آلودگی خاک این روزها موضوعی نیست که بتوان به آسانی از آن گذشت، زمانی که زباله‌ها به صورت غیر اصولی در یک محیط دپو می‌شود و اقدام خاصی برای رفع این معضل کابوس‌وار نشده،شیرآبه ها وارد آب های زیرزمینی می‌شوند و در نهایت خاک و آب، هر دو را آلوده می‌کنند، باید به موضوع سومی نیز فکر کرد،”امنیت ماده غذایی”.
به گزارش پایگاه خبری چهاردانگه، به نقل از ایسنا، گاهی اوقات برخی‌ها با یک کابوس، به خود آمده‌اند و مسیر زندگی‌شان را تغییر داده‌اند و پس از تعبیر آن، به سراغ راهی برای رفع آن گشته‌اند و گاهی اوقات نیز، برخی‌ها آنقدر کابوس می‌بینند که از سر تکرار آن، دیگر به یک موضوع عادی زندگی روزانه‌شان بدل شده است.
این داستان، حکایت این روزهای داستان زیست‌محیطی مازندران و عنصر ارزشمندی به نام “خاک” است. تا یادمان می‌آید یک روز بحث از جنگ بر سر حفظ خاک بود و این روزها، خود، خواسته یا ناخواسته، در مسیری حرکت می‌کنیم که از دلایل نابودی کابوس‌وار آن هستیم.
در مازندران، خاک ارزش “طلا” را دارد، “خاک، زمین و کشاورز” سه عنصر جدایی‌ناپذیر از یکدیگر در این استان هستند که سال‌های سال در کنار یکدیگر با هم انس گرفته اند و به عناصر لازم و ملزوم هم بدل شده اند اما خاک مازندران، این روزها حال و روز خوبی ندارد.
رهاسازی منابعی همچون پساب ها و فاضلاب های شهری و صنعتی قبل از تصفیه در اراضی، وجود کوه‌های زباله در شهرهای مختلف که به صورت کاملا غیر اصولی دفن می‌شوند و نفوذ شیرآبه‌های سمی و خطرناک، همه و همه در نهایت به یک نتیجه مشخص منتج می‌شود، ” ویرانی خاک”.
آلودگی خاک این روزها موضوعی نیست که بتوان به آسانی از آن گذشت، زمانی که زباله‌ها به صورت غیر اصولی در یک محیط دپو می‌شود و اقدام خاصی برای رفع این معضل کابوس‌وار نشده،شیرآبه ها وارد آب های زیرزمینی می‌شوند و در نهایت خاک و آب، هر دو را آلوده می‌کنند، باید به موضوع سومی نیز فکر کرد،”امنیت ماده غذایی”.
محمدعلی بهمنیار عضو هیئت علمی گروه خاکشناسی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری چندی پیش در گفتگو با خبرگزاری ایسنا گفته بود که زباله‌هایی که در مازندران در مناطق گوناگون به شکل غیراصولی دفن می‌شوند مصداق واقعی آلایندگی شدید خاک هستند.
بهمنیار همچنین تاکید کرده بود که نفوذ عناصری که به‌علت دفن زباله وارد عمق خاک می شوند غیر قابل احیا و اصلاح است، این عناصر به دلیل نفوذ به اعماق خاک و همچنین منابع آب‌های زیر زمینی قابل تصفیه و بازیابی نبوده و مشکلات عدیده‌ای را برای خاک و آب ایجاد می‌کنند.
نکته جالب توجه، با نابودی خاک، زمان مطلوب برای تولید آن در شرایط مناسب در مازندران بین ۳۰ تا ۴۰ سال است و با این تفاسیر اهمیت خاک برای مردم این استان که کشاورزی مهم‌ترین رکن زندگی‌شان است بیشتر می شود.
به گزارش پایگاه خبری چهاردانگه، به نقل از ایسنا، بحث قابل توجه دیگری که به نظر می‌رسد از سوی مسئولان، خواسته یا ناخواسته به فراموشی سپرده شده است، موضوع آلودگی برخی اراضی کشاورزی است که دقیقا در کنار سایت دپوی زباله قرار دارند.
در حالیکه شیرآبه‌های اراضی کشاورزی به آسانی و طی کمترین فاصله وارد آب‌های زیرزمینی می‌شود و خاک اراضی کشاورزی را آلوده می‌کند اما همچنان شاهد کشت و کار در این مزارع هستیم.
