استاد گروه مهندسی آب دانشگاه ساری با ابراز مخالفت با احداث سد فینسک در استان سمنان برای مقاصد صنعتی، آن را غیراصولی و فاقد توجیه محیط زیستی دانست و افزود: تامین آب شرب راهحلهای به مراتب کم هزینهتر نسبت به احداث سد داشته و بعید است مشکل آب شرب استان سمنان دلیل احداث سد باشد.
رضا نوروز ولاشدی، پژوهشگر حوزه آب و هوا و اقلیم در گفتوگو با خبرنگار ایسنا، با اشاره به اینکه ۱۰ درصد حجم آب پشت مخازن سدها در کشور تبخیر میشود، میزان تبخیر آب مخزن سدها را تابع عوامل محیطی دانست و اظهار کرد: رطوبت جو، ارتفاع منطقه، سرعت باد، فشار و دمای محیط، میزان تشعشع آفتاب و همچنین غلظت مواد محلول در آب فاکتورهایی است که بر تبخیر آب پشت سد تاثیرگذار خواهد بود.
استاد دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، اقلیم سمنان را گرم و خشک معرفی کرد و با توجه به قرارگیری محل سد فینسک تاکید کرد: منطقه مطالعه شده برای احداث سد دارای زمستان سرد و خشک و تابستان معتدل بوده و صرف اینکه بگوییم چون سمنان کویری است و تبخیر آن بالاست پس احداث سد مناسب نیست گفتار درستی نبوده چراکه شمال سمنان و بویژه منطقه شهمیرزاد برای جانمایی سد به نسبت مناسب است.
نوروز، انجام مطالعات و پژوهشهای میدانی تحت این عناوین که دریاچه سد چه مناطقی را دربر گرفته و مساحت تحت پوشش و عمق آب چقدر باشد را شروط لازم برای احداث آن دانست و خاطرنشان کرد: موقعیت جغرافیایی سد، میزان نفوذ پذیری عمقی آب، هدر رفت آن و مباحث مربوط به زمین شناسی منطقه باید مورد بررسی قرار گیرد.
وی افزود: با توجه به این که مصرف خانگی و آب شرب استان سمنان ۵ تا ۷ درصد کل مصرف کشور بوده بعید است که احداث سد برای تامین آب شرب منطقه کارایی داشته باشد.
کارشناس ارشد جغرافیای سیاسی و ژئوپولوتیک دانشگاه شهید بهشتی تهران نیز معتقد است: نفوذ صاحبان قدرت و سیاست زدگی مهمترین مسئله در مورد احداث چنین سدهایی است که عموما بدون مطالعه گسترده و به شکل ضربتی انجام میشود.
سید رحمت رمضانی در گفتوگو با خبرنگار ایسنا با اشاره به فعالیت ۲ دهه اخیر شرکتهای بزرگ در سمنان گفت: نیازسنجی تامین آب سمنان بیشتر مصارف صنعتی داشته تا اینکه مسائل تامین آب شرب در میان باشد.
وی، احداث باغهای بزرگ پسته در منطقهای کویری را فاقد توجیه منطقی دانست و تصریح کرد: استفاده از الگوهای درست کشاورزی و آمایش سرزمینی میتواند بهترین راهکار برای رفع مشکل کشاورزی و آب شرب استان سمنان باشد.
کارشناس ارشد جغرافیای سیاسی و ژئوپولوتیک، برهم زدن تعادل طبیعت را که دهها سال برای شکلگیری آن زمان هزینه شده است را فاقد توجیه عقلانی دانست و تاکید کرد: انحراف در سرشاخههای اصلی رودها بدون مطالعه و تحقیق اصولی کار سنجیدهای نیست.
وی به میزان تبخیر آب مخزن سد اشاره کرد و افزود: به دلیل کویری بودن منطقه نیمی از آب در مسیر ورود به سد تبخیر شده و معمولا احداث سد باید با توجه به حوزه آبریز پرآب و در منطقه کوهستانی ایجاد شود.
کارشناس ارشد جغرافیای سیاسی و ژئوپولوتیک دانشگاه شهید بهشتی، سمنان را مناسب برای فعالیت معادن دانست و ضمن اشاره به کشتهای کم آب و تغییر کاربری اراضی این استان گفت: باید کشاورزی وابسته به آب به استانهایی تعلق گیرد که نیاز آبی نداشته و ظرفیت و پتانسیل تامین آن را داشته باشند و لزومی ندارد که دولت برای ترویج و گسترش کشاورزی در مناطق کویری سرمایهگذاری کند.
وی، تصمیمات عجولانه این چنینی که هزینه گزافی را برای دولت به ارمغان داشته را ویژگی دولت قبلی قلمداد کرد و افزود: تاریخ کلنگ زنی و احداث این پروژه در سال ۱۳۸۹ مربوط به زمانی است که تصمیماتی بدون مبنای علمی و پژوهشی رویکرد کشور در آن دوران بوده و پیداست که تبعات آن به هیچ عنوان مورد مطالعه و بررسی قرار نگرفته است.
کارشناس ارشد جغرافیای سیاسی و ژئوپولوتیک، مطالعات پژوهشی سدها را تابع زمان و هزینه بالا دانست و خاطرنشان کرد: قطعا انحرافات بالادست رود تجن بر میزان تغذیه و رژیم سد رجایی ساری تاثیرگذار است.
رمضانی با ابراز این عقیده که اعمال نفوذ، سیاسی بازی و لابیگری برای ادامه فعالیت احداث سد اتفاقی نامیمون است، اضافه کرد: برای مشکل آب شرب استان سمنان میتوان به مواردی مانند احداث سدهای کوچک، اجرای آمایش سرزمین، مهار بارندگی و شناسایی استعداد و پتانسیلهای منطقه فارغ از تصمیمات احساسی اشاره کرد.
پیش از این ایرج حیدریان، مدیرعامل شرکت آب منطقهای سمنان از تکمیل انجام مطالعات احداث سد فینسک و روزیه در شهرستان مهدیشهر خبر داده و گفته بود، مطالعات طرح سد فینسک انجام شده و پروژه سد فینسک و سامانه انتقال آب به شهرستانهای سمنان، مهدیشهر و سرخه در شهرستان مهدیشهر به عنوان یک طرح مطالعاتی در حال اجراست و وزیر نیرو نیز در سفر اخیر به استان سمنان از منطقه احداث سد بازدید کرده است.
وی ادامه داده، مجوز تخصیص آب، مجوز زیستمحیطی و سایر مجوزهای لازم برای شروع به کار این پروژه اخذ شده و هدف از احداث سد فینسک، تنظیم و کنترل سیلابهای رودخانه سفیدرود به میزان ۱۰.۳۷ میلیون متر مکعب در سال و تأمین بخشی از نیاز آب شرب شهرستانهای سمنان و مهدیشهر به میزان ۷.۵ میلیون متر مکعب در سال خواهد بود.