خشکسالی تامین آب شرب وکشاورزی مازندران را به مرحله بحران رسانده است

به گزارش پایگاعه خبری چهاردانگه نیوزبه نقل از ایرنا، در حال حاضر نگرانی و دغدغه مسوولان ،کشاورزان و شهروندان مازندران نسبت به خشکسالی زمین زراعی و قطع آب شرب برخی از شهرها و روستاها است که به مرحله بحران رسیده بطوریکه استاندار مازندران امروز یکشنبه جلسه اضطراری شورای هماهنگی مدیریت بحران را با محوریت خشکسالی شکل داده است.

در این جلسه علاوه بر اینکه جیره بندی و تامین آب شرب با تانکر مورد تاکید قرار گرفته است عدم کشت یک هزارو 500هکتار زمین شالیزاری که آماده نشا بود، رها شدن 500 هکتار اراضی شالیزاری کشت شده و خطر رها شدن 26 هزار هکتار شالیزاری هایی که در مرحله خوشه بندی قرار دارند را از عواقب استرس خشکسالی بر زمین های کشاورزی مازندران عنوان شده است.

کاهش 18 هزار هکتاری کشت سویا، ریزش شدید میوه های مرکبات، خطر تلف شدن ماهیان با کم شدن آب آببندان ها، درگیری و نزاع برای نوبت بندی آب بین شالیکاران بالا دست و پایین دست و جیره بندی شدن آب شرب برخی از روستاهای مازندران از عواقب خشکسالی بوجود آمده در استان است. 

** تشکیل جلسه اضطراری شورای هماهنگی مدیریت بحران با موضوع خشکسالی

ربیع فلاح استاندار مازندران با تشکیل جلسه اضطراری شورای هماهنگی مدیریت بحران با موضوع خشکسالی در جمع فرمانداران و مدیران کل دستگاههای اجرایی استان تاکید کرد که علاوه بر مدیریت صحیح بر فرایند منابع آبی باید تمامی امکانات ،تجهیزات و منابع مالی استان برای حل معضل خشکسالی زمین کشاورزی و آب شرب مردم بسیج شود.

وی با بیان اینکه هر دستگاهی اگر منابع مالی ندارد،تعهد ایجاد کند و مشکل آب شرب و کشاورزی را حل و فصل کند و استانداری در مدت زمان کوتاهی تمامی تعهدات را عملی می کند، بیان داشت: در ماه مبارک رمضان نباید کمبود آب شرب شهروندان را با مشکل مواجه کند.

**برخورد و تعطیل کردن واحد های صنعتی شن و ماسه غیر مجاز در حاشیه رودخانه های مازندران 

استاندار مازندران با تاکید بر اینکه اولویت تامین آب برای آب شرب مردم است، گفت: هر گونه فعالیت غیر قانونی واحد های شن و ماسه که آب زیادی را مصرف می کند باید برخورد و متوقف شود.

وی بر لزوم تجهیز کردن چاهای کشاورزی تاکید کرد و بیان داشت: مدیران توزیع آب کشاورزی و شرب نوبت بندی را به درستی انجام بدهند و در صورت نیاز با هماهنگی بین بخشی تانکر های حمل آب شرب را در اختیار بگیرند.

** کاهش 63میلیون متر مکعب آب پشت سدها و 12میلیون متر مکعب پشت آببندان های مازندران 

محمد ابراهیم یخکشی مدیر عامل شرکت آب منطقه ای مازندران با بیان اینکه حجم آب پشت 9 سد و 783 واحد آببندان های استان کاهش محسوسی یافته است، گفت: وضعیت منابع آبی به گونه ای است که باید با هوشمندی و برنامه ریزی مقابل خشکسالی قرار بگیریم.

وی با بیان اینکه اعتراضات مردمی در تامین آب شرب و کشاورزی در حال گسترش است، خاطر نشان کرد: مدیریت بحران آب بایدجدی تر عمل کند و دستگاههای نظارتی باید در صحنه عمل حضور چشمگیر تری داشته باشند.

