به گزارش پایگاه خبری چهاردانگه نیوز، به نقل از بلاغ ، نقش تعیین کننده شن و ماسه، به عنوان جزو اصلی و تأمین کننده مصالح در اجرای طرح های عمرانی و ساخت و سازها بر کسی پوشیده نیست، به گونه ای که کمبود این دست مصالح، سرعت و روند اجرای پروژه های عمرانی را تا حد زیادی کاهش می دهد.
کوه، رودخانه ها، سواحل دریا و زمین های کشاورزی، از جمله منابع مهم تأمین شن و ماسه مورد نیاز ساخت و سازهای امروزی بشمار می آیند اما در این میان شن و ماسه موجود در بستر رودخانه ها به سبب کمی و کیفی، بیشتر از منابع دیگر مورد توجه پیمانکاران و قشر هدف جامعه، قرار گرفته است تا جایی که برداشت بی رویه و حتی غیر مجاز شن و ماسه از بستر رودخانه های استان در حال تبدیل به بحران شده و نگرانی های زیادی را برای مسئولان و مردم به وجود آورده است که نمونه‌ی آن سیلاب اخیر ویرانگر مرکز استان و شهرهای دیگر است.
کارشناسان امر معتقدند، تغییر مسیر رودخانه، کاهش خطر جاری شدن سیل، سطح ارتفاع آب، انقراض نسل موجودات آبزی، هدایت فاضلاب ها اعم از صنعتی و… به رودخانه ها و تهدیدات جدی زیست محیطی، از جمله پیامدهای منفی برداشت غیر اصولی و بی رویه شن و ماسه از بستر رودخانه های استان، خصوصاً ساری است.
با افزایش ساخت و سازهای مسکونی و همچنین تعدد اجرای طرح‌های عمرانی کوچک و بزرگ در چند سال گذشته، میزان نیاز به مصالح ساختمانی در مرکز استان، چند برابر شده است.
در این میان برخی افراد سودجو در شهرداری‌ها و صاحبان قدرت نیز با لابیگری و همچنین با استفاده از تجهیزات فنی پیشرفته، اقدام به برداشت غیر اصولی و غیر مجاز از بستر رودخانه های استان کرده اند و حتی این مصالح را به چند برابر قیمت به فروش می رسانند.
از این رو صیانت از حقوق مردم حفظ اموال عمومی و برخورد با متخلفان، امری ضروری بر همگان است و با همکاری مردم و مسئولین تحت امر می توان دست این غارتگران طبیعت را رو کرد.
دادستان عمومی و انقلاب ساری و دبیر شورای حفظ حقوق بیت المال استان معتقد است که مسئله برداشت غیرمجاز شن و ماسه از بستر رودخانه های استان، به طور جدی در شورای حفظ حقوق بیت المال استان که در سال ۱۳۸۳ تشکیل شد، مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
«کرسامی» یکی از روستائیان بخش چهاردانگه که در نزدیکی رودخانه “زارم رود” سکونت دارد معتقد است که بیشتر مواقع کامیون ها شبانه به این رودخانه می آیند و شن و ماسه را به تاراج می برند و کسی هم جلوی این کار را نمی گیرد.
علیزاده، از اساتید دانشگاه نیز معتقدست که برداشت بی رویه شن و ماسه از بستر “رودخانه زارم رود” باعث شده که آب رودخانه به شدت کم شود و در فصل تابستان شالیزارهای منطقه دچار کم آبی شوند.
وی افزود: رانش حاشیه رودخانه ها در مواقع بارش شدید، باعث جاری شدن سیلاب‌های خطرناک نیز می شود.
یک منبع آگاه گفت: برداشت غیر مجاز، معنی‌اش این نیست که مجوزی برای برداشت های اینجور صادر نشده بلکه به این معناست که برای یک متصدی کارگاه برای برداشت هزار متر مربع مجوز صادر می شود اما نظارت بسیار ضعیف حاکم بر رودخانه موجب شده که شخص بیش از این مقدار برداشت کند.
وی افزود: مشکل ما در بخش نظارت نیز با دخالت صاحبان زر و زور و ثروت در مرکز استان و بیشتر در بخش رودخانه ای کار را سخت تر می کند.
قاسمی، کارشناس حقوقی نیز درباره مجازات افرادی که به صورت غیر مجاز از بستر رودخانه ها شن و ماسه برداشت می کنند، گفت: مجازات حبس از یک ماه تا یکسال برای این افراد در نظر گرفته شده است و دادستان ساری که خود دبیر شورای حفظ حقوق بیت المال استان نیز است هم در این زمینه بسیار جدی می تواند وارد عمل شود.
یک استاد دانشگاه با توجه به حجم برداشت بسیار زیاد ماه های اخیر از رودخانه تجن اظهار داشت: تغییر شیب، سرعت جریان، تشکیل بسترهای سینوسی، کند و کاوهای ساحلی و خروج آب از بسترهای کوچک در موقع سیلاب و ایجاد خسارت های سازه ای از نتایج تغییرات اقلیمی و محیطی در بستر رودخانه ها است.
وی در تشریح این مسئله خاطر نشان می کند: به عنوان نمونه رودخانه ها طی یک فرآیند بلندمدت چند صد ساله، بستر خود را در تعادل با تغییرات اقلیمی، پوشش گیاهی، نوع خاک و سنگ و حتی در جهت شیب جریان آب، اصلاح و ترمیم می کنند.
در جلسه اخیر شورای شهرستان ساری که در محل بخشداری کلیجانرستاق با حضور اعضای شورای شهرستان ساری، مجیدی معاون برنامه ریزی فرمانداری و سرپرست بخشداری کلیجانرستاق، کلانتری، مسئول امور آب شهرستان ساری و شهردار و اعضا شورای شهر پائین هولار برگزار شد، «کوروش یوسفی» عضو شورای شهرستان ساری، از وضعیت برداشت غیرمجاز شن و ماسه در بستر رودخانه تجن ابارز گلایه کرد و گفت: با این وضعیت برداشت بی رویه در اکثر نقاط رودخانه تجن که مشاهده می شود، به حریم رودخانه تجاوز شده است و این امر اثرات زیست محیطی خطرناکی برای شهرستان ساری در پی دارد.
وی همچنین افزود: افراد به طور غیرقانونی در بستر رودخانه به برداشت شن و ماسه مبادرت می کنند که این کار فرم رودخانه را عوض کرده است و در این امر نظارت وجود ندارد که از مسئولین امور آب می خواهیم در راستای وظایف ذاتی خود به این امر توجه داشته باشند.
در روز و به صورت علنی برداشت ماسه می کردند که با تذکر ضابطان منابع طبیعی و آبخیزدای چهاردانگه، دست از کار کشیدند و پس از اینکه از مأمورین منابع طبیعی و آبخیزداری بخش مزبور برای کارکنان کارگاه شن و ماسه شهرداری ساری جریمه سنگین بریدند، مأموران را به باد کتک گرفتند و با وساطت مقام مسئول و واریز مبلغ ناچیز موضوع ختم به غائله شد.
البته این همه موضوع نیست و افراد خاص نیز در پشت صحنه به یاری این مدیرعامل پرحاشیه و در عین حال تندروی سیاسی یاری رسانی می کنند.
یک فعال زیست محیطی گفت: بارها شاهد بودیم از معادن دارای مجوز نیز بیش از اندازه برداشت می‌کنند. در بعضی مناطق از برخی معادن برداشت اصولی دارند اما برخی افراد به صورت غیرمجاز و شبانه از معادن برداشت می‌کنند که این امر به معادن دارای مجوز آسیب می‌زند.
حبشی اضافه کرد: ۹۰ درصد معادن شن و ماسه در کنار رودخانه‌ها قرار دارند و به همین خاطر احتمال آسیب به منطقه، رودخانه، آلودگی آب و حیوانات وجود دارد. در درجه اول برخورد بیل‌‌های مکانیکی و برداشت شن و ماسه باعث کشته‌شدن آبزیان و دیگر موجودات داخل آب می‌شود. از سوی دیگر مقدار زیادی شن و ماسه به خاطر این فعالیت‌ها وارد آب می‌شود و آب حالت دوغابی پیدا می‌کند و آلوده می‌شود. بر اثر این آلودگی ماهی‌ها و آبزیان بیمار و تلف می‌شوند و ممکن است بیماری آنها به انسان‌ها نیز آسیب وارد کند.
این فعال زیست‌محیطی به تغییر مسیر رودخانه‌ها با اشاره به مشکلات حاصل‌شده از برداشت بی‌رویه شن و ماسه اشاره کرد و یادآور شد: برداشت شن و ماسه احتمال تغییر مسیر رودخانه‌ها را به وجود می‌آورد و با عوض شدن مسیر رودخانه، احتمال سیل به وجود می‌آید که این آسیب بزرگی است و باعث می‌شود به منطقه و محصولات کشاورزی صدمه وارد شود. از دیگر سو برداشت شن و ماسه باعث بازماندن سطح خاک می‌شود که در این صورت عمل فرسایش خاک رخ می‌دهد.
گفتنی است اسنادی مربوط به تخلفات این سازمان در دفتر این پایگاه خبری موجود است.