همچنین بر اساس نظر کارشناسان، بخشی از خاک مازندران به ویژه در برخی از فصول سال، با آلودگی شدید رو به رو می‌شود و بیشتر محققان معتقدند این خاک‌ها در وهله اول در کنار کارخانه‌ها و شرکت‌هایی هستند که سیستم دفع و تصفیه فاضلاب مناسبی ندارند.
محمدعلی بهمنیار عضو هئیت علمی دانشگاه علوم کشاورزی ساری در گفت‌وگو با ایسنا در مورد انواع آلودگی های خاکی اظهار کرد: آلودگی خاک یا به صورت پراکنده و نقطه‌ای است و شامل آن نواحی بوده که از کودها و سموم کشاورزی استفاده می‌شود و یا از طریق آب های رودخانه ها وارد اراضی کشاورزی خواهد شد. همچنین در برخی مواقع سنگ ها و موادی که از کوهستان به سمت پایین دست می‌آید دارای مقداری آلودگی است.
نکته مهمی که بسیاری از کارشناسان به آن معتقدند و نیاز به توجه ویژه‌ای نیز دارد، این است که نمی‌توان به طور دقیق گفت، کدام نقطه از مازندران، خاک آلوده‌تری دارد اما قطعا در نگاه اول خاک‌هایی که در معرض آبیاری با پساب‌ها، آب کارخانه‌ها و صنایع هستند آلودگی بیشتری دارند، به این ترتیب برخی مناطق نزدیک به منابع آلوده کننده مانند شهرک های صنعتی، پساب کارخانه ها و صنایع در خط مقدم احتمال آلودگی خاکی قرار دارند.
وی همچنین تاکید کرده بود که محصولات زمین‌های کشاورزی مجاور شهرک های صنعتی در تمامی فصول نیازمند بررسی و پایش است.
از سویی دیگر کودهای شیمیایی، نیز یکی از مهم‌ترین منابع آلوده کننده خاک به حساب می‌آید، به همین دلیل باید خاک های استان به صورت هدفمند بررسی شود و با مدیریت درست جلوی استفاده بی رویه از کودها و سموم شیمیایی گرفته شده و راه کاری برای تصفیه پساب کارخانه ها و صنایع ارائه گردد تا منابع آلوده کننده خاک ساماندهی شوند.
به گزارش پایگاه خبری چهاردانگه، به نقل از ایسنا، موضوعی که این روزها بیشتر از گذشته به آن، در حوزه خاک به آن توجه می‌شود مسائل مربوط به برداشت‌های غیر اصولی و بی‌رویه و همچنین قاچاق منابع خاکی است. به عنوان مثال در شرق مازندران و در حوالی شهرستان بهشهر، کوه‌خواری عجیبی از سوی برخی معادن رقم خورده است که به تبع آن، شاهد ” خاک‌خوری” نیز بوده‌ایم.
هر چند سردار سیدمحمود میرفیضی، فرمانده انتظامی مازندران، در این زمینه در گفت‌وگو با ایسنا می‌گوید: حوزه خاک تخصصی است و سازمان صنعت، معدن و تجارت به عنوان متولی باید پاسخگوی برداشت‌های غیراصولی و قاچاق خاک باشد.
وی با به موضوع خلا قانونی حفظ ذخایر ارزشمند خاک اشاره کرد و گفت: موضوع مهمی که باید به آن توجه شود، آموزش همگانی و اطلاع‌رسانی دقیق نسبت به اهمیت مباحث مربوط به حوزه خاک است.
به گزارش پایگاه خبری چهاردانگه، به نقل از ایسنا مازندران، به گفته کارشناسان، خاک محل ورود و خروج برخی عناصر است و چنانچه عناصر ورودی خاک به راحتی تجزیه نشده و دارای نیمه عمر طولانی باشند در خاک باقیمانده و تجمع آنها سبب افزایش غلظت آن عنصر در خاک می‌شود. افزایش غلظت و تجمع این عناصر در خاک که از آن تحت عنوان عناصر سنگین، سمی یا آلوده کننده نام برده می‌شود مبحث آلودگی خاک را مطرح کرده که پیامد آن از بین رفتن بیولوژی خاک، کاهش موجودات زنده و باکتری‌های مفید و در نهایت کاهش توان حاصلخیزی خاک می‌شود موضوعی که با زندگی کشاورزان در مازندران رابطه‌ای مستقیم دارد.
