پایگاه خبری چهاردانگه
بخش چهاردانگه شهرستان ساري

سفید رود (سد فینسک – بخش چهارم)

در مناطق انتهایی “سفید رود” شالیزارهای “پروریج آباد” قرار دارد. مسیر دسترسی به این روستا، عبور از روستاهای “پل اسک” و “آبک سر” است. “پل اسک” دارای آبراهه ای مجزا است. شالیزارهای “آبک اسک” نیز به دلیل سد “شهید رجایی” فروخته شدند.

0

در مناطق انتهایی “سفید رود” شالیزارهای “پروریج آباد” قرار دارد. مسیر دسترسی به این روستا، عبور از روستاهای “پل اسک” و “آبک سر” است. “پل اسک” دارای آبراهه ای مجزا است. شالیزارهای “آبک اسک” نیز به دلیل سد “شهید رجایی” فروخته شدند. این روستاها با زمین های کشاورزی خود وسعت قابل توجهی از عرصه های جنگلی را اشغال نموده اند. عرصه های جنگلی شامل درختان بومی و جنگلکاری های دامنه های آهکی پرشیب جنوبی نیز با استفاده از زربین بوده است (ردیف اول).

در امتداد “سفید رود” و در طول 15 کیلومتری مجاورت سد، متوسط ارتفاع از 470 متر به 670 متر می رسد. روستاهای سمت چپ رودخانه در این مسیر شامل “پروریج آباد”، “نوکنده”، “نرگس زمین” و “اروت” هستند. این روستاها از سمت راست به رودخانه سفید رود و از سمت چپ در محاصره جنگل های طبیعی هستند. دامنه های شمالی سمت راست رودخانه نیز پوشیده از جنگل های طبیعی است. شالیزارها نیز در اطراف رودخانه وجود دارند. در مسیر 7.5 کیلومتر پس از روستای “اروت” در هر دو سوی رودخانه جنگل طبیعی انبوه وجود دارد (ردیف دوم). پس از آن در طول 5.5 کیلومتر در سمت چپ روستاهای “زکریا کلا”، “سعید آباد”، “عقه خیل” و در سمت راست روستای “کمرکلا” قرار دارد. در این مسیر، دامنه ارتفاعی از 670 متر به 870 متر می رسد و متوسط بارندگی سالیانه از “پروریج آباد” تا این منطقه برابر با 592 میلی متر است (ردیف سوم).

پس از “عقه خیل” به اولین آبراهه فرعی در سمت چپ می رسیم. طول آبراهه فرعی “لنگر”، 19 کیلومتر و از ارتفاع 876 متر تا 2050 متری است. در طول این حوضه آبریز روستاهای “سنام”، “ایلال”، “سیاوش کلا”، “لنگر”، “جمال الدین کلا” و “عالیکلا” قرار دارد. محل دومین آبراهه فرعی “سفید رود”، با طی مسافت 3 کیلومتر و پس از روستاهای “میلاد دشت” و “گل باغ” است. طول آبراهه فرعی “گل خوران”، 18 کیلومتر و از ارتفاع 950 متر تا 2040 متری است. در طول این آبراهه روستاهای “گل خوران”، “سواسره”، “آغوزگله”، “آتینی”، “قلعه”، “تیلک”، “بالاده”، “میرافضل” و “واوسره” قرار دارد. در ارتفاعات این حوضه آبریز، اراضی مرتعی و در دامنه های پایین تر، جنگل های طبیعی حاصل از گونه های توسکا، افرا، ممرز، انجیلی، داغداغان، بلوط و راش وجود دارد. محل پارک ملی کیاسر در حد فاصل رودخانه های “لنگر” و “گل خوران” است. در ادامه مسیر “سفید رود” و پس 7 کیلومتر به “بند بن” رسیده که پس از آن مرز بین استان های سمنان و مازندران است. حوضه آبریز سمت راست “گل خوران” به همراه مناطق سمت راست “سفید رود” از “بند بن” تا “زکریاکلا” و دو آبراهه کوچک آن، جزو پناهگاه حیات وحش دودانگه است. محل سومین آبراهه فرعی، دو کیلومتر پس از “بندبن” می باشد. طول آبراهه “رودبارک”، 9 کیلومتربوده و دو روستای رودبارک پایین و بالا در آن قرار دارد. دامنه ارتفاعی این آبراهه فرعی 1220 متر تا 2200 متری است. در دامنه های پرشیب این منطقه درختچه های ازگیل جنگی، سیاه ولیک، قرمز ولیک، افرای کیکم، سیاه تلو و زرشک وجود دارد. دامنه های شمالی این حوضه آبریز از گونه های پهن برگ و دامنه های جنوبی شامل گونه ارس است. متوسط بارندگی سالیانه این مناطق 447 میلی متر می باشد (ردیف چهارم).

در ادامه “سفید رود” و پس از 6 کیلومتر به آبراهه فرعی “کاورد” می رسیم. این آبراهه فرعی به طول 23 کیلومتر در دامنه ارتفاعی 1580 تا 3300 متری است. بیشترین سطح این آبراهه از گونه ارس است. در این مسیر روستاهای “کاورد”، “کولیم”، “پرور”، “سرخستان”، “وارکو” و “رسم رودبار” قرار دارد. البته تعدادی از آنها متروکه و یا جزو ییلاقات بوده که پتانسیل بسیاری برای تمرکز جمعیت و تخریب عرصه را دارند. در ادامه مسیر اصلی نیز سرشاخه “سفید رود” قرار دارد. طول آن به 21 کیلومتر رسیده شامل روستاهای “فینسک”، “تم”، “تلاجیم”، “سرخده”، “شلی”، “هیکو” و “چشمه علی” است. دامنه ارتفاعی این سرشاخه اصلی 1580 متر تا 3300 متری است. همانند کاورد متوسط بارندگی سالانه “فینسک”، 289.26 میلی متر می باشد. البته سرشاخه اصلی در “فینسک” بیشترین میزان آب را نسبت به دیگر آبراهه های فرعی داشته و از بیشترین تعداد چشمه های دائمی و دامنه های پربرف در فصل گرم برخوردار است (ردیف پنجم). حوضه های آبریز “رودبارک”، “کاورد” و “فینسک” جزو منطقه حفاظت شده “پرور” است. به موازات دامنه های فینسک و در بخش دودانگه نیز منطقه حفاظت شده “بولا” جای دارد. پارک ملی، پناهگاه حیات وحش و مناطق حفاظت شده همانند سدی مستحکم حافظ آب، خاک و شرایط زیستی شکننده در مناطق مرزی شیب های شمالی البرز با مناطق نیمه خشک و دامنه های پرشیب جنوبی است.

 

نویسنده: دکتر شیرزاد محمدنژاد کیاسری

 

[su_button url=”https://4dangehnews.ir/زبان-مادری،-سرزمین-مادری-سد-فینسک-بخش/” target=”blank” icon=”icon: link”]لینک | زبان مادری، سرزمین مادری (سد فینسک- بخش اول) [/su_button]

 

[su_button url=”https://4dangehnews.ir/زیارت-آب-سد-فینسک-بخش-دوم/” target=”blank” icon=”icon: link”]زیارت آب (سد فینسک – بخش دوم)[/su_button]

 

[su_button url=”https://4dangehnews.ir/سرشاخه-های-آب-سد-در-بخش-دودانگه-سد-فینس/” target=”blank” icon=”icon: link”]سرشاخه های آب سد در بخش دودانگه (سد فینسک – بخش سوم)[/su_button]

 

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.