دریای خزر برای شمالی‌ها یادآور بسیاری از خاطرات گرم و سرد کودکی تا کهنسالی است، خاطراتی که با پهنه آبی آن و با موج‌های کوتاه و بلندش گره خورده، است؛ شاید بتوان از خزر و ساحلش کهن ترین ترانه میهن را ساخت، اما این ترانه امروز گویا به زبان های دیگری قرار است شنیده شود؛ رژیمی که خزر را نحیف کرده و روز به روز باریک ترش می‌کند، خزر رنگ به رخسار ندارد؛ نگران است، اما بیشتر از او حاشیه نشینان اش در این دیارند که چشم به او دوخته اند.
این دریا، محیط زیست گران بهاترین ماهی‌های دنیاست؛ در بخش جنوبی دریای مازندران و رودخانه‌هایی که به آن می‌ریزند یعنی سواحل مربوط به ایران، ۷۸ گونه و زیرگونه ماهی یافت می‌شود. خزر یکی از بی‌همتاترین بوم‌شناخت‌های آبی جهان بوده که محیطی مناسب برای زندگی و رشد مرغوب‌ترین ماهی‌های خاویاری جهان است و ۹۰ درصد صید ماهیان خاویاری مختص به این دریا است.
دریای کاسپین همچنین به همراه مدیترانه یکی از عوامل موثر در ایجاد آب و هوای مرطوب و معتدل در کرانه شمالی سلسله جبال البرز و نیز وزش بادهای محلی بوده که موجب ایجاد جنگل های متراکم و وسیع و نیز حاصلخیزی خاک شده است.
خزر بیش از ۲۵ درصد ذخیره نفتی جهان و نیز بیش از ۲۰ هزار چاه فعال و غیر فعال نفت را در اختیار دارد؛ ویژگی های جوی آن به توسعه کشاورزی کمک کرده و زمینه های اشتغال را فراهم می آورد و به علاوه راه ارتباطی مناسب و امنی برای حمل و نقل بار و مسافر است.
دریای مازندران منبع بزرگ مواد غذایی برای ایران
ذبیح اله بهمنی، استاد دانشگاه در گفت و گو با ایسنا به نقش جایگاه و اهمیت شیلات و ماهیگیری در استان‌های شمالی و به ویژه مازندران اشاره و اظهار کرد: دریای خزر منبع غنی و سرشاری از انواع ماهیان استخوانی بوده که بازارهای شمال کشور را پر رونق کرده است.
وی از ماهیان خاویاری دریای خزر و ظرفیت بالای آن نام برد و خاطرنشان کرد: ماهیان خاویاری و به ویژه خاویار دریای خزر دارای بازارهای جهانی بوده و پتانسیل بهره برداری از آن امروز با وجود ۱۸ مزرعه پرورش ماهیان خاویاری فعال در استان مازندران بالفعل شده است.
*ظرفیت‌های دریای کاسپین برای اشتغالزایی
بهمنی درباره شاغلان حوزه شیلات یادآور شد: بیش از ۱۰ هزار نفر به شکل مستقیم و غیر مستقیم در عرصه شیلات مشغول به فعالیت بوده که بسیاری از آن ها عضو تعاونی های صید و پره هستند.
عضو هیئت علمی دانشگاه رودکی تنکابن از عمق کرانه های ایران به عنوان یک ظرفیت مناسب برای پرورش ماهی در قفس یاد کرد و گفت: خوشبختانه این شیوه اکنون بسیار رونق پیدا کرده و ظرفیت خوبی در این حوزه در اختیار مازندران قرار دارد.
بهمنی از تعاملات سازنده با کشورهای حاشیه خزر سخن گفت و تاکید کرد: در زمینه های خاویار و پرورش ماهیان خاویاری و سایر موضوعات شیلاتی همکاری‌های مناسبی با کشورهای حاشیه دریای خزر صورت گرفته و قراردادهای متنوعی به امضا رسیده است که بر گسترش همکاری های فعلی تاثیرگذار خواهد بود.
محمد ملک محمدی، استاد هتلداری و بازاریابی در دانشگاه رودکی تنکابن در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به اینکه گردشگری جز سه صنعت پول ساز دنیا است، گفت: این امکان به شکل یک پکیج عالی شامل دریا، جنگل، کوه و جلگه در اختیار استان های شمالی است و باید به نحو احسن از این فرصت در جهت کمک به شکوفایی اقتصاد استفاده کرد.
