تغییر مسیر شناسایی بیماران کرونا در مازندران

مازندران از سال 91 استان پایلوت اجرای طرح پزشک خانواده شهری در کشور بود و بعدها با اصلاحاتی که در این طرح صورت گرفت به استان پیشرو در اجرای آن تبدیل شد و تنها استان در کشور است که تاکنون موفق شده بیشترین مراحل این طرح را با همکاری دستکم 600 پزشک و زیر پوشش بردن بیش از 95 درصد جمعیت شهری با موفقیت به اجرا بگذارد.

بررسی های میدانی خبرنگاران ایرنا نشان می دهد که در شرایط فعلی تمام  افراد مشکوک به کرونا که تحت پوشش پزشکان خانواده شهری قرار دارند ، پس از مراجعه به سامانه خودارزیابی و درج شماره همراه و کد ملی و  پاسخ به چند پرسش در مورد علایم و نشانه های کرونا ، بلافاصله به صورت خودکار به پزشکان خانواده اشان معرفی می شوند و پزشکان نیز پس از چند دقیقه به صورت تلفنی با این فرد تماس می گیرند تا از سلامتش اطمینان حاصل کنند.

پزشکان خانواده در تماس تلفنی با فرد تحت پوشش خود که از طریق سامانه خودارزیابی ارجاع می شود ، پرسش های مختلف نشانه شناسی بیماری را در میان می گذارند و پس از اخذ پاسخ ها به صورت کامل ، نسبت به وضعیت سلامتیش اظهار نظر می کنند. در این وضعیت چنانچه بیمار نیاز به مراجعه حضوری به مطب پزشک یا درمانگاه را داشته باشد ، از او خواسته می شود تا رعایت پروتکل بهداشتی این کار را نجام دهد.

همچنین پزشکان خانواده در صورتی که فرد تحت پوشش نیازمند ارجاع به مراکز نمونه گیری ویروس کرونا باشد، او را به این مراکز معرفی خواهند کرد و حتی در صورت لزوم بررسی وضعیت دیگر اعضای خانواده فرد و یا تدبیر انتقال او به صورت ویژه به مراکز درمانی پیش بینی شده ، این کارها را هماهنگ خواهند کرد.

این رویه اندیشیده شده که از اواسط هفته به اجرا درآمد ، سبب شد تا به مرور از ازدحام زیاد افراد مشکوک به مراکز تست گیری جلوگیری شود ، وضعیتی که به اعتقاد کارشناسان بهداشت و درمان نقش مهمی در قطع کردن زنجیره واگیری ویروس کرونا دارد.

راست آزمایی خبرنگار ایرنا از سامانه خودارزیاب
یکی از خبرنگاران ایرنای مازندران پس از راه اندازی سامانه خودارزیاب و وعده هایی که نماینده پزشک خانواده شهری استان به شهروندان داده بود ، این سامانه را به ارزیابی گذاشت تا از نتیجه درست کار کردن آن اطمینان کسب کند.

خبرنگار حوزه بهداشت و درمان ایرنا در مازندران با این که چند روز پیش حضوری به یکی از مراکز ارزیابی سلامت کرونایی مراجعه کرده و از سلامت خود اطمینان داشت ، این بار از طریق سامانه خودارزیاب معرفی شده از سوی دانشگاه علوم پزشکی مازندران و انجمن پزشکان خانواده شهری به این موضوع ورود کرده تا نتیجه را به صورت تجربی مشاهده و دریافت کند.

این خبرنگار ابتدا وارد سامانه خودارزیاب به آدرس corona.mazums.ac.i  شد . شماره ملی و شماره تلفن همراه خود را در بخش اول ثبت کرد و پس از آن وارد سامانه شد . او فرمی را که ارائه شده بود شامل تعیین جنیست، سن، وزن به کیلوگرم، قد به سانتی متر و شهرستان محل سکونت پر کرد . سپس به چند پرسش در مورد سابقه بیماری زمینه ای احتمالی نیز پاسخ داد. در سامانه از او در باره 7 نشانه احتمالی ابتلا به ویروس کرونا پرسش و خواسته شد تا چنانچه هر یک از نشانه ها را دارد ، با علامت گذاری مشخص کند و در صورتی که نشانه ها را ندارد ، محل مشخص شده را خالی بگذارد.

مرحله بعدی در سامانه این بود که آیا افرادی از خانواده فرد علایم هفتگانه را دارند و یا خیر . بعد از آن هم پرسش اساسی مطرح می شود که باید پاسخ گفت و پرسش این است که آیا فرد طی چند روز گذشته با بیمار مشکوک به کرونا بستری در بیمارستان تماس فیزیکی داشته است یا خیر . پس از مشخص شدن پاسخ این پرسش ، فرد باید به پرسش بعدی پاسخ دهد که از او پرسیده می شود آیا طی چند روز گذشته داروی آنتی بیوتیک (چرک خشک کن ) مصرف کرده است . مجموعه پاسخ های درستی که به این پرسش ها داده می شود سبب می شود تا پزشک خانواده در باره وضعیت سلامتی فرد و اقدامات بعدی تصمیم گیری کند.

