عقب نشینی ساحل در «کپورچال» نوشهر نگران کننده است/ضرورت استفاده بهینه از سیلاب‌ها
به گزارش خبرگزاری فارس از مازندران، پس از عقب‌نشینی آب دریا در چالوس، اینک خبر عقب‌نشینی ساحل کپورچال نوشهر مازندران مورد توجه قرار گرفته است.
*عقب‌نشینی دریا از کناره دیواره‌های ساحلی در نوشهر
همایون خوشروان عضو هیأت مدیره انجمن مهندسی سواحل و سازه های دریایی با اشاره به نوسانات سطح آب دریای خزر، اظهار کرد: در دریای خزر هم تاثیرات منفی روی تالاب‌های ساحلی را مشاهده می‌کنیم به گونه‌‌ای که در سال گذشته یعنی سال ۲۰۲۱، ۱۲ سانتی‌متر کاهش را نسبت به سال ۲۰۲۰ داشتیم.
وی با اشاره به اینکه سرعت کاهش نوسانات سطح آب دریای خزر ۳برابر شد،گفت: اگر بخواهیم اثرش را روی خلیج گرگان ببینیم در واقع کاهش ۱۲ سانتی‌متری سطح تراز آب دریای خزر نقطه بسیار خطرناک و پایانی برای ارتباط بین دریای خزر و خلیج گرگان خواهد بود.
عضو هیات مدیره انجمن مهندسی سواحل و سازه‌های دریایی بیان کرد: با توجه به اینکه در حال حاضر کانال آشوراده و چپقلی هم می‌توان گفت تا حدودی مسدود شده و عمق آب در این کانال‌ها به شدت کاهش یافته است.
*ادامه پسروی دریا
این پژوهشگر با بیان اینکه کاهش سریع دریای خزر یعنی سرعت بخشیدن به خشک شدن تالاب میانکاله به خلیج گرگان است، اضافه کرد: با توجه پیش‌بینی‌های پیش‌رو به‌گونه‌ای برآورد شده که دریای خزر به روند پسروی خود تحت تاثیر گرمایش زمین ادامه خواهد داد حتی تا انتهای قرن بیست‌و یکم این مشکل را خواهیم داشت.
خوشروان با اعلام اینکه دریای خزر هم دارد به روند پسروی خود ادامه می‌دهد، تصریح کرد: باید بتوانیم از آب خزر برای نجات خلیج گرگان یا تالاب‌های ساحلی استفاده کنیم؛ چرا که تالاب‌های ساحلی اختلاف ارتفاعی نسبت به سطح تراز آب دریای خزر در آن ایجاد شده است، به عنوان نمونه تالاب‌های بوجاق در گلستان، کیاشهر و یا تالاب انزلی بیش از ۲.۵ متر اختلاف ارتفاع با سطح تراز آب دریای خزر دارند و همین اختلاف ارتفاع موجب شده آب این تالابها به سمت دریای خزر تخلیه می‌شود.
وی بیان کرد: با ادامه پسروی آب دریای خزر افت ارتفاعی تالابها با دریا بیشتر خواهد شد و این تخلیه آب در شکل گسترده‌تری دنبال خواهد شد و در نهایت این اتفاق منجر به این خواهد شد که تالاب‌های بخش شمالی کشور تحت تاثیر تخلیه آب خشک شوند.
*ضرورت استفاده بهینه از سیلاب‌ها
عضو هیأت مدیره انجمن مهندسی سواحل و سازه‌های دریایی با بیان اینکه موضوع دیگر اینکه رسوب‌گذاری فعال عمق این تالاب‌هارا به شدت کاهش می‌دهد و در نتیجه به‌صورت نابودی پیش می‌روند، اظهار کرد: تنها راه برون‌رفت از مشکلات موجود استفاده بهینه از سیلاب‌هایی است که در منطقه اتفاق می‌افتد.
این پژوهشگر یادآور شد: اگر به تعداد سدهایی که بر رودخانه‌های شمالی کشور ساخته شده دقت کنیم می‌بینیم نسبت به فراوانی رودخانه‌ها تعداد آن محدود است بنابراین بیشتر رودخانه‌ها در حال تخلیه مستقیم آب به سمت دریا هستند.
