدرس دانشگاه علم و فناوری مازندران در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: مناطق آزاد تجاری به منظور رسیدن به استقلال اقتصادی و صنعتی ایجاد می‌شوند و با توجه به این‌که در این مناطق تجارت آزاد با سایر نقاط جهان مجاز بوده و کالاها را می‌توان بدون پرداخت حقوق و عوارض گمرکی از این مناطق صادر یا به این مناطق وارد کرد بسیاری از هزینه‌ها را کاهش می هد.
وی افزود: منطقه آزاد تجاری اگر منجر به استقرار صنایع و افزایش تولید و صادرات کالای داخلی به کشورهای خارجی شود رونق اقتصادی و توسعه پایدار را به ارمغان می‌آورد اما دیدگاه قالبی که میان مردم و مسئولان ایران وجود دارد منطقه آزاد تجاری را به عنوان محلی برای واردات کالا می‌شناسند و بخش صادرات در مناطق آزاد کشور مغفول واقع شده است و متأسفانه مناطق آزاد کیش، قشم و چابهار به قطب واردات تبدیل شدند و از ظرفیت محصولات تولیدی آن مناطق و مازاد نیاز مصرفی داخل کشور برای صادرات کالا استفاده نمی‌شود.
ملتی با اشاره به ایجاد منطقه آزاد تجاری مازندران، گفت: منطقه آزاد تجاری یک مزیت قطعی نیست و بستگی دارد که در آینده در آن منطقه چه پتانسیل‌ها و زیرساخت‌هایی ایجاد می‌کنند و اگر هیچ جذابیت، زیرساخت و امکاناتی به وجود نیاید کمپانی‌ها یا صاحبان شرکت‌ها با مشاهده این وضعیت دفتر مرکزی شرکت خود را در تهران پایتخت کشور مستقر می‌کنند و فقط یک نماینده برای رسیدگی به امور شرکت خود در منطقه آزاد مازندران می‌گذارند که با این شرایط مزیت اقتصادی برای استان ندارد اما اگر زیرساخت‌ها و جذابیت‌های سرمایه‌گذاری فراهم باشد شرکت‌های بزرگی در این منطقه ایجاد می‌شود که نیروی کار استخدام می‌کنند و موجب اشتغالزایی و رونق اقتصادی مازندران می‌شود.
منطقه آزاد تجاری مازندران شاهراه صادرات تولیدات استان
این مدرس دانشگاه و دکتری اقتصاد گفت: مازندران به‌عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده محصولات کشاورزی و گوشت مرغ در کشور محسوب می‌شود اما برخی تولیدکنندگان محصولات کشاورزی، باغی و دامی ورشکست شده و برخی در مرز ورشکستگی قرار دارند، چون برای محصولات تولیدی خود بازار فروشی پیدا نمی‌کنند، از همین‌رو باید به بخش صادرات توجه ویژه‌ای شود و از پتانسیل منطقه آزاد تجاری مازندران می توان برای صادرات کالاهای تولیدی استان استفاده کرد.
وی خاطرنشان کرد: کشور روسیه بسیاری از کالاها را وارد می‌کند که آن محصولات در ایران و به ویژه در مازندران تولید می‌شود در حالی که روسیه آن کالاها را با قیمت بسیار بالاتر از کشورهای دیگر خریداری و وارد می‌کند به همین دلیل می‌توان از ظرفیت منطقه آزاد تجاری مازندران و بنادر استان برای صادرات کالاهای مورد نیاز روسیه و کشورهای حاشیه دریای خزر استفاده کرد.
ملتی با تأکید بر این‌که در منطقه آزاد تجاری مازندران حتماً باید به بخش تولید و صادرات توجه شود، تصریح کرد: اگر منطقه آزاد تجاری مازندران منجر به استقرار شرکت‌ها و کارخانه‌های تولیدی یا مراکز تجاری شود قطعاً نیاز به نیروی کار و متخصص دارند که موجب رونق اقتصادی استان می‌شود اما اگر در منطقه آزاد استان صرفاً انبارهایی ساخته و یکسری کالاها وارد شود در نتیجه به غیر از آلودگی و ترافیک جاده‌ای هیچ فایده دیگری برای مازندران ندارد.
گزارش از «مریم یخکشی» خبرنگار ایسنا مازندران
