تغییر اقلیم و جابه جایی زمان کاشت درخت در مازندران
اگرچه ۱۵ اسفند به نام روز درختکاری در تقویم جمهوری اسلامی به ثبت رسیده است و در این روز برنامه های نمادین مختلفی از کاشت درختان از سوی ارگان های دولتی و مردمی برگزار می شود،اما کارشناسان باغبانی مازندران معتقدند که بهترین زمان برای کاشت درخت در استان در چند سال اخیر از نیمه دوم دی ماه زمانی که درختان در خواب زمستانی به سر می برند، است.
کارشناسان باغبانی تاکید کردند ،مهمترین عواملی که در انتخاب زمان مناسب برای کاشت درخت مهم هستند، فصل و اقلیم آب و هوایی است،به طوری که توجه به این دو مورد می تواند بهترین زمان کاشت درخت در منطقه را مشخص کند.
به گفته آنان با توجه به تغییرات آب و هوایی و اقلیمی در مازندران که طی یک دهه اخیر زمستان یخبندان و خیلی سردی در دشت و جلگه شاهد نیستیم ، بهتر است با دیدن آثار به خواب رفتن درختان اقدام به کاشت نهال کنیم.
از سوی دیگر اغلب افراد بر این تصور هستند که کاشت درخت در یک روز آفتابی بهتر است،چراکه نور کافی به درخت می رسد. اما کارشناسان باغبانی معتقدند ،بهترین آب و هوایی که برای کاشت درخت می توان انتخاب کرد،آب و هوای ابری و نیمه ابری است،چراکه در روزهای ابری اگر باران ببارد برای درخت تازه کاشته شده بسیار مناسب است و خاک آن مرطوب می ماند.
کارشناسان می گویند نهایت زمان کاشت درخت قبل از بیدار شدن درختان از خواب زمستانی است و این زمان در مناطق دشت و جلگه استان مازندران به دلیل تغییرات اقلیمی از نیمه دوم دی ماه و بهمن ماه است.
بر اساس داده های آماری هواشناسی و همچنین اظهارنظر کارشناسان کشاورزی، تغییرات اقلیمی سال های اخیر بر هر سه منطقه آب و هوایی مازندران اثرگذار بوده و بیشترین تبعات منفی را هم برای گونه های کشاورزی و دیگر گیاهان به عنوان داشته های اصلی استان مازندران به همراه داشته است.
تغییرات اقلیمی سال های اخیر بویژه افزایش دما در ارتفاعات و کم بارشی سبب شده است تا زمان کاشت درختان نیز در مازندران جابجا شود و به همین دلیل نوسازی باغات مرکبات و سیاه ریشه به ویژه سیب و گلابی در دشت و جلگه استان باید از هم اکنون در دستور کار کشاورزان قرار بگیرد.
کاهش ۴ درجه ای دمای پاییز ۹۸ در مازندران
طبق آمار مرکز تحقیقات هواشناسی مازندران در پاییز سال جاری دمای هوای استان ۱۰ درجه سانتیگراد بالای صفر بود درحالی که دما در سال گذشته ۱۴.۱ درجه و در دوره آماری حدود ۱۳.۳ درجه سانتیگراد بود و این آمار نشان می دهد که دمای هوای پاییزی استان در سال جاری نسبت به مدت مشابه سال قبل ۴.۱ درجه و نسبت به دوره آماری ۳.۳ درجه سردتر شد.
در این مدت رامسر با ۱۳.۷ درجه سانتیگراد گرمترین و بلده نیز با ۲.۶ درجه سانتیگراد بالای صفر سردترین منطقه استان مازندران بود.
مرکز تحقیقات هواشناسی مازندران اعلام کرد اکثر نقاط این استان در پاییز سال جاری به عنوان نخستین فصل سال زراعی ۹۹-۹۸ بارش باران نرمال تا ترسالی داشتند.
همچنین طبق این بررسی ها میانگین بارش باران در این استان در سه ماهه اول سال زراعی جاری نسبت به مدت مشابه سال قبل حدود ۶.۵ درصد و نسبت به دوره آماری حدود ۲۷.۵ درصد بیشتر شده است.
در مجموع در این مدت ۲۹۳ میلیمتر باران در مازندران بارید که این بارش ها در پاییز سال گذشته حدود ۲۷۴ میلیمتر و در دوره آماری بلند مدت ۲۲۹ میلمتر بود.
براساس آمار حدود ۵۰ درصد از باران ۹ ماهه سال جاری در استان مازندران در سه ماهه پاییز اتفاق افتاد به طوری که در سال ۹۸ ( فروردین تا پایان آذرماه ) در مجموع ۵۹۳ میلمتر باران در استان به ثبت رسید که ۲۹۳ میلمتر آن در پاییز بود.
