دکتر شیرزاد محمدنژاد کیاسری، مدیر عامل موسسه توسعه فضای سبز پایدار شمال در واکنش به موضوع احداث سد فینسک در صفحه اختصاصی خود در صفحه مجازی نوشت:
در بخش دوم ارزیابی طرح سد “فینسک” با استفاده از روش حجمی، میزان متوسط دبی رودخانه “سپید رود” در روستای “فینسک” (ردیف اول) و چهار رودخانه فرعی با اهمیت آن مشتمل بر “کاورد” (ردیف دوم)، “رودبارک” (ردیف سوم)، “گلخواران” (ردیف چهارم) و “لنگر” (ردیف پنجم) در انتهای شهریور ماه برآورد گردید. در این روش یک قسمت از مسیر انتهایی رودخانه مورد نظر که تا حدودی دارای شکل هندسی متقارن بود، انتخاب شد. در چهار نقطه از عرض رودخانه عمق متوسط محاسبه گردید و سرعت جریان آب نیز در چهار نقطه با استفاده از یک توپ چرمی اندازه گیری شد. سپس میزان متوسط انتقال حجم آب در هر ثانیه محاسبه گردید. البته در تعیین دقیق متوسط دبی ماهانه و فصلی “سپید رود” ضروری است که در قالب یک فقره طرح تحقیقاتی خاص به مرکز تحقیقات مازندران و یا مراکز دانشگاهی استان ارجاع داده شود تا این مهم با استفاده از ابزارهای استاندارد و با دقت مطلوب به انجام رسد. با این حال به دلیل محدودیت زمانی و اهمیت موضوع خلاصه نتایج اندازه گیری ها به شرح زیر است:
مسیر اصلی “سپید رود” از حوالی روستای “شلی” و از چشمه “نیزوا” و دو چشمه دیگر در بخش “اوبن” سرچشمه می گیرد. مسیر دوم تامین آب “سپید رود” نیز از چشمه هیکو و دامنه های پربرف اطراف آن است. این دو مسیر با یکدیگر تلاقی نموده به همراه آبراهه های کوچک روستاهای “ملاده”، “سرخده”، “تم”، “تلاجیم” و “فینسک” از زیر پل “شهدا” خارج می گردد. برآورد متوسط دبی رودخانه “سپید رود” در نزدیک روستای “فینسک” و از یک منطقه محاسبه شده در انتهای شهریور ماه برابر با ۸۹۰ لیتر در هر ثانیه به دست آمد (تصاویر ردیف اول).
در فاصله ۱۰۰ متر پایین تر از پل “شهدا” مسیر انتهایی اولین رودخانه فرعی “کاورد” به رودخانه “سپیدرود” است. برآورد متوسط دبی در انتهای رودخانه فرعی “کاورد” و از یک منطقه محاسبه شده در انتهای شهریور ماه برابر با ۱۴۴ لیتر در هر ثانیه به دست آمد (تصاویر ردیف دوم). در مسیر این رودخانه فرعی روستاهایی کوچک مانند “رسم رودبار”، “سرخستان”، “پرور”، “کولیم” و “کاورد” جای دارد. این روستاها به دلیل شرایط کوهستانی و دامنه های پرشیب صخره ای از زمین های کشاورزی اندکی برخوردار بوده با این حال از اواسط بهار تا شهریور ماه به دلیل فعالیت های کشاورزی و باغداری موجب کاهش میزان متوسط دبی این رودخانه خواهند شد.
سومین رودخانه فرعی “رودبارک” است که مسیر آن از سوی جاده کیاسر به روستای “سعید آباد” و نزدیک روستای “بندبن” است. محل تلاقی این رودخانه فرعی با “سپیدرود” در فاصله دو کیلومتری پس از روستای “بندبن” قرار دارد. برآورد متوسط دبی در انتهای رودخانه فرعی “رودبارک” و از یک منطقه محاسبه شده در انتهای شهریور ماه برابر با ۲۳۴ لیتر در هر ثانیه به دست آمد (تصاویر ردیف سوم).
چهارمین رودخانه فرعی “گلخواران” بوده که محل آن از مسیر جاده ای روستای “سعید آباد” تا فاصله یک کیلومتری از روستای “گلخواران” است. برآورد متوسط دبی در مسیر انتهایی رودخانه فرعی “گلخواران” و از یک منطقه محاسبه شده در انتهای شهریور ماه برابر با ۲۵۳ لیتر در هر ثانیه به دست آمد (تصاویر ردیف چهارم). شایان ذکر است در مسیر این رودخانه فرعی روستاهای بسیاری مانند “واوسر”، “میرافضل”، “تیله بن”، “پایین ده”، “قلعه”، “آتینی”، “تیلکی” و “گلخواران” قرار داشته که از اواسط بهار تا شهریور ماه به دلیل فعالیت های کشاورزی و باغداری، کاهش قابل توجه میزان متوسط دبی این رودخانه فرعی را موجب می شوند.
پنجمین رودخانه فرعی “لنگر” است که محل آن در فاصله اندکی پس از روستای “سعید آباد” و “عقه خیل” به سمت روستای “گل باغ” قرار دارد. برآورد متوسط دبی در مسیر انتهایی رودخانه فرعی “لنگر” و از یک منطقه محاسبه شده در انتهای شهریور ماه برابر با ۱۲۹ لیتر در هر ثانیه به دست آمد (تصاویر ردیف پنجم). لازم به توضیح است در مسیر رودخانه لنگر نیز روستاهای مهمی مانند “سنام”، “جمال الدین کلا”، “لنگر”، و “عالیکلا” قرار دارد. از همین رو در ماه های کشاورزی و باغداری از اواسط بهار تا ماه پایانی تابستان کاهش قابل توجه آب این رودخانه فرعی نیز گزارش شده است. در مجموع نتایج این بخش از مطالعات نشان داد سرشاخه اصلی “سفیدرود” در کنار روستای “فینسک”، به تنهایی ۵۴ درصد آب “سفید رود” را شامل می گردد. از همین رو با احداث این سد و از اواسط بهار تا ماه پایانی تابستان، کمبود شدید آب برای بسیاری از شالیزارها و باغ های موجود در مسیر رودخانه “سپید رود” تا سد “شهید رجایی” قابل پیش بینی است.
نویسنده: دکتر شیرزاد محمدنژاد کیاسری
[su_button url=”https://4dangehnews.ir/زبان-مادری،-سرزمین-مادری-سد-فینسک-بخش/” target=”blank” icon=”icon: link”]لینک | زبان مادری، سرزمین مادری (سد فینسک- بخش اول) [/su_button]
