معمولا همیشه و همه جا اتفاقات و رسم و رسومات ایین گذشتگان و سنتها برای مردم جذاب پند آموز و زیبا بوده است. همیشه کاوشگران مورخان و باستانشناسان هزینه تلاش و کوشش می کنند تا اطلاعات و اسناد و مدارک از این گذشته به دست آوردند.
میخواهم از یک سنت و آیین برای شما بگویم که تا به حال نمونه آن را کمتر دیده اید و یا شنیده اید. یک سنت و آیین بسیار قدیمی و البته ارزشمند و دینی مذهبی و …. در کیاسر، از ارزشمندترین ناب ترین و زیباترین رسومات.
این آیین مربوط به منطقه کیاسر شهری بسیار کوچک در ۷۰ کیلومتری ساری مرکز استان مازندران می باشد. منطقه ای که گذشته و تاریخ پربار داشته و داری تاریخی مستند و پر فرارز و نشیب بوده است.
مراسم و سنتی که حدود ۵۰۰ سال قدمت داشته و بیانگر اعتقاد و ارادت مردم این دیار ب امامان و اهل بیت بوده است.
مراسم روضه خوانی هفتگی که در هفت شب هفته و در طول سال بدون هیچ وقفه و تعطیلی برگزار می شود. مراسمی که در هر شب یک بانی داشته که روضه را در منزل خود برگزار کرده و در طول سال دایر بوده است.
اینک برای آشنایی شما همراهان عزیز از این رسم جالب و البته عالی بگویم و شما را با کلیات و روش ان آشنا کنم.
1_هر شب هفته از شنبه تا جمعه هر شب ب عهده یک بانی است. که آن هم موروثی بوده و از چندین سال قبل از اجداد آنها به افراد ارث رسیده است. البته فقط پسر خانواده.
2_اکثر این روضه های هفتگی معمولا داری زمین های کشاورزی اعم از دیم و آبی وقفی بوده است به مقدار مشخص و معین که در وقف نامه ذکر شده است.
3_ اکثر روضه ها هفتگی دارای وقف نامه معتبر بوده که توسط افراد و روحانیون ان زمان نوشته و مورد تایید بوده است.
4_حتی در بعضی از این روضه ها خانه و تمام وسایل داخل ان نیز وقف بوده و حتی جالب است که در چند مورد ذکر شده روضه هفتگی حتی در صورت تخریب ساختمان حتما فقط در همین محل برگزار شود.
5_در بعضی از شب ها به طور همزمان در یک یا دو محل روضه برگزار می شود.
6_روضه بعد از اذان مغرب همراه به صرف شام توسط روحانی؛مداح ؛صاحب روضه و یکی دو مهمان شروع می شود.
7_بعد از شام مستمعین و مهمانان که اغلب پیرمردان و ریش سفیدان هستند اندک اندک به جمع حاضرین در مراسم اضافه شده و بخش خانم ها هم جدا است.
8_مستمعین در مجلس با چای پذیرایی می شوند.
9_در ماه رمضان از مهمانان با افطار پذیرایی می شود.
۱۰بعد از اذان حدود ۲ ساعت مستمعین نشسته و معمولا در مورد موضوعات روز محل اتفاقات مشورت و صحبت می کنند.
11_در آخر اول مداح مداحی کرده و سپس روحانی مستمعین را به فیض می رساند و روضه تمام می شود.
این خلاصه و اهم موارد بوده که به عرض می رساندم.
ولی ذکر چند نکته خالی از لطف نیست؛خواهشمندم توجه بفرماید.
نشستن در مراسم طوری است که وقتی وارد می شوید به راحتی می توانید از بزرگ تا کوچک را از نظر سنی تشخیص دهید از بس که احترام به بزرگترها دقت می شود.
معمولا در این مراسمات مردم از حال روز همسایه محلی و …اطرافیان خود مطلع شده و بسیاری از تصمیمات در گذشته در این مراسمات گرفته می شد وجایگاه مشورتی مهمی بوده است.
در این روضه ها هفتگی اتفاقات حوادث و مواردی رخ داده که بالاتر از تصور و درک ما است. حوادثی که ماورا قدرت انسان بوده است.
بخشندگی، اعتقاد و ارادت مردم این سامان ب امامان و پیامبر ان قدر بوده که حتی نصف و بیشتر از ان زمین های کشاورزی که منبع درآمد آن ها بوده را وقف کرده اند.
ادامه چنین مراسمی با توجه به قدمت آن و وظیفه ای که بر دوش پسران این خانواده بود و حتی در وقف نامه ذکر شده است و باقیات و صالحاتی که همچنان ساری و باقی است. چراغ این مراسم از قدیم ها روشن بوده و به لطف خدا و توجه ائمه اطهار همچنان روشن خواهد بود. با توجه به خشک سالی های اخیر بسیاری از زمینها وقفی معمولا کشت نمی شود. ولی بانیان همچنان روضه را با خرج خود ادامه می دهند. برپا بودن این مراسم بعد از حدود ۵۰۰ سال با توجه به این همه مشکلات تغیرات و … غیره نشان از نگاه ویژه به این مراسمات است. پس بانیان و واقفان این مراسمات انسان های بسیار ثروتمند هستند و بازماندگان آنان چقدر خوش شانس.
به قلم: جلالی کیاسری