وی با بیان اینکه هرگونه تغییرات ناگهانی در بخش نوبت بندی آب کشاورزی و جیره بندی آب موجب اعتراض مردم می شود، ادامه داد: فشارهای مختلفی از سوی برخی افراد با نفوذ سبب تغییرات برنامه ریزی می شود.

** شالیکاران به فکر کشت دوم نباشند

رییس سازمان جهاد کشاورزی مازندران با بیان اینکه شالیکاران به فکر انجام کشت دوم پس از برداشت محصول اول نباشند، گفت: امسال 210 هزار هکتار از اراضی شالیزاری زیر کشت برنج رفته است که خطر خشکسالی این اراضی را که در مرحله پنجه زنی و خوشه بندی قرار دارند تهدید می کند.

دلاور حیدر پور با بیان اینکه کمبود آب مشکلات کشاورزی را به شدت تشدید کرده است، بیان داشت: در حال حاضر علاوه بر اینکه یک هزارو 500هکتار زمین آماده نشا ، کشت نشده و 500هکتار زمین نشا شده درمرحله پنجه زنی رها شد، استرس خشکسالی 26هزار هکتار از اراضی مناطق مرکزی و شرق استان را به شدت تهدید می کند.

وی با بیان اینکه خشکسالی اراضی شالیزاری 110 هزار هکتاری دشت هراز را به شدت تهدید می کند، بیان داشت: کمبود آب درگیری و نزاع بین شالیکاران این منطقه را بوجود آورده است.

*** ریزش حدود 30 درصد میوه مرکبات 

حیدر پور گفت: کاهش بارندگی ، بالا فتن دمای هوا تا 43درجه و کاهش 30 درصدی رطوبت سبب ریزش شدید میوه مرکبات در مازندران شده است. 

وی با بیان اینکه به دلیل کمبود آب سطح کشت سویا از 20 هزار هکتار پیش بینی شده استان اکنون به دو هزار هکتار کاهش یافته است، گفت: فقط کمتر از 700 تن بذر اصلاح شده سویا بین کشاورزان استان توزیع شد.

*** اولویت آب پشت آببندان ها برای کشت محصولات کشاورزی است

رییس سازمان جهاد کشاورزی مازندران به وجود 783 آببندان استان اشاره کرد و گفت: هر چند حجم ذخیره آب آببندان ها کم شده است اما شیلات باید نسبت به رها سازی کمتر بچه ماهی در آببندان ها اقدام کند.

وی با تاکید بر این نکته که فلسفه وجودی آببندان ها تامین آب کشاورزی است، بیان داشت: پرورش ماهی اولویت دوم است و باید به این موارد توجه شود.

آب سد لار برای شالیزاری های دشت هراز مازندران باز شود

رجب ملایی رییسی فرماندار شهرستان بابل در این جلسه با بیان اینکه 110 هزار هکتار از اراضی شالیزاری دشت هراز با استرس خشکسالی مواجه است،گفت: یکی از مطالبات جدی کشاورزان این دشت بازگشایی دریچه سد لار به سمت مازندران است.

وی در عین حال گفت: اگر چه اولویت آب سد لار برای تامین آب شرب شهروندان تهران است اما در ساخت این سد به تامین اب کشاورزی دشت هراز نیز توجه شده است.

وی ادامه داد: اگر اهمیت سد لار برای آب شرب شهروندان تهرانی است، لااقل با اعتبار به موقع برای ساخت سد هراز که سالانه 80 درصد آب این رودخانه مهم به هرز وارد دریا می شود ، تخصیص بیابد.

وی تاکید کرد: کمبود آب و عدم رعایت توزیع و نوبت بندی آب رودخانه هراز نزاع و درگیری هایی را بین شالیکاران شهرستان های آمل ، بابل ، فریدونکنار، محمودآباد و بابلسر بوجود می آورد.

