معرفی گیاه دغدغک شکننده و عرعر یا آسماندار

خانم مهندس طاهره نوروزی، خبرنگار پایگاه خبری چهاردانگه ساری در طی مطلبی تعدادی از گیاهان چهاردانگه را معرفی کرده اند که به مرور در پایگاه خبری چهاردانگه ساری بارگذاری خواهد شد.

لزوم تفکر و تدبر در آفرینش گیاهان در قرآن:

آیه ۷ سوره الشعراء

أَوَلَمْ یَرَوْا إِلَى الْأَرْضِ کَمْ أَنْبَتْنَا فِیهَا مِنْ کُلِّ زَوْجٍ کَرِیمٍ
آیا آنان به زمین نگاه نکردند که چقدر از انواع گیاهان پرارزش در آن رویاندیم؟!

معرفی گیاه دغدغک شکننده با نام محلی هپوک (Hapok) :

نام علمی : Colutea gracilis Fryn & sint

نام جنس: Colutea

نام تیره : Fabaceae

گیاه دغدغک شکننده ، درختچه ای است به ارتفاع ۲ الی ۳ متر. ساقه یا تنه چندتایی، با پوست قهوه ای، بنفش و یا متمایل به قرمز پوشیده از قطعه های جدا کوچک غشایی مربعی و یا رشته ای قهوه ای مایل به قرمز، شاخه های جوان دارای پوست، سبزفام با کرک های ظریف کروی، برگ فرد شانه ای، دارای ۵-۴-۳ زوج برگچه، در قاعده گوه ای و در میانه انتها فرو رفته و یا مدور، به ابعاد ۷-۶-۳ * ۶-۵-۲ میلی متر ، در رو، بی کرک و در پشت دارای کمی کرک. گل زرد ، نسبتا بزرگ ، به طول ۱۴ الی ۱۶ میلی متر ، مجتمع در گل آذینی با (۶-) ۵-۴ گل؛ کاسه گل لوله ای – استکانی ، یا زنگوله ای. میوه نیام و پف کرده که اختلاف طول و عرض آن زیاد نیست، بزرگی آن ۵/۴ -۲*۳ سانتی متر ، باد کرده و غشایی ، رسیده آن دارای راس پاره شکوفا ، پایک آن خارج شده از کاسه.

بافت خاک مورد نیاز این گیاه رسی- ماسه ای می باشد و عمدتا در ارتفاع ۱۲۵۰ متر از سطح دریا دیده می شود. اهمیت این گیاه بیشتر از نگاه مرتعی بودن آن است و ماه های گل و میوه دهی آن هم اردیبهشت و خرداد می باشد.

عرعر یا آسماندار (Asemandar ya ar ar) به زبان محلی وی ویلی (Vivili)

نام علمی : ( Ailanthus altissima)

گونه ای درختی است که اصل آن از کشور چین می باشد. دارای برگ مرکب شانه ای بلند می باشد ( طول برگ آن تا به یک متر هم می رسد ). میوه ، بالدار یا سامار (Samar) است. پوست تنه به رنگ زرد استخوانی بوده و دارای شیارهای بسیار کم عمق می باشد. بنابراین پوست تنه درخت صاف به نظر می رسد.

درخت عرعر یک گونه درختی دوپایه بوده ، دارای پایه های نر ( Male ) و ماده ( Female ) می باشد. عرعر از درختان بسیار کم نیاز بوده و به خشکی، گرما و خاک ضعیف بسیار بردبار است. این درخت با تولید جست زیاد ، سطح عرصه مورد کاشت خود را اشغال می نماید. از این رو از کاشت آن در باغ منازل مسکونی باید اجتناب کرد. همچنین از آنجایی که گل های درختان نر تولید بویی نامطبوع می کنند بهتر است از کاشت آنها در مناطق شهری صرف نظر گردد. بنابراین برای اجتناب از اشتباه می توان درختان دلخواه ماده را به وسیله قلمه های ریشه زیاد نمود. گیاه عرعر یا آسمان دار در چهاردانگه بسیار به چشم میخورد.

نویسنده و گردآورنده مطلب: خانم مهندس طاهره نوروزی

منابع برای کل گیاهان :

۱- فلاح،فخری السادات،۱۳۸۷،مطالعه فلورستیک منطقه حفاظت شده شش رودبارمازندران،دانشگاه آزاداسلامی واحد تهران شمال

۲- جزوه درخت شناسی ، دکتر سید حسن زالی ، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

۳- جزوه درخت شناسی ۱، گروه جنگلداری دانشکده منابع طبیعی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری،امید اسماعیل زاده،۱۳۸۳

۴ – رضوی،س، ع ،۱۳۸۸.محصولات فرعی جنگل و مرتع،مجتمع آموزش عالی گرگان،۳۷۶ص

۵- طب گیاهی ،نوشته نژات ایجی اوغلو و استفان فولدر؛ ترجمه قدیر گلکاریان – تهران :تلاش ،۱۳۸۸

۶ – امید بیگی ،رضا ،۱۳۸۸، تولید و فرآوری گیاهان دارویی ، دانشگاه تربیت مدرس ۴۳۹ص

۷-Stary,F.(1991): The natural gudie to medicinal herbs and plants,Aventinum ,Prague

۸ -Penelope,D.M.(1993): The herb society’s complete medicinal herbal , Dorling Kindersley,Limitad London

۹-Bernath, J.(2000): Medicinal and aromatic plants.Mezo Publ.Budapest,PP.667

۱۰- و سایت های زیر :