خبرگزاری فارس مازندران ـ زری طاهری پرکوهی| از آنجایی که دامپروری و کشاورزی از اصلی‌ترین مشاغل دیار سبز مازندران محسوب می‌شود، می‌خواهیم کمی از حال و هوای گذشته تا به امروز دامداران مازنی سخن بگوییم.
سال‌ها پیش روستاهای مازندران مملو از حضور دام‌دارانی بود که از چهارپایان اعم از گاو، گوسفند، بز و اسب نگهداری می‌کردند در کنار احشام نیز وجود طیور به چشم می‌خورد، به‌طوری که غذای اصلی مردم روستاها و حتی شهرها لبنیات ارگانیک و طبیعی بود، فرآورده‌های شیری با قیمت ارزان در دسترس بود هم مردم و هم دامداران از این اوضاع رضایت داشتند.
جالب است بدانیم که؛ دهه ۶۰ تا ۸۰ را می‌توان روزهای خوص دامداران و زمان طلایی برای تولیدمثل و گسترش نسل دام‌ها نام‌گذاری کرد، اما رفته رفته با ورود منابع طبیعی به چراگاه‌ها و خارج کردن دامداران واقعی از جنگل‌ها و دامنه طبیعت از تعداد دامداران و همچنین دام‌های اصیل و بومی کاسته شد، تا جایی که الان تعداد دامداران در روستاها انگشت‌شمار شده است.
با این تفاسیر دامداران در حال امرار و معاش بوده و از جانب مردم نیز تشویق می‌شدند، اوضاع کسب و کارشان نیز بد نبود چرا که طی سال‌های اخیر قیمت فروش دام زنده و گوشت افزایش چشم‌گیری پیدا کرده است، اما حدود دو سالی است که شاهد اخباری مبنی بر گلایه دامداران از کمبود نهاده‌های دامی و افزایش قیمت آن‌ها هستیم.
در ابتدای امر این‌طور تصور می‌شد که دامداران باز هم همچون گذشته در شرایط سخت سربلند به بیرون آمده و چاره‌اندیشی می‌کنند یا اینکه دولت حمایت‌شان می‌کند، البته این وسط پای برخی دامداران کاذب به‌میان آمد که صرفا برای دریافت تسهیلات و مزایا این نام را به یدک کشیدند و خوشبختانه با افزایش قیمت نهاده‌های از چرخه خارج شدند.
*سخنی با یک دامدار
مشکل گرانی و کمبود نهاده‌های دامی و ادامه گلایه دامداران موجب شد تا ما در خبرگزاری فارس به سراغ دامداران فعال ترجیحا کسانی که این شغل را از آبا و اجداد خود به ارث بردند و قرار است به نسل بعدی منتقل کنند، برویم و از نزدیک پای صحبتشان بنشینیم…
احمد رحمانی ۴۰ ساله اهل روستای کردخیل ساری مرکز مازندران یکی از این دامداران است که گاوداری حدود ۱۸۰ راسی و سابقه فعالیت ۲۲ ساله دارد که پس از پدرش کار را به دست گرفت و نگذاشت روی زمین بماند…
*افزایش ۵ برابری قیمت نهادهها
وی با اشاره به مشکلاتش در تامین نهاده‌های دامی، می‌گوید؛ قیمت‌ها بیش از اندازه گران شد، ما شنیده‌ایم که نهادهها قاچاق می‌شود، کاه و علوفه که در سال گذشته قیمتی نداشت به کیلویی ۵ هزار تومان رسید.
رحمانی با بیان اینکه سهمیه دولت به دامداران اصلی نمی‌رسد، ادامه می‌دهد؛ ما در گاوداری روزانه به ۸۰ تا۱۰۰ بسته کاه، ۶۰ سیلو ذرت علوفه‌ای خشک و جو کنسانتره نیاز داریم، هر بسته کاه را حدود ۸ کیلو و به قیمت ۴۰ هزار تومان خریداری می‌کنیم.
*نهاده گران شد ولی شیر و لبنیات خیر!
این دامدار ساروی یادآور می‌شود؛ در حال حاضر من شیر خام را به قیمت ۴ هزار و خورده‌ای به‌فروش می‌رسانیم در حالی که توقع‌مان افزایش قیمت شیر بود ولی هنوز مصوب نشد، دولت آینده اگر بخواهد راه آقای روحانی را ادامه دهد دامداری را جمع می‌کنم، من پنج کارگر بیمه‌شده دارم چگونه پاسخگوی نیازهای‌شان باشم وقتی قیمت نهادهها افزایش یافت ولی قیمت تولیدانمان نه!
وی در پاسخ به این سوال که آیا خوراک دام را از بازارگاه وزارت جهاد کشاورزی می‌خرید؟ بیان می‌کند؛ من تنها دو بار خوراک دام را از بازارگاه خریداری کردم ماه قبل که رفتم بخرم گفتند دامداری شما کوچک حساب می‌شود تلاش کردم که دریافت کنم گفتند هجدهم هر ماه تحویل می‌گیریم الان در این ماه هنوز هیچ خبری نیست…
*توصیف شرایط سخت خرید از بازارگاه
رحمانی در پاسخ به این سوال که چه سهمی از کل مصرف دام را از بازارگاه دریافت می‌کنید؟ اعلام می‌کند؛ زیر ۵۰ درصد ـ فقط جو ذرت، سویا تحویل می‌دهند از یونجه سیلو و کاه خبری نیست، قیمت جو در بازارگاه هزار و ۸۰۰ تومان است در حالی که در بازار به حدود ۷ هزار تومان نیز می‌رسد، پس به‌علت گرانی در بازار ما مجبور به خرید از بازارگاه هستیم البته از شرایط تسهیل پیدا کند.