فرماندار بابل حفر چاه ، تجهیز و نوسازی آن و بازسازی سردهنه ها با اعتبار بلاعوض در شرایط کنونی را ضروری دانست. 

***20 روستای بخش کجور شهرستان نوشهر هر 48 ساعت فقط نیم ساعت آب شرب دارند

محمد علی قمی اویلی فرماندار شهرستان نوشهر با بیان اینکه از 66روستای بخش کجور 20 روستا هر 48 ساعت فقط نیم ساعت آب شرب دارند، گفت: در حال حاضر وضعیت آب این منطقه به مرحله بحران رسیده است.

وی با بیان اینکه جیره بندی آب از طریق تانکر ها نیز در این روستا صورت می گیرد، اضافه کرد: مشکلات کمبود آب شرب در دو شهر پل و کجور نیز شدید شده است.

*** کمبود آب شرب و درگیری صاحبان ویلاها با روستاییان در مناطق گردشگری مازندران 

فرماندار شهرستان نوشهر با بیان اینکه پایان هر هفته شاهد افزایش چشمگیر مسافران و گردشگران در استان هستیم،گفت: به دلیل کمبود آب شرب ، گزارش هایی از درگیری و نزاع بین روستاییان که خود را محق در گرفتن آب می دانند با صاحبان ویلاها و خوش نشین های منطقه دریافت شده است.

آمارهای رسمی از یک سو و بررسی میدانی وضعیت موجود از سوی دیگر نشان می دهد که پرت و هرز رفتن آب در مازندران به رغم تهدید آمیز شدن کمبود این مایه حیات در تمامی بخش ها همچنان امری طبیعی تلقی می شود و ادامه دارد.

با توجه به آمار های آب منطقه ای به جرات می توان ادعا کرد که بی توجهی به مقوله اجرای طرح های سد سازی سبب شده است تا هرز رفتن آب در مازندران بدون هرگونه وقفه در کنار تشنگی زمین و انسان ادامه یابد. 

بر اساس آمارهای رسمی، توان بالقوه آب مازندران در حد شش میلیارد و ‎ 600میلیون مترمکعب است که از این مقدار چهار میلیارد و ‎ 900میلیون مترمکعب آب های سطحی و بقیه آب های زیرزمینی است. 

به طور میانگین سالانه حدود یک میلیارد و ‎ 550میلیون مترمکعب آب در بخش آب های سطحی و یک میلیارد و ‎ 350میلیون مترمکعب در بخش آب زیرزمینی بهره برداری می شود و بقیه آب سطحی در طول سال به صورت هرز به دریا می ریزد.

هرز رفتن آب در مازندران در حالی همچنان ادامه دارد که بر اساس آمار های رسمی حوزه کشاورزی این استان تامین کننده اصلی امنیت غذایی کشور است.

ضریب کشت در مازندران 35/1 درصد و حدود دو برابر میانگین هفت دهم درصدی کشور است. همچنین سطح زیر کشت سالانه در این استان بیش از 670 هزار هکتار و دو برابر میانگین کشوری است. 

ارزش افزوده تولیدات بخش کشاورزی مازندران 5/10 درصد یعنی حدود چهار و نیم برابر میانگین کشور است و رتبه استان هم در این زمینه در کشور اول است.

در چنین شرایطی که کشاورزی مازندران از اهمیت ملی برخوردار است ، طی سال های گذشته کم ترین توجه در بخش سد سازی و افزایش توان ذخیره آب متوجه این استان بوده است.

به اعتقاد کارشناسان اگر چه استفاده نادرست از اراضی ، انتخاب ناصحیح گیاهان چه از نظر گونه و چه از نظر تنوع، روش های کشت و زرع ، تناوب کشت گیاهان ، مدیریت ضعیف فناوری زراعی ، تراکم بالای گیاهان ، حاصلخیزی ناکافی و تامین آب از جمله شاخص های تاثیرگذار بر پدیده خشکسالی است ولی در مازندران نقش این عوامل در مقایسه با ضعف مدیریتی بخش آب ناچیز است.