وی با بیان این که کشورهایی همانند تایلند، اکنون اقتصادشان بر پایه صنعت توریسم استوار است، تصریح کرد: ایجاد مراکز تفریحی دریایی ساماندهی شده و منظم باید طبق یک مطالعه اصولی و علمی ایجاد شود و قطعا می‌تواند شمال ایران را به یک مقصد گردشگری جهانی بدل کند.
محمدی به کمبودهای مختلف در زیرساخت‌های استان های شمالی به ویژه مازندران اشاره کرد و افزود: باید الگوی مناسب برای گردشگری استان فراهم شود و سپس نسبت به ارتقا و گسترش زیرساخت‌های گردشگری در مازندران متناسب با ورود گردشگر اقدام کرد. استان مازندران با داشتن ظرفیت‌های متنوع می‌تواند هم در دریا و ساحل و هم پس کرانه خدمات متنوعی ارائه کند.
وی با بیان این که دریای خزر به عنوان بزرگترین دریاچه جهان میان پنج کشور ایران، روسیه، قزاقستان، ارمنستان و آذربایجان واقع شده بنابراین از این جهت دارای ارزش ژئوپولتیک قابل توجهی است، خاطرنشان کرد: دریای خزر در طول تاریخ در حیات طبیعی مناطق همجوار خود نقش بسزایی داشته که بیشتر اهمیت اقتصادی است.
محمدی با اشاره به این که نخستین و مهم ترین کارکرد تاریخی خزر، منابع آبزی مانند ماهیان، مرغان، پرندگان مهاجر و غذاهای دریایی بوده که مردمان ساحل نشین همواره از این سفره ارتزاق می کنند، یادآور شد: جذابیت گردشگری دریایی و فعال شدن این بخش نه تنها می‌تواند در رونق این صنعت و ایجاد اوقات فراغت خوش برای هموطنان و نیز جلوگیری از خروج بخشی از گردشگران از کشور موثر باشد، بلکه در صورت توجه به موازین توسعه به ویژه رعایت مسایل زیست محیطی زمینه ساز آبادانی هرچه بیشتر سواحل خزر خواهد بود.
گزارش از نوید ساداتی و سارا ربیعی خبرنگاران ایسنا
دریای خزر برای شمالی‌ها یادآور بسیاری از خاطرات گرم و سرد کودکی تا کهنسالی است، خاطراتی که با پهنه آبی آن و با موج‌های کوتاه و بلندش گره خورده، است؛ شاید بتوان از خزر و ساحلش کهن ترین ترانه میهن را ساخت، اما این ترانه امروز گویا به زبان های دیگری قرار است شنیده شود؛ رژیمی که خزر را نحیف کرده و روز به روز باریک ترش می‌کند، خزر رنگ به رخسار ندارد؛ نگران است، اما بیشتر از او حاشیه نشینان اش در این دیارند که چشم به او دوخته اند.
این دریا، محیط زیست گران بهاترین ماهی‌های دنیاست؛ در بخش جنوبی دریای مازندران و رودخانه‌هایی که به آن می‌ریزند یعنی سواحل مربوط به ایران، ۷۸ گونه و زیرگونه ماهی یافت می‌شود. خزر یکی از بی‌همتاترین بوم‌شناخت‌های آبی جهان بوده که محیطی مناسب برای زندگی و رشد مرغوب‌ترین ماهی‌های خاویاری جهان است و ۹۰ درصد صید ماهیان خاویاری مختص به این دریا است.
دریای کاسپین همچنین به همراه مدیترانه یکی از عوامل موثر در ایجاد آب و هوای مرطوب و معتدل در کرانه شمالی سلسله جبال البرز و نیز وزش بادهای محلی بوده که موجب ایجاد جنگل های متراکم و وسیع و نیز حاصلخیزی خاک شده است.
خزر بیش از ۲۵ درصد ذخیره نفتی جهان و نیز بیش از ۲۰ هزار چاه فعال و غیر فعال نفت را در اختیار دارد؛ ویژگی های جوی آن به توسعه کشاورزی کمک کرده و زمینه های اشتغال را فراهم می آورد و به علاوه راه ارتباطی مناسب و امنی برای حمل و نقل بار و مسافر است.
