پیشنهاد یک اقتصاددان برای نحوه پرداخت یارانه

احمد جعفری صمیمی، استاد تمام دانشگاه مازندران در گفت‌وگو با ایسنا، یارانه را نوعی کمک بلاعوض از طرف دولت به اقشار کم درآمد عنوان و اظهار کرد: دولت برای تامین نیازهای اساسی مردم بهتر است شیوه های غیرنقدی را در جهت ارائه خدمات مختلف به اقشار آسیب پذیر اتخاذ کند.

جعفری صمیمی با اشاره به تجربیات تاریخی اعطای یارانه در کشورهای دیگر و طرد انجام آن توسط اکثر اقتصاددانان گفت: یارانه در اقتصاد تعبیر به مالیات منفی شده چرا که برای اعطای آن دولت باید از اشخاص مالیات گرفته و آن درآمد را مجددا تحت عنوان یارانه به افراد دیگری اعطا کند.

عضو هیئت علمی دانشگاه مازندران شناسایی افراد واجد شرایط را مهم ترین بخش تخصیص یارانه دانست و خاطرنشان کرد: مطرح شدن اعطای یارانه هدفمند ( Targeted subsidy ) در واقع به این معناست که یارانه به افراد محق و واجد شرایط اعطا شود.

ناتوانی در شناسایی افراد نیازمند

وی با اشتباه دانستن اعطای یارانه از اساس و بنیان، به اشتباه دوم در این طرح یعنی شناسایی افراد واجد شرایط، اشاره و تاکید کرد: متاسفانه پس از گذشت چندین سال از پرداخت یارانه، هنوز نتوانستیم افرادی که مستحق دریافت آن هستند را شناسایی کنیم.

جعفری صمیمی، شناسایی افراد واجد شرایط را خارج از توان دولت مرکزی، عنوان و خاطرنشان کرد: در این زمینه نقش شوراهای اسلامی شهر و روستا بسیار مهم بوده زیرا افراد حاضر در این دولت‌های محلی اشراف کامل به منطقه خود داشته و می‌توانند در این راه بسیار مثمرثمر باشند.

یارانه غیرنقدی بهترین شیوه کمک به اقشار کم درآمد 

این کارشناس اقتصادی با یادآوری اینکه بهترین شیوه کمک به اقشار کم درآمد، پرداخت یارانه غیرنقدی است، گفت: این مساعدت‌ها می‌تواند در زمینه‌های مختلفی نظیر بهداشت، خوراک، پوشاک، تحصیلات و آموزش انجام شود.

وی، تورم‌زا بودن اعطای یارانه به مصرف کننده را بزرگترین آفت این شیوه کمک رسانی، اعلام و تصریح کرد: زمانی ‎ که به افراد یارانه پرداخت شده و در قبال آن چیزی مطالبه نمی شود، در اقتصاد باعث ایجاد تورم می‌شود چرا که شما قدرت خرید ایجاد می‌کنید اما در کنار آن چیزی به تولید و عرضه اضافه نمی شود.

یارانه به تولید تخصیص یابد

جعفری صمیمی، بهترین شیوه اعطای یارانه را تخصیص آن به تولید دانست و تاکید کرد: این امر سبب تشویق تولید شده زیرا تولیدکننده با اتکا به اعطای یارانه توسط دولت، بخشی از هزینه‌های خود را جبران کرده و به سمت رشد حرکت می‌کند که در نهایت این شیوه در بلندمدت سبب افزایش تولید شده و در این مورد کمک نقدی پرداختی تورم زا نیست.

این محقق، مؤلف و پژوهشگر در حوزه اقتصاد با بیان دلایل قرارگیری مردم در طبقه ضعیف و کم درآمد تشریح کرد: بسیاری از افرادی که در قشر کم درآمد جامعه هستند فاقد هنر و مهارت بوده و نیاز به آموزش فنون دارند.

یارانه؛ محلی برای سرمایه‌گذاری؟

وی در ادامه افزود: دولت می تواند این افراد را برای دریافت یارانه ملزم به شرکت در کلاس‌های فنی و حرفه‌ای و یادگیری مهارت‌های مختلف کند تا در قبال دادن یارانه به این افراد آنها را توانگر کرده و صاحب فن و مهارت کند. این پرداخت در نگاه اقتصادی نوعی سرمایه گذاری محسوب شده و دیگر تورم زا نخواهد بود.

استاد گروه اقتصاد دانشگاه مازندران، بار دیگر با یادآوری لزوم شناسایی افراد واجد شرایط در اوضاع کنونی اقتصاد ایران، خاطرنشان کرد: اقتصاد یک علم بوده و علم نیاز به متخصص دارد بنابراین هر تصمیمی در زمینه اقتصادی به ویژه اعطای یارانه‌ها باید با کارشناسی دقیق انجام گرفته تا تبعات منفی آن کاهش یابد، این شیوه نادرست نباید آغاز می شد اما اکنون مردم و جامعه، قطع آن را نپذیرفته و حتی با افرادی که به این سمت حرکت کنند نیز مخالفت خواهند کرد.

انتخابات و وعده‌های افزایش مبلغ یارانه‌!

وی با اشاره به اینکه در رقابت‌های انتخاباتی یکی از پیشنهادات کاندیداها، یارانه و افزایش مبلغ آن است، ادامه داد: در شرایط کنونی قطع کردن یارانه و القای نادرست بودن آن به مردم، باعث ایجاد تنش در جامعه می‌شود بنابراین باید به سمت شناسایی افراد واجد شرایط در این زمینه گام برداریم.

این کارشناس اقتصادی، فلسفه وجودی کمیته امداد را کمک به افراد ناتوان عنوان و تصریح کرد: اگر بنا به کمک رسانی باشد کمیته امداد پیشتر در این زمینه تشکیل شده بود بنابراین هدفمندی یارانه‌ها باید به سمت و سوی واقعی خود حرکت کند.

جعفری صمیمی در پایان اعطای یارانه به افراد کم توان و دارای نقص عضو را در همه جای جهان امری مرسوم دانست و یادآور شد: یارانه در شرایط کنونی یا باید غیرنقدی شده، یا به سمت تولید رفته و یا با شناسایی درست به دست افراد مستمند و محتاج برسد.