به گزارش پایگاه خبری چهاردانگه، رونمایی از سنت قدیمی«مادرمه» که پاگشای خانه‌ها هنگام تحویل سال جدید و فرا رسیدن نوروز باستانی در مازندران است، با پیگیری‌های دانشگاه شمال آمل و همکاری دفترکمیسیون ملی یونسکو ایران برای ثبت در فهرست آثار ناملموس ملی ایران و نیز جهانی وارد مرحله اجرایی شد.
آیین رونمایی از المان «مادرمه» به عنوان سنت نوروزی و به جای مانده از رسوم کهن مردم دیارمازندران، با حضور«علی اکبرمتکان» دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو ایران، فرماندار ویژه شهرستان آمل، مسئولان دستگاه‌های اجرایی و مدیران و دانشجویان دانشگاه شمال آمل ۲۹ اردیبهشت در محل این دانشگاه برگزار شد.
سنت‌های کهن مردم مازندران در نوروز بی‌شمار است و یکی از پررنگ‌ترین این سنت‌ها رسم «مادرمه» یا «مارمه» است که به منظور پاگشای خانه‌ها هنگام تحویل سال جدید وعید نوروز در این خطه از شمال کشور همچنان پا برجا است.
این آیین به عنوان یکی از آداب قدیمی مردم مازندران در روز اول سال جدید است که از دو قسمت «مار و مه» به معنای مادر ماه تشکیل شده است.
دراین سنت چند صد ساله، یک نفر که معمولا با استخاره تعیین می‌شود قبل از تحویل سال به بیرون منزل می‌رود و با آغاز سال جدید با آب و قرآنی در دست وارد منزل می‌شود و پس از تبریک عید به دیگراعضای خانواده، مقداری آب را در چهارگوشه منزل می‌ریزد و در برخی روستاها رسم بر این است که مادرمه پس از تحویل سال آب را همان بیرون منزل می‌ریزد.
احیای بازی‌ها و آیین‌های بومی مازندران از دانشگاه شمال
درهمین راستا و به همت دانشگاه شمال آمل نخستین جشنواره فرهنگی، ورزشی بازی‌ها و آیین‌های بومی-محلی مازندران با رونمایی از « آیین مارمه» به صورت رسمی وارد برنامه‌های دانشگاهی شد.
رییس دانشگاه شمال آمل به برگزاری این جشنواره به میزبانی این واحد دانشگاهی اشاره کرد وگفت: یکی از فرایندهای دانشگاه‌های تمدن ساز، رجوع به فرهنگ‌های فنی، بومی و محلی است.
حسین رنجبر افزود: با توجه به اینکه یکی از وظایف بسیار مهم دانشگاه‌ها، دانشگاه‌های فرهنگ و تمدن ساز است، دانشگاه شمال هم با ظرفیت موجود دانشگاهی و بهره‌گیری از خرده فرهنگ‌های مهم و ارزشمند استانی و شهرستانی با همکاری کمیسیون ملی یونسکو ایران که دفتر آن نیز سال گذشته در این دانشگاه راه اندازی شده، نخستین جشنواره بازی‌ها و آیین‌های بومی-محلی مازندران را میزبانی و برگزار کرد.
وی ادامه داد: هدف مهم و اصلی دانشگاه شمال در میزبانی این جشنواره، احیای آیین‌های بومی محلی و بازی‌های فراموش شده در شهرستان و حتی مازندران به دانشجویان به عنوان نسل‌های تاثیرگذار جامعه بوده که علاوه برشناسایی این بازی‌ها در ترویج آنها نیز نقش آفرین باشند.
هفت بازی و آیین معروف مازنی‌ها در برنامه سال نخست جشنواره
رییس دانشگاه شمال با بیان اینکه درنخستین دوره از برگزاری جشنواره بازی‌ها و آیین‌های بومی و محلی مازندران، هفت بازی معروف وپر مخاطب در مازندران مورد استقبال و اولویت احیا قرارگرفت، اضافه کرد: «هفت سنگ کا، آغوزکا، طناب کشی، چلیک مارکا، رزین کا، پا سنگ کا و آیین معروف مادرمه» از مهمترین اینها بوده که خوشبختانه با استقبال بسیار خوب دانشجویان نیز همراه بوده و بازی‌های برگزارشده نیز مورد توجه وعلاقه دانشجویان قرار گرفت.
رنجبر یادآورشد: تلاش‌های در دست انجام و پیگیری‌هایی که پس ازاین جشنواره انجام خواهد شد، با همکاری کارشناسان اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان آمل مستند سازی‌های لازم از آیین «مارمه» تهیه برای ثبت در فهرست میراث ناملموس کشور به وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و دفتر کمیسیون ملی یونسکو در ایران برای ثبت جهانی آن در سریع‌ترین زمان اقدام خواهد شد.
آیین‌های کهن مازندران، فرهنگ ساز و نشاط آور است
در همین حال فرماندار ویژه شهرستان آمل هم درخصوص رونمایی ازالمان «مادرمه» در دانشگاه شمال گفت: آیین‌های کهن و خرده فرهنگ‌های دهه‌ها و سده‌های گذشته در مازندران، به تنهایی فرهنگ ساز و برای جامعه نشاط آور و شادی آور است.
ذات الله زارعی افزود: احیاء بازی‌ها و فرهنگ بومی مازندران، شناسایی خرده فرهنگ‌ها و بازی‌های بومی و غنی مازندان به نسل جدید، تقویت نقش بازی‌های بومی و محلی در حفظ تنوع فرهنگی و تقویت هویت محلی به‌جای بازی‌های رایانه‌ای غربی، ایجاد شور و نشاط اجتماعی در بین جامعه خصوصا قشر جوان بسیار مهم است و دانشگاه به عنوان مبدأ تحول باید شروع کننده این فرایند مثبت باشد.
فراهم شدن مقدمات ثبت ملی وجهانی آیین «مادرمه»
رییس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان آمل هم دراین خصوص گفت: اقدام دانشگاه شمال برای برگزاری نخستین جشنواره بازی‌ها و آیین‌های بومی محلی مازندران در این شهرستان اقدام ارزشمندی بوده و زمینه ساز معرفی بیشتر این آیین به نسل آینده و نیز تکمیل مستندات لازم برای قرار گرفتن درفهرست آثار میراث ناملموس و معنوی کشور و در ردیف آثار جهانی منجر خواهد شد.
مهدی بهمنی افزود: سنت مادرمه در مازندران از جایگاه ویژه در نوروز برخوردار و بسیار معروف است و با نمایش و رونمایی از المان آن درمحل دانشگاه که کارهای پژوهشی و تحقیقاتی زیادی می‌توان بر روی آن انجام داد، ارزشمند بوده است.
وی ادامه داد: خوشبختانه با برگزاری این جشنواره، گام نخست برای تکمیل مستندات آن انجام و پس از آن نیز در فهرست آثار میراث ناملموس کشور قرار خواهد گرفت.
رییس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آمل به اهمیت ثبت شدن آیین مادرمه در فهرست آثارمیراث معنوی کشور و نیز ثبت جهانی آن گفت: بعد از ثبت یک اثر میراثی، ماندگاری آن ابدی خواهد شد و این اثر از بین نخواهد رفت و در قالب برگزاری جشنواره‌ها و برنامه‌های مختلفی همسو با این آیین برگزار خواهد شد.
