شناسایی ۳۹ ایستگاه پرخطر سنگ‌افت در جاده چالوس
رئیس گروه زمین‌شناسی مهندسی و ژئوتکنیک سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور با بیان اینکه از۴۷ ایستگاه مورد مطالعه در جاده چالوس، ۴۰ ایستگاه دارای سنگ افت و حدود ۳۹ ایستگاه پرخطر تا با خطر متوسط شناسایی شدند، گفت: رخداد سنگ افت در این منطقه، می‌تواند با بارش‌های ناگهانی، سیلاب‌ها و زمینلرزه‌های القایی همراه باشد که موجب توسعه درزها و شکاف‌ها در توده سنگ‌ها می‌شود.
به گزارش پایگاه خبری چهاردانگه، به نقل از ایسنا، دکترمسعود محمودپور، جاده چالوس را یکی از زیباترین و پرجاذبه‌ترین جاده‌های کوهستانی کشور توصیف کرد و افزود: این منطقه به دلیل نامساعد بودن شیب دامنه‌های سنگی، وجود زمین ساخت فعال و نبود زیرساخت‌های کامل مهندسی، احتمال ریزش و واژگونی بلوک‌های سنگی در آن وجود دارد.
وی با بیان اینکه یکی از پروژه‌های گروه زمین‌شناسی مهندسی و ژئوتکنیک سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشوردر سال‌های قبل، بررسی حدود ۵۰ کیلومتر از مسیر جاده چالوس از نظر خطرسنگ افت (Rock Fall) بوده است، اظهار کرد: در این پروژه که حدود یکسال ونیم طول کشید، بررسی جاده چالوس از منطقه پل زنگوله تا مرزن آباد از نظر خطر سنگ افت در دستور کار قرار گرفت تا احتمال و میزان رخداد سنگ افت‌ها بررسی و مشخص شود که آیا کم خطر، پر خطر و یا با خطر متوسط است.این بررسی‌ها بر اساس دو روش امتیازدهی خطر سنگ افت و امتیازدهی توده شیب صورت گرفت و تمام دامنه‌های سنگی منطقه در طول این مسیر بررسی شدند.
محمودپور با بیان اینکه در این پژوهش ۴۷ ایستگاه دامنه سنگی با هر دو روش مذکور بررسی شدند، خاطر نشان کرد: از این ۴۷ ایستگاه، ۴۰ ایستگاه دارای سنگ افت بودند که حدود ۳۹ ایستگاه آن پرخطر تا با خطر متوسط به شمار می‌رفتند و در صورت بروز رخدادی، می‌توانند از حالت پایدار به ناپایداری برسند.
رییس گروه زمین شناسی مهندسی و ژئوتکنیک سازمان زمین شناسی با بیان اینکه ۲۰ کیلومتر از این مسیر، در ناحیه پر خطر و ۲۰ کیلومتر نیز در ناحیه با خطر متوسط ارزیابی شدند، یادآور شد: رخداد سنگ افت در این منطقه، می‌تواند با بارش‌های ناگهانی، سیلاب‌ها و زمینلرزه‌های القایی همراه باشد که موجب توسعه درزها و شکاف‌ها در توده سنگ‌ها و در نهایت رخداد سنگ افت شود. از آنجا که مسیرجاده چالوس در منطقه البرز مرکزی قرار دارد و از دیدگاه زمین شناسی، پویا و دینامیک است و گسل‌های فعالی در منطقه وجود دارد که می‌تواند پدیده برش و خردشدگی در واحدهای سنگی را افزون کند.
وی، با اشاره به تئوری تعادل حدی در علم ژئومکانیک گفت: یک بلوک سنگی وقتی از حالت پایدار خارج می‌شود که با افزایش نیرو و برهم خوردن میدان تنش‌ها در منطقه و یا بروز بارندگی‌های شدید، استعداد ریزش و یا لغزش و یا سقوط را پیدا کند که این اتفاق به دلیل تنوع واحدهای سنگی که در جاده‌های کوهستانی مانند جاده چالوس به وفور وجود دارد و سنگ‌های سخت در کنار سنگ‌های نرم (از دیدگاه مهندسی سنگ) قرار دارند، بیشترهم مشاهده خواهد شد.
محمودپور، بسته شدن دائمی جاده چالوس را به دلیل خطرزا بودن آن از دیدگاه مخاطرات زمین‌شناسی و وجود رخداد سنگ افت، منتفی دانست و افزود: این جاده یکی از زیباترین جاده‌های کوهستانی کشور است که علاوه بر زیبایی طبیعی آن، مسیری پر تردد و از سوی دیگر محل ارتزاق افراد زیادی است که امکان بسته شدن دائمی آن برای همیشه را از بین می‌برد، ولی با بروز حادثه و به طور مقطعی، این کاراجتناب ناپذیر است . اما برای جلوگیری از رخداد لغزش‌های سنگی و سنگ افت‌ها که سبب حوادث جاده‌ای می‌شوند، می‌توان تمهیداتی اندیشید که بتن پاشی، لق گیری بلوک‌های سنگی، نصب توری‌های سیمی، توری‌های فنری سنگ گیر، احداث جوی پای شیب و در نهایت نصب پیچ سنگ می‌تواند از مهمترین راهکارهای جلوگیری از بروز حادثه محسوب می‌شود.
به نقل از روابط‌عمومی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور، وی تاکید کرد: همچنین افرادی که می‌خواهند در این مسیر تردد کنند، باید به اطلاعیه‌ها و اخباری که توسط اداره راهداری منطقه و سازمان هواشناسی کشور اعلام می‌شود، توجه کامل داشته باشند و با آگاهی کامل تصمیم بگیرند.
رئیس گروه زمین شناسی مهندسی و ژئوتکنیک سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور بهترین شیوه برای جلوگیری از این قبیل سوانح را انجام مطالعات لازم و کافی زمین‌شناسی مهندسی و مکانیک سنگ، قبل از اجرای پروژه‌های عمرانی دانست و گفت: گرچه جاده چالوس سال‌های قبل و با روش‌های آن زمان ساخته شده است اما در حال حاضر نیز هم می‌توان مسیرهای پرخطر را شناسایی و بررسی و مطالعه کرد تا نقاط حادثه خیز آن مشخص شود و برای جلوگیری از سنگ افت‌های بعدی که منجر به سوانح جانی و مالی می شود، تمهیدات لازم را اندیشید و به کار گرفت.