*تله برای روان‌آب‌های سیلابی
خوشروان با تاکید بر اینکه باید برنامه‌ریزی‌های مشخص بر روی جلگه آب‌رفتی دشت مازندران، گلستان و گیلان و با احداث آب‌بندان‌های مصنوعی روان‌آب‌های سیلابی را به تله بیندازیم و از آنها برای احیای تالاب‌های ساحلی در منطقه استفاده کنیم، خاطرنشان کرد: آب‌هایی که از طریق رودخانه‌های بزرگ دارد وارد دریای خزر می‌شود این آب‌ها را به سمت تالاب‌های ساحلی منحرف کرده تا بتوانیم این تالابها را احیا کنیم.
وی ادامه داد: بارندگی‌های اخیر ما را خوشحال کرد به این دلیل که بخش مهمی از تالاب‌های کشور از جمله بخشی از تالابها در نوار جنوبی کشور در ارتفاعات زاگرس آبگیری خوبی دارند اما فراموش نباید کرد که فصل گرم با افزایش تبخیر و درجه حرارت و کاهش بارندگی پیش‌روی ماست که باتوجه به این موضوع دوباره بخشی از منابع آبی را از دست خواهد دارد و خشک‌زایی پدیدار خواهد شد.
عضو هیأت مدیره انجمن مهندسی سواحل و سازه‌های دریایی با اشاره به اینکه گام‌های اساسی را به سمت مدیریت صحیح تالابها برداشته شود، افزود: شاهد این باشیم که تالاب‌های کشور با توجه به امکانات موجود درحال مدیریت هستند و می‌توانیم با این مدیریت صحیح سهم به‌سزایی در نجات تالاب‌های کشور داشته باشیم.
*ضرورت استفاده از ظرفیت‌ها
خوشروان با تاکید بر ضرورت بهره‌گیری از ظرفیت سازمان‌های مردم نهاد در این زمینه، خاطرنشان کرد: می‌توانیم از این ظرفیت‌ها به خوبی استفاده کنیم؛ به این دلیل که مردمان دلسوزی داریم که واقعا دوست دارند برای حفاظت از تالابها مشارکت کنند و موضوع دیگر اینکه مراکز تحقیقاتی در زمینه تالابها و منایع آبی کشور کار می‌کنند را جدی بگیریم و اگر امکانات لازم در زمینه مطالعات و پژوهش بر روی تالابها گسترش دهند به‌طور حتم با آسیب‌شناسی تالابها می‌توان راهکارهای لازم برای حفاظت از تالابها گام برداریم.
وی بیان کرد: دریای خزر هم با توجه به روند پسروی، فرصت مناسبی برای شکل‌گیری زیستگاه ماسه‌ای وسیع و ایجاد تپه‌های مصنوعی است که پیشنهادم این است، در این برهه از زمان بیاییم زیرساخت‌های لازم برای شکل‌گیری و ایجاد تپه‌های ماسه‌ای که می‌توانند نقش حفاظتی بر روی خطوط ساحلی دریای خزر داشته باشند،مهیا کنیم.
*بهره‌گیری از تپه‌های ماسه‌ای
عضو هیأت مدیره انجمن مهندسی سواحل و سازه‌های دریایی تصریح کرد: با رشد و کاشت گیاهان ساحلی بومی بر روی تپه‌های ماسه‌ای یک زیستگاه و اکوسیستم جدید ماسه‌ای را رقم بزنیم تا از این ظرفیت حداکثر استفاده را ببریم و جلوی دخل و تصرف‌ها و تجاوزات که بر روی این عرصه‌های طبیعی می‌شود را بتوانیم بگیریم و این کار بنیادی را انجام دهیم.
خوشروان در پایان گفت: عقب‌نشینی دریا از کناره دیواره‌های ساحلی در کپورچال نوشهر، اتفاقی که در قرن بیست و یکم با کاهش سطح تراز آب دریای خزر، موجب عدم کارایی سازه‌ه‌های تخته سنگی در مقابل امواج فرساینده است.
/۸۶۰۳۴/ج
