پدیده سنگ‌نما؛ مهمان موقت سواحل دریای مازندران
به گزارش خبرگزاری فارس از مازندران، این روزها تصاویری از عقب‌نشینی آب سطح دریا در منطقه غرب استان در فضای مجازی دست به دست می‌شود که در این‌باره همایون خوشروان عضو هیات مدیره مهندسی سواحل و سازه‌های دریایی در گفت‌وگویی، اظهار کرد: این پدیده سنگ‌نما در اوج کاهش سطح تراز آب دریای خزر سالانه اتفاق می‌افتد.
وی افزود: دریای خزر پیک افزایش سطح تراز سالانه خود را در ماه جولای یعنی میان خرداد و تیر ماه به‌خاطر روان‌آب‌های سیلابی رودخانه ولگا تجربه می‌کند و پایین‌ترین پیک کاهنده مربوط به ماه دسامبر است که باعث می‌شود ما کمترین میزان سطح تراز آب را شاهد باشیم.
عضو هیات مدیره مهندسی سواحل و سازه‌های دریایی بیان کرد: باتوجه به اینکه در سال ۲۰۲۱ سطح تراز آب دریای خزر با سرعتی بیش از ۴برابر نسبت به سال ۲۰۲۰ دچار کاهش شده، را می‌بینیم در برخی مناطق اصطلاحا مناطقی حساس هستند به لحاظ مورفولوژیکی عقب‌نشینی آب دریا سبب شده پدیده ای بنام سنگ‌نما رخ دهد.
خوشروان تصریح کرد: یکی از مناطق بااهمیت، منطقه چالوس‌رود است، به‌دلیل اینکه بخش خاک‌ریز ساحلی تحت تاثیر جریان‌های رودخانه‌ای قرار گرفته و رسوب‌گذاری مواد رودخانه‌ای در بخش کم‌ژرفای ساحلی باعث سنگ‌فرش شدن بخش کم‌ژرفا شده است.
وی به دو تفاوت اساسی اشاره کرد و افزود: در بخش شرقی دهانه رودخانه چالوس‌رود، ساحل فرسایشی داریم که عمدتا به شکل خلیج فرسایشی و حتی نرسیده به اسکله بندر نوشهر این ساحل قلوه سنگی ادامه پیدا می‌کند و در بخش غربی دهانه رودخانه رسوب‌گذاری مواد قلوه سنگی دانه درشت در منطقه باعث شده شیب ناحیه کم‌ژرفا بسیار ناملایم شود و همین عاملی شده وقتی سطح تراز آب دریای خزر در انتهای ماه دسامبر یعنی در ابتدای دی ماه که به حداقل می‌رسد باعث شده واکنش این منطقه به‌گونه‌ای رقم می‌خورد که سنگ‌های زیر بستر دریای خزر خودشان را نمایان می‌کنند به این معنا که عقب‌نشینی خط ساحل در این منطقه بیشتر از منطقه‌ای است که شیب تندتری دارد.
عضو هیات مدیره مهندسی سواحل و سازه‌های دریایی با اعلام اینکه پدیده سنگ‌نما بسته به اینکه سطح تراز آب دریای خزر با چه سرعتی کاهش پیدا می‌کند می‌تواند در مناطق مستعد نسبت به آسیب‌پذیری حاصل از کاهش سطح تراز آب دریای خزر خودش را شکل بارزتری نشان دهند که در چالوس‌رود به این شکل خودش را نشان داده است، اضافه کرد: مطمئنا در ساحل فرسایشی در بخش غربی دهانه رودخانه سفیدرود و بخش شرقی دهانه سفیدرود این فرآیند می‌تواند به شکل خیلی گسترده‌ای خودش را نشان دهد.
خوشروان با تاکید بر اینکه چه خوب است این پدیده به‌طور سالانه اندازه‌گیری و مانیتورینگ شود، اضافه کرد: در این صورت بتوانیم پروفیل‌های ساحلی را با روش‌هایی نو و سیستماتیک تعیین موقعیت کرده و با مقایسه آنها بتوانیم به نتیجه خوب و روشنی برسیم.
وی با اعلام اینکه این پدیده را باعنوان سنگ‌نما در سواحل دریای خزر اطلاق می‌کنیم، خاطرنشان کرد: این پدیده ماندگاری کوتاه‌مدتی دارد تا یکی دو ماه آینده که یخ‌های بخش شمالی دریای خزر ذوب می‌شود و روان‌آب‌های خزر به سمت جنوب جاری می‌شود ما شاهد از بین رفتن پدیده سنگ‌نما خواهیم شد و متوجه می‌شویم که درواقع این سنگ‌نماها به زیر آب خواهند رفت.
/۸۶۰۳۴/ غ/م