دامدار ساروی اعلام می‌کند؛ در بحث فروش دام، قیمت دام زنده پارسال گرانتر بود امسال کیلویی ۴۲ هزار تومان و قیمت گوشت حدود ۸۰ هزار تومان است، البته دام نر پرواری گوشتی را زیاد می‌خرند دام ماده را نمی‌خرند، پس همکاران مجبور تبصره ماده‌ای بزنند که گاوهای ماده را طبق قانون به فروش برسانند.
*کاش ۲ سال پیش گوساله می‌دادم پراید می‌گرفتم
وی در پاسخ به این سوال که قیمت تمام شده یک دام برای شما چقدر است؟ می‌گوید؛ اگر بازار پارسال بود گوساله سه ماهه را ۱۵ میلیون تومان می‌فروختم برای‌مان سود خالص بود، ولی الان اگر وزن گاو را طی دو سال به یک تن برسانیم، کیلویی ۳۵ تا۴۰ تومان به‌فروش می‌رسد، دو سال پیش راضی بودیم، یک گوساله پنج ماهه برابر با ارزش یک پراید بود، با خودم می‌گویم کاش همه گاوها را همان زمان تبدیل به پراید می‌کردم آن‌وقت به‌جای ۱۸۰ گاو هولشتین آمریکایی ۱۸۰ پراید داشتم.
رحمانی با اشاره با سه مشکل اصلی در تولید، اعلام می‌کند؛ تهیه علوفه، نحوه توزیع و مشکل در فروش محصول از جمله مشکلات اصلی گاوداری ما محسوب می‌شود، اگر قیمت فروش گوشت در بازار به ۱۵۰ هزار تومان و قیمت یک کیلو شیر به ۸ هزار تومان برسد سود داریم.
*پای گرانی‌ها به حوزه حمل و نقل هم رسید
این دامدار سنتی در پاسخ به این سوال که آیا برای حمل نهاده به مشکل خورده‌اید، بیان می‌کند؛ مشکل ما قیمت بالای کرایه است، ماشین نیست،یکی را از ساری می‌فرستند جنوب و دامدار دیگر را از جنوب به ساری هدایت می‌کنند تا جو بار بزند، نمی‌دانیم می‌خواهند چه‌کار کنند به فکر افزایش هزینه‌های پرداختی از جانب دامداران نیستند مگر خودمان در علی‌آباد سویا نداریم؟
*اگر پشتوانه مالی نداشتم شکست می‌خوردم
وی با بیان اینکه در بحث فروش شیر مشکل داشتم و مجبور شدم خودم مغازه لبنیاتی باز کنم، اظهار می‌کند؛ فکر کنید من همیشه سعی کردم مشکلات را حل کنم، هیچ تسهیلاتی دریافت نکردم برای تهیه علوفه در زمین ۷ هکتاری پدری اقدام به کاشت علوقه و شبدر کردم وضعم این است، یقینا دامداران با بنیه مالی ضعیف مدت‌ها پیش کار و کاسبی را جمع کردند.
رحمانی اضافه می‌کند؛ در کنار گاوها بنابر علاقه حدود ۵۰ گوسفند برای خودمان پرورش می‌دهم، از راه فروش شیر کسب درآمد می‌کنم و سالانه حدود ۲۰ تا۴۰ گاو پرواری را به فروش می‌رسانم، پارسال ۲۰۰ میلیون تومان کاه خریدم امسال باید ۵۰۰ میلیون تومان پرداخت کنم، هم در بحث خرید و هم فروش مشکل داریم، همچنین مشکل قطعی برق‌ها باعث ترش شدن شیر در سردکن می‌شود.
همانطور که گفته شد اوضاع این روزهای دامداران گل و بلبل نیستند، شاید مردم می‌گویند دامداران مایه‌دار شده‌اند قیمت دام و گوشت گران است، دولت هم به‌همین خاطر نیم نگاهش را از دامداران گرفته است، هر چه که هست کسی حواسش به از بین رفتن نسل دام و دامداران نیست!
مردم این استان نمی‌توانند از شیر، ماست و کره محلی و بومی تغذیه کنند، در حالی که در کشورهای خارجی دولت با حمایت ویژه از دامداران به سلامت انسان و دام و جامعه کمک می‌کند…
اگر حال مادی دامداران خوب است در کارشان تلاش دارند و زحمت می‌کشند، به گفته خود دامداران این شغل علاوه بر منفعت مادی روح افراد را درگیر می‌کند و دامداران وابستگی زیادی بین خود و دام احساس می‌کنند تا جایی که زمان مرگ و نیز یا فروش دام اشک می‌ریزند.
به گزارش فارس؛ گفت‌وگو با دامداران سنتی استان مازندران مدت‌ها است که در دستور کار خبرگزاری قرار گرفته، نقطه مشترک تمامی این مصاحبه‌ها مشکل در تامین مواد اولیه و فروش بوده و هست، مگر نه اینکه مدیران می‌گویند مانع‌زدایی جزو اصلی‌ترین برنامه‌های کاری ۱۴۰۰ است!! پس چرا به‌جای شنیدن رفع موانع شاهد افزایش مانع هستیم؟ افزایش تعداد دامداران سنتی در مازندران مطالبه به حق مردم این استان است.
/۸۶۰۴۸/ج
