رئیس مرکز زلزله نگاری مازندران، گرم شدن و حرکت پوسته زمین و جابه جایی گسل‌ها را به عنوان دلایل اصلی وقوع زلزله اعلام کرد.
جمال باکویی در گفت و گو با ایسنا درباره علت افزایش وقوع زلزله در منطقه کیاسر مازندران خاطرنشان کرد: وقوع زلزله‌های بسیار در کیاسر به دلیل وجود مجموعه گسلهای زیاد در این منطقه است.
رئیس مرکز زلزله‌نگاری مازندران افزود: گسل شمال البرز، مجموعه گسلهای آستانه و شاخه‌ای از گسل های” لَلِه بند” است که کیاسر بر روی آنها قرار دارد.
باکویی تصریح کرد: عموماً گرمای زمین موجب افزایش زلزله می‌شود اما از آنجا که گرمایش هوا باید تا عمق بیش از ۵ تا ۱۰ کیلومتری زمین نفوذ کند این امر محتمل به نظر نمیرسد.
پیش از این رستم زرودی، یک کارشناس مدیریت بحران با ابراز تاسف از اینکه برخی از حوادث مانند زمین‌لرزه در مازندران قابل پیش‌بینی است اما برنامه‌ای برای کاهش تبعات آن وجود ندارد، گفته، لغزش و رانش موضوع مهمی در مازندران است که باید به صورت ویژه به آن توجه شود.
وی توضیح داده، برخی از نقاط استان در هر سال شاهد لغزش و رانش هست به طوریکه بخشی از زمین از بین می‌رود و کاری برای جلوگیری از آن انجام نمی‌دهیم و عامل آن نیز مشخص است.
وی با بیان اینکه بیشتر خسارت‌هایی که عامل تلفات انسانی می‌شود، به علت تخریب سازه است، گفته، در ژاپن مطالعات ریزپهنه‌بندی در هر منطقه‌ای انجام شده است و با توجه به آن مجوز ساخت و ساز صادر می‌شود، به همین دلیل در این کشور با وجود وقوع زلزله‌های ۷ و یا ۸ ریشتری تلفات کمی شاهد هستیم.
زرودی با اشاره به اینکه مازندران به دلیل آنکه بر روی گسل قرار دارد جز استان‌های زلزله‌خیز کشور است و این امر ویژه در ارتفاعات بیشتر دیده می‌شود، اظهار کرد: مناطقی چون کیاسر، کجور و سوادکوه به دلیل آنکه برروی گسل قرار دارند به طور معمول ماهانه شاهد زمین‌لرزه‌های زیر ۳ ریشتر هستند.
وی با بیان اینکه نظام مهندسی روستایی و شهری و همچنین دستگاه‌های اجرایی چون بنیاد مسکن، باید بیشترین دقت را داشته باشند، تصریح کرده، متاسفانه نسبت به زمین‌لرزه و تبعات ناشی از آن دغدغه کافی وجود ندارد، این در حالی است که باید به صورت مداوم بر روی سازه‌ها دقت بیشتری به عمل آورند.
این کارشناس مدیریت بحران به نقش ریزپهنه‌بندی در افزایش مقاومت سازه‌ها نسبت به زمین‌لرزه در مازندران، اشاره و خاطرنشان کرده، بررسی ریزپهنه‌بندی باید در اولویت کار مسئولان مربوطه در مازندران قرار بگیرد چرا که در این بخش خاک، محیط و مقاومت ساختمان‌ها مطالعه و تعیین می‌شود اما متاسفانه در سطح استان آنطور که باید انجام نشده است.
زرودی با اشاره به اینکه بر اساس سوابق و تجربه، در زمین‌لرزه‌هایی تا ۴ ریشتر، نگرانی آنچنانی به وجود نمی‌آید و تنها خانه‌ها و یا سازه‌های بسیار قدیمی با مشکل جزیی روبه‌رو می‌شوند، گفت: در مازندران زمین‌لرزه‌ای با ۴٫۵ یا ۵ ریشتر و بالاتر، تخریب‌کننده است و میزان تخریب به مقاومت سازه، بستگی دارد.
وی با بیان اینکه میزان مقاومت ساختمان‌ها نسبت به وقوع زلزله باید از سوی نظام مهندسی محاسبه شود، اظهار کرده، نظام مهندسی باید مقاومت سازه‌ها در برابر زلزله های بالای ۸ ریشتر را لحاظ کند تا ساختمان‌ها تخریب نشود؛ در مطالعات ریزپهنه‌بندی مشخص می‌شود یک ساختمان تا چه اندازه‌ای مقاومت دارد و بعید به نظر می‌رسد این امر از سوی این نظام، مورد توجه قرار گرفته شود.
مدیرکل سابق مدیریت بحران مازندران با اشاره به اینکه برخی از مجوزها پس از پرداخت جریمه از سوی مالک، صادر می‌شود، تاکید کرده، قوانین کمیسیون ماده ۱۰۰ شهری ۹۹ روستایی یکی از ضعف‌هایی اساسی است که باید جلوی آن را گرفت.
زرودی با بیان اینکه باید دید، با توجه به روی گسل قرار داشتن مازندران و تعداد بالای زمین‌لرزه‌های ماهانه در این استان، مدیریت بحران تا چه میزان در آمادگی به سر می‌برد، گفت: در بحث زمین‌لرزه دستگاه‌هایی چون هلال‌احمر، شهرداری و مسئولان اجرایی باید پای کار باشند.
وی افزوده، در گذشته پیش‌بینی شده بود که اداره‌کل بحران سالن‌های چندمنظوره را در سطح شهرستان‌های استان احداث کند تا در مواقع عادی از سوی ورزشکاران و مردم در زمینه‌های مختلف استفاده شود اما در مواقع اضطراری در اختیار اداره‌کل بحران به منظور اسکان افراد قرار گیرد، همچنین هلال‌احمر در شهرستان‌ها امکانات اولیه‌ای را در انبارهای خود دارند و پس از وقوع حادثه می‌توانند در مدیریت بحران کمک‌کار باشند.
مدیرکل سابق مدیریت بحران مازندران با تاکید بر اینکه مدیران شهرستان‌ها باید پیش از وقوع زمین‌لرزه نسبت به تبعات این امر پیش‌بینی لازم را داشته باشند و مکان‌هایی را برای مردم لحاظ کنند، گفته، شهرداران و مدیران شهری نیز باید در حوزه آواربرداری و غیره مطالعه کنند تا فرآیند پس از زلزله به سرعت انجام گیرد.
زرودی در ادامه با اشاره به اینکه زمین‌لرزه غیرقابل پیش‌بینی است و حادثه‌ای انسان‌ساز نیست، تصریح کرده، با وجود آنکه زمین‌لرزه یک حادثه طبیعی است اما عوامل انسانی در شدت و ضعف آن نقش دارد، به عنوان مثال اگر محاسبه دقیقی از سوی سازمان نظام مهندسی بر روی سازه‌ها صورت نگیرد شدت تخریب بیشتر است و میزان خسارت بیشتر می‌شود.
