به گزارش پایگاه خبری چهاردانگه، در پی انتشار ویدئویی در فضای مجازی که نشان می‌داد دو دستگاه لودر در حال تخریب دیواره خاکی استخر شیرابه‌های سایت دفن زباله قائمشهر هستند و ده‌ها هزار لیتر شیرابه مستقیماً وارد رودخانه تلار می‌شود، نگرانی‌های بسیاری در میان مردم و مسئولان محلی برانگیخته شد.
رودخانه تلار یکی از منابع آبی اصلی برای آبیاری باغ‌ها و زمین‌های کشاورزی در سه شهرستان قائمشهر، سیمرغ و بابلسر است که آلودگی آب آن به طور مستقیم بر محصولات باغی و کشاورزی حاشیه‌اش در این سه شهرستان مؤثر است.
نگرانی‌های ناتمام شهروندان از وضعیت زباله
طاهره محمدی از اهالی ساکن در محدوده سایت زباله قائمشهر درباره ورود شیرابه زباله به رودخانه تلار می‌گوید: وقتی ویدئو را دیدم، شوکه شدم. رودخانه تلار سال‌هاست که به دلیل زباله و آلودگی در حال نابودی است و این اتفاق مانند تیر خلاصی برای محیط زیست منطقه بود. ما به شهرداری و مسئولان اعتماد کرده بودیم که این معضل را حل کنند، اما حالا می‌بینیم که خودشان باعث تشدید مشکل شده‌اند. نگران آینده فرزندانمان هستیم. چه آبی بنوشند؛ وقتی این آلودگی وارد منابع آبی شود؟
علی احمدی که به شغل کشاورزی مشغول است در این باره به ایسنا، اظهار می‌کند: من و بسیاری از کشاورزان در پایین‌دست رودخانه زندگی و کار می‌کنیم. شیرابه زباله به‌طور مستقیم به زمین‌های کشاورزی ما آسیب می‌زند. همین حالا هم رودخانه از فاضلاب پر شده و این حادثه به‌کلی خاک ما را آلوده‌تر می‌کند. از مسئولان می‌خواهیم به‌جای وعده‌های بی‌پایان، کاری عملی انجام دهند.
سارا ذبیحی دانشجو محیط زیست است و در گفت‌وگویی با ایسنا، می‌گوید: چندین سال است که در دانشگاه درباره تأثیرات شیرابه زباله و آلودگی‌های زیست‌محیطی مطالعه می‌کنم. رها کردن این حجم از شیرابه در رودخانه، نه تنها سلامت محیط زیست بلکه سلامت انسان‌ها را به خطر می‌اندازد. ما انتظار داشتیم با پیشرفت فناوری، مشکلات محیط زیستی کمتر شود، گویا حتی اصول اولیه مدیریت زباله هم رعایت نمی‌شود. هرچند موضوع تفکیک و کاهش تولید زباله باید به طور جدی‌تری فرهنگ سازی‌شود
سیامک رضایی یکی از کسبههای قائمشهر هم و در باره موضوع زباله می‌گوید: این موضوع فقط مسئله محیط زیست نیست؛ گردشگری هم به خطر افتاده است. رودخانه تلار یکی از جاذبه‌های طبیعی شهر ما بود، اما حالا دیگر نمی‌توان آن را دیدنی دانست. وقتی طبیعت نابود شود، درآمد محلی هم از بین می‌رود. ما از مسئولان می‌خواهیم فکری جدی و فوری کنند.
این نظرات نشان‌دهنده عمق نگرانی مردم قائمشهر درباره پیامدهای زیست‌محیطی و اجتماعی این حادثه است. شهروندان خواستار اقدام فوری و پاسخگویی شفاف از سوی مسئولان هستند.
به گزارش پایگاه خبری چهاردانگه، به نقل از ایسنا، در شهرستان قائم شهر روزانه ۲۰۰ تن زباله در محل سایت پسماند دپو می‌شود و تکمیل پروژه تصفیه خانه شیرابه زباله، نیاز ضروری در رفع این معضل چندین ساله است.
بدتر از بد
حسینعلی ابراهیمی کارنامی، مدیرکل حفاظت محیط زیست مازندران نیز در گفت‌وگویی در واکنش به اقدام شهرداری قائمشهر در رهاسازی شیرابه زباله به رودخانه تلار، این عمل را شدیداً محکوم کرد و آن را «بدتر از بد» دانست.
وی افزود: که این اقدام نه تنها وضعیت را بهبود نمی‌بخشد، بلکه مشکلات را تشدید می‌کند.
مدیرکل محیط زیست مازندران تأکید کرد: که شهرداری به وظایف خود عمل نکرده و در این زمینه بی‌توجه است.
وی با اشاره به مشکلات متعدد موجود در سایت زباله قائمشهر که از خردادماه سال جاری شروع شده و همچنان ادامه دارد، گفت: در بازدیدهایی که همراه با دادستان مرکز استان و شهردار از این سایت داشتیم، وضعیت به وضوح نشان‌دهنده اشتباهات و کوتاهی‌های شهرداری بود. حق با مردم است و شهرداری نتوانسته است وظایف خود را به درستی انجام دهد.
ابراهیمی افزود: با وجود پیگیری‌های متعدد و شکایات رسمی، همچنان هیچ راه‌حلی برای مدیریت این بحران ارائه نشده است.
او اشاره کرد: که در هفته گذشته جلسه‌ای در فرمانداری قائمشهر برگزار شده و قرار است و جلسه‌ای دیگر نیز برای پیگیری این موضوع تشکیل شود.
مدیرکل محیط زیست مازندران از اقدامات شهرداری در زمینه مدیریت شیرابه‌ها انتقاد کرد و خواستار اقدام فوری برای رفع آلودگی‌ها شد.
او تأکید کرد: ما خسارات وارده به بهره‌برداران از روخانه تلار را حتماً پیگیری می‌کنیم و باید شاهد اقداماتی بازدارنده باشیم تا شهرداری را مجبور به رفع آلودگی‌ها کنیم.
ابراهیمی کارنامی افزود: برخی تلاش می‌کنند با پاک کردن صورت مسئله، وضعیت را حل کنند، اما مردم کاملاً درست می‌گویند و شکایت‌هایشان بر اساس واقعیت است.
وی با اشاره به وضعیت اسفبار سایت زباله قائمشهر، گفت: این معضل باید با یک برنامه‌ریزی اصولی و جامع حل شود. در کوتاه‌مدت باید شیرابه‌ها مهار و در بلندمدت باید از سوزاندن زباله‌ها که آلودگی‌های هوایی به همراه دارد، جلوگیری شود.
مدیرکل محیط زیست مازندران همچنین به وعده‌های قبلی شهردار درباره ساخت تصفیه‌خانه شیرابه اشاره کرد و گفت که علی‌رغم وعده‌ها، هنوز تصفیه‌خانه ساخته نشده است.
ابراهیمی افزود: شهردار قائمشهر اعلام کرده بود که قرارداد ساخت تصفیه‌خانه بسته شده و این پروژه ظرفیت تصفیه ۱۰