فردا سه شنبه ۳۰ شهریور ۱۳۹۵ برابر با هیجدهم ذی حجه سال ۱۴۳۷ هجری قمری روز عید غدیر است، ضمن تبریک این عید فرخنده و مبارک خدمت همه ی اهالی بخش چهاردانگه و همه ی شیعیان جهان، شما را به مطالعه ی متنی که در در رابطه با آئین بزرگ داشت و رسم رسومات برگزاری این عید سعید در منطقه ی دوسرشمار که می تواند در بسیاری از روستاهای دیگر بخش چهاردانگه مشترک باشد به قلم سید عقیل ساداتی تیله بنی دعوت می کنیم.
پیامبر اکرم اسلام (ص) در سال دهم هجرت بعد از آخرین حج خویش (حجه الوداع ) در منطقه ی غدیر خم ( بین مکه و مدینه ) به دستور خداوند متعال ندا سر می دهد که ایها الناس توقف نمایید، گوش فرا دهید که فرمان الهی را ابلاغ نمایم.
الْیَوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دِینَکُمْ
و در مقابل هزاران زن و مرد می فرمایند:
من کنتُ مولاه فهذا علیٌ مولاه
و این پیام الهی را چندین بار اعلام می کنند و اتمام رسالت فرموده و اگر نمی کرد رسالتش را به پایان نبرده بود. این روز در بین مسلمین شیعه به عنوان عید گرامی داشته می شود.
این روز مبارک که روز امامت و ولایت هم نامیده می شود در بین شیعیان به عید سیدها معروف شده است و هر سال آن را با آداب خاصی گرامی می دارند. شیعیان در این روز به خانه ی سادات رفته و پس از مبارک بادی این روز و صرف شیرینی و دریافت عیدی این عید مبارک را سپری می نمایند.
در اینجا به طورخلاصه به شرح گرامی داشت این عید در منطقه ی چهاردانگه و با اطلاعات کافی از منطقه ی دوسرشمار، روستاهای فوق می پردازیم.
۱- همه ی مردم منطقه در شب روز عید غدیر خم به امر نظافت خود واهل خانه و حیاط و زندگی خود می پردازند و لباس نو می پوشند و خود را خوش بو و معطر می سازند.
۲- درصبح این روز مبارک بزرگان روستاها پس از زیارت اهل قبور و امامزاده ها قبل از رفتن به دیدار سیدها به سراغ خانوادهای داغ دار و عزاداری که در یک سال گذشته عزیزی از دست داده، رفته و با عرض تسلیت، خواهان صبر و سلامتی از خداوند برای اهل آن خانه می باشند.
۳- در این روز مبارک زنان و مردان به صورت جدا گانه به دیدار سیدها می روند.
۴- این عید چون عید سیدها است، حتی اگر یک نفر از اعضاء خانواده که سید باشد با پهن کردن سفره و چیدن نقل و شیرینی و … عید برپا می کند.
۵- تمام اهالی غیر سید روستاهای منطقه ی دوسرشمار در طول حیات خودشان احترامی خاص برای سیدها قایل بوده و در این روز با کنار گذاشتن کینه و کدورت به استقبال خانوارهای سید می روند.
۶- در این روز مبارک مثل سایر روزهای مبارک ( عیدفطر ، عیدنوروز و … ) بزرگان محل، اگر اختلافی بین چند نفر مشاهده نمایند نسبت به آشتی دادن آنها اقدام می نمایند. حتی اگر اختلافات بین دو نفر از دو روستا باشد در چنین روز مبارکی به صلح آشتی می انجامد.
۷- از دیگر ویژگی اینکه این عید و دید و بازدید تا چند روز و شب ادامه دارد.
۸- در این روز اگر چوپانان و گالش ها در محل نباشند شب در اولین فرصت با پوشیدن لباس نو به دیدار سیدها رفته و معمولاً شب نشینی زیادی انجام می دهند.
۹- افراد غیر سید در این روز از سیدها مبلغی به عنوان عیدی و ته کیسه ای دریافت می کنند تا مدت ها آن را به عنوان تبرک نزد خود نگه می دارند.
۱۰- افراد سید، جدا از سفره گذاری حتما سکه و اسکناس جهت عیدی دادن در سر سفر آماده می کنند.
۱۱- در این روز مبارک و میمون از طرف خانواده داماد وسایلی مثل یک دست لباس ، شیزینی (حلوا ، گردو ، خشکبار ) و… برای خانواده عروس عیدی برده می شود. البته این نوع عیدی در شب چله و عید نوروز نیز داده می شود.
۱۲- در غروب روز قبل از عید غدیر مثل سایر عیدها جهت یاد آوری اموات بعضی از خانواده ها اقدام به پخش نان و خرما و برنج می نما یند.
۱۳- تا آنجا که خبر دارم در مرکز بخش اکثر ادارات مثل آموزش و پرورش و بخشداری و … یک روز قبل از عید مراسمی از ولایت مولا علی (ع) و عید غدیر بر پا می سازند و به سیدها عیدی و جوایزی می دهند و در اکثر روستای چهاردانگه مراسم مفصل عید غدیر به صورت جشن در مساجد همراه با پذیراهی انجام می گیرد.
۱۴ – مراسم عروسی و عقد و نکاح در این روز و متصل به این روز در بین مردم منطقه از دیر باز سنت خوب و پسندیده بوده و هست.
۱۵- در این روز که تعطیل عمومی می باشد اکثر جوانان و دانشجویان و محصلین که در خارج محل خود زندگی می کنند به محل خود بازگشته و موجب شادی پدر و مادر و اقوام می گردند.
در پایان متذکر می شوم که هدف از این نگارش، فقط یادآوری از بعضی رسوم خوب ملی، اجتماعی، مذهبی منطقه می باشد که نگذاریم آداب و سنن خوب ما از بین برود. امید دارم که این عید که عید مولا علی (ع) می باشد بر همگان به ویژه مردم منطقه ی چهاردانگه و دو سر شمار مبارک باد.
نویسنده: سید عقیل ساداتی تیله بنی