خبرنگار ما در گزارشش نوشت : من که برای کنجکاوی و دریافت صحت عملکرد سامانه ارزیاب وارد آن شدم ، یکی از علایم افراد مشکوک به کرونا را پر کردم تا مطمئن شوم که پزشکان خانواده در این گردونه نقششان را بدرستی انجام می دهد. پس از طی مراحل ، سامانه به من اعلام کرد که به پزشک خانواده مراجعه کنم. البته من چند روز قبل از راه اندازی سامانه به دلیل تک سرفه هایی که داشتم به پزشک خانواده ام مراجعه داشتم که تشخیص پرشکم آلرژی فصلی  بود ولی با این وصف ، ساعاتی بعد از اتمام کارم با سامانه ، از مطب پزشک خانواده با من تماس تلفنی گرفته و خواسته شد تا با توجه به اعلام سامانه ارزیابی خود را به مطب برسانم تا از نزدیک نیز معاینه شده و در صورت جدی بودن قضیه مراحل بعدی طی شود. البته اینجا دیگر مجبور شدم از تماس گیرنده و پزشک خانواده ام عذر خواهی کنم چون پیش از این مراجعه و اطمینان داشتم که سرفه ام از آلرژی یا حسیاست فصلی است . با توجه به این که مراجعه ام به سامانه خود ارزیابی صرفا برای راست آزمایی بود و بازخورد مثبتی هم گرفتم ، حالا به همه شهروندان مازندرانی اعم از روستانشینان و شهرنشینان می خواهم چنانچه نسبت به ابتلای خود به کرونا مشکوک هستند به جای مراجعه حضوری به درمانگاهها و اورژانس ها ، با مراجعه به سامانه خودارزیاب ، این کار را انجام دهند.

آماده‌باش پزشکان خانواده و بهورزان
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مازندران هم در باره سامانه خودارزیاب و تغییر مسیر کرونا یابی در این استان ، به خبرنگار ایرنا گفت : تمام افرادی که با یکی از علایم مشکوک به ویروس کرونا به سایت خودارزیاب مراجعه می کنند، در شهرها به پزشکان خانواده و در روستاها به بهورزان ارجاع می شوند.
دکتر حامد روحانی زاده افزود  : مشخصات افراد با شماره تلفن ( همراه) در اختیار پزشکان خانواده مربوطه قرار می گیرد و آنها با این افراد تماس می گیرند و چنانچه نیاز به مراجعه به پزشک باشد، به آنها فراخوان می دهند و معاینه می شوند.
وی گفت : افرادی که پزشک خانواده و یا بهورزان ما در روستاها تشخیص بدهند که نیاز به تست ویروس کرونا دارند، آنها را به مراکزی که تعیین شده معرفی می کنند و در آن جا از آنها تست گرفته می شود و یا حتی اگر نیاز به مراقبت ویژه و بستری نیز داشته باشند، این کار در مراکز درمانی ریفرال ما انجام می شود.
روحانی زاده افزود : آگاهی رسانی در مورد سایت خودارزیاب به مردم باعث شده تا از اجتماع افراد مشکوک به ویروس کرونا به مراکز ریفرال ما کاهش یابد و این کار خود می تواند بیش از 40 درصد ریسک ابتلا به این ویروس را در افراد کاهش دهد.
براساس ارزیابی علمی 41 درصد از افرادی که نمونه آزمایش ویروس کرونا در آنها مثبت بوده، یکبار به مراکزی که بیماران کرونایی بستری شدند، مراجعه داشتند.
فعالیت تمام وقت خودارزیاب 
سخنگوی دانشگاه علوم پزشکی مازندران همچنین اظهار داشت : سامانه خودارزیاب به طور تمام وقت در اختیار مردم قرار دارد و آنها می توانند با مراجعه به این سایت به نوعی یک خودارزیابی اولیه داشته باشند.
دکتر روحانی زاده افزود : علاوه بر این ، شماره تماس 34407 نیز برای تماس مردم در مورد ویروس کرونا در استان راه اندازی شد که این سامانه نیز از 8 صبح تا ساعت 24 شب پاسخگوی مردم است.
تماس روزانه ۹ هزار بیمار مشکوک‌ کرونا با پزشکان خانواده

وی گفت : در استان مازندران ۶۰۰پزشک خانواده شهری فعالیت دارند که هر یک از آنها به طور میانگین 2 هزار و ۵۰۰ نفر را تحت پوشش دارند.

مراجعه  روزانه 15 فرد مشکوک به هر پزشک خانواده  

دکتر یاسر قزوینی نماینده پزشکان خانواده شهری مازندران هم روز جمعه به خبرنگار ایرنا گفت : با اتصال سامانه خودارزیاب کرونا به سامانه ” پارسا ” که ویژه پزشکان خانواده است روزانه به طور میانگین هر پزشک ۱۵ نفر افراد مشکوکی را که از طریق سامانه خودارزیاب به آنها معرفی می شوند ، مورد چکاب تلفنی قرار می دهند.

وی افزود : بررسی نشان می دهد که بیش از ۹۰ درصد از افرادی دارای علایم مشکوک‌ به ویروس کرونا هستند به نوعی سرماخوردگی خفیف دارند که با تجویز پزشکان خانواده نیازی به مراجعه حضوری ندارند.

وی گفت : در این بین صرفا کمتر از ۱۰ درصد افرادی که به سامانه پارسا پزشکان خانواده معرفی می شوند ،نیاز به مراجعه حضوری به پزشک دارند که این فراخوان انجام می شود و اگر افرادی که علایم ظاهری اثباتی دارند برای تست و نمونه گیری به مراکز ریفرال معرفی می شوند.

دکتر قزوینی افزود : ساماندهی دو سامانه پارسا و خودارزیاب توانست از مراجعه بیش از۹۰ درصد افراد به مراکز ریفرال ویروس کرونا جلوگیری کند.

وی افزود : پزشکان خانواده این روزهای حساس ازطریق پیامک و تلفنی برای کاهش مراجعه مردم به بیرون از خانه ارتباط دارند.