باغداران مازندران کاشت نهال را از الان شروع کنند
مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی مازندران در این خصوص در گفت و گو با خبرنگار ایرنا خطاب به باغداران استان گفت که زمان کاشت انواع درخت به ویژه مرکبات و سیاه ریشه ها در جلگه و دشت از نیمه دوم دی ماه است .
هادی ایزدی با بیان اینکه تغییر اقلیم و آب و هوایی سبب شده است تا زمان خواب زمستانی به ماههای پائیز نزدیک شود ، ادامه داد: به همین دلیل اکنون که درختان در خواب زمستانی هستند بهترین زمان کاشت انواع درخت در باغ‌های استان مازندران است.
این کارشناس باغبانی مازندران با اشاره به این نکته که به اندازه کافی فروشندگان و نهالستان های دارای مجوز و گواهی قرنطینه ای در استان وجود دارد که توانایی تامین انواع نهال های مرکبات و سیاه ریشه را دارند، تاکید کرد که باغداران نسبت به خرید انواع نهال سالم به ویژه نهال هایی که ازخارج استان وارد می شود، دقت کنند.
ایزدی به وجود ایستگاه قرنطینه در ورودی های استان مازندران اشاره کرد و بیان داشت: پلیس راه و راهنمایی و رانندگی استان نیز در انتقال و جابجایی نهال ها همکاری لازم را دارند.
مازندران حدود ۱۵۰ هزار هکتار اراضی باغی دارد که ۱۱۰ هزار هکتار آن مربوط به باغ مرکبات است.
کاشت ، اصلاح و نوسازی درختان بویژه مرکبات همواره یکی ازفعالیت های مهم کشاورزی در استان های شمالی از جمله مازندران است و به همین دلیل هم فروش نهال در هر کوی و برزن در این مناطق ، بازار داغ و سودآوری را رقم می زند که مثل هر بازار دیگر ، خالی از سودجویی و بی مسئولیتی نیست.
استفاده از نهال های شناسنامه دار و کیفی متناسب با اقلیم با هدف رسیدن به تولید و بهره وری پس از انتظار حداقل سه ساله و در بعضی از گونه ها نظیر گردو تا هفت ساله ، نخستین گام در باغداری است ،اما وجود انواع نهال های متفرقه که به راحتی در دسترس قرار می گیرد، باغداری مازندران را بشدت تهدید می کند.
مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی مازندران در ادامه ضمن تاکید بر خرید نهال دارای برچسب گواهی سلامت و کد مخصوص همان رقم ، گفت که باغداران در اصلاح و نوسازی باغات از نهال های پرتقال توسرخ و نارنگی های زودرس استفاده کنند.
ایزدی خطاب به باغداران تاکید کرد: نهالی که دارای برچسب گواهی سلامت است،در صورت هرگونه خسارت آفتی و یا ندادن محصول مورد نظر قابل پیگیری و از سوی تولید کننده نهال جبران خسارت می شود.
مدیر حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی مازندران نیز در این خصوص به ایرنا ضمن تاکید بر رعایت زمان کاشت انواع درخت گفت که باغداران به نوع نهال و نحوه کاشت دقت لازم را داشته باشند.
عبدالرحمان زاغی افزود: متقاضیان نهال برای احداث باغ از تولیدکنندگان مجوزدار نهال در استان خرید کنند تا هم آسیبی به باغ های قدیمی شان نرسد و هم دچار ضرور و زیان نشوند
وی با اشاره به این نکته که هرگونه جا به جایی نهال بین استان‌ها منوط به داشتن گواهی بهداشت نباتی و با هماهنگی مدیریت حفظ نباتات استان مبدا و مقصد است، گفت: در صورت مشاهده توزیع‌کنندگان نهال که بدون مجوز و داشتن گواهی قرنطینه اقدام به فروش و جا به جایی نهال بین استان‌ها کنند ،از طریق دستگاههای تعزیراتی و انتظامی مورد پیگرد قانونی قرار خواهند گرفت.
آفت و بیماری ها از نکات مهم و قابل توجه در باغداری مازندران است که باید مورد توجه قرار بگیرد و مگس میوه به عنوان مهمترین آفت همچنان باغداری استان را تهدید می کند.
متخصصان و کارشناسان کشاورزی ،خسارت های کشاورزی را به ۲ دسته زنده شامل انواع بیماری و آفات و غیر زنده شامل حوادث طبیعی سیل ،توفان و خشکسالی تقسیم بندی می کنند که امروز همه این عوامل برای کشاورزی مازندران تهدیدزا است .