دریای مازندران منبع بزرگ مواد غذایی برای ایران
ذبیح اله بهمنی، استاد دانشگاه در گفت و گو با ایسنا به نقش جایگاه و اهمیت شیلات و ماهیگیری در استان‌های شمالی و به ویژه مازندران اشاره و اظهار کرد: دریای خزر منبع غنی و سرشاری از انواع ماهیان استخوانی بوده که بازارهای شمال کشور را پر رونق کرده است.
وی از ماهیان خاویاری دریای خزر و ظرفیت بالای آن نام برد و خاطرنشان کرد: ماهیان خاویاری و به ویژه خاویار دریای خزر دارای بازارهای جهانی بوده و پتانسیل بهره برداری از آن امروز با وجود ۱۸ مزرعه پرورش ماهیان خاویاری فعال در استان مازندران بالفعل شده است.
*ظرفیت‌های دریای کاسپین برای اشتغالزایی
بهمنی درباره شاغلان حوزه شیلات یادآور شد: بیش از ۱۰ هزار نفر به شکل مستقیم و غیر مستقیم در عرصه شیلات مشغول به فعالیت بوده که بسیاری از آن ها عضو تعاونی های صید و پره هستند.
عضو هیئت علمی دانشگاه رودکی تنکابن از عمق کرانه های ایران به عنوان یک ظرفیت مناسب برای پرورش ماهی در قفس یاد کرد و گفت: خوشبختانه این شیوه اکنون بسیار رونق پیدا کرده و ظرفیت خوبی در این حوزه در اختیار مازندران قرار دارد.
بهمنی از تعاملات سازنده با کشورهای حاشیه خزر سخن گفت و تاکید کرد: در زمینه های خاویار و پرورش ماهیان خاویاری و سایر موضوعات شیلاتی همکاری‌های مناسبی با کشورهای حاشیه دریای خزر صورت گرفته و قراردادهای متنوعی به امضا رسیده است که بر گسترش همکاری های فعلی تاثیرگذار خواهد بود.
محمد ملک محمدی، استاد هتلداری و بازاریابی در دانشگاه رودکی تنکابن در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به اینکه گردشگری جز سه صنعت پول ساز دنیا است، گفت: این امکان به شکل یک پکیج عالی شامل دریا، جنگل، کوه و جلگه در اختیار استان های شمالی است و باید به نحو احسن از این فرصت در جهت کمک به شکوفایی اقتصاد استفاده کرد.
وی با بیان این که کشورهایی همانند تایلند، اکنون اقتصادشان بر پایه صنعت توریسم استوار است، تصریح کرد: ایجاد مراکز تفریحی دریایی ساماندهی شده و منظم باید طبق یک مطالعه اصولی و علمی ایجاد شود و قطعا می‌تواند شمال ایران را به یک مقصد گردشگری جهانی بدل کند.
محمدی به کمبودهای مختلف در زیرساخت‌های استان های شمالی به ویژه مازندران اشاره کرد و افزود: باید الگوی مناسب برای گردشگری استان فراهم شود و سپس نسبت به ارتقا و گسترش زیرساخت‌های گردشگری در مازندران متناسب با ورود گردشگر اقدام کرد. استان مازندران با داشتن ظرفیت‌های متنوع می‌تواند هم در دریا و ساحل و هم پس کرانه خدمات متنوعی ارائه کند.
وی با بیان این که دریای خزر به عنوان بزرگترین دریاچه جهان میان پنج کشور ایران، روسیه، قزاقستان، ارمنستان و آذربایجان واقع شده بنابراین از این جهت دارای ارزش ژئوپولتیک قابل توجهی است، خاطرنشان کرد: دریای خزر در طول تاریخ در حیات طبیعی مناطق همجوار خود نقش بسزایی داشته که بیشتر اهمیت اقتصادی است.
محمدی با اشاره به این که نخستین و مهم ترین کارکرد تاریخی خزر، منابع آبزی مانند ماهیان، مرغان، پرندگان مهاجر و غذاهای دریایی بوده که مردمان ساحل نشین همواره از این سفره ارتزاق می کنند، یادآور شد: جذابیت گردشگری دریایی و فعال شدن این بخش نه تنها می‌تواند در رونق این صنعت و ایجاد اوقات فراغت خوش برای هموطنان و نیز جلوگیری از خروج بخشی از گردشگران از کشور موثر باشد، بلکه در صورت توجه به موازین توسعه به ویژه رعایت مسایل زیست محیطی زمینه ساز آبادانی هرچه بیشتر سواحل خزر خواهد بود.
گزارش از نوید ساداتی و سارا ربیعی خبرنگاران ایسنا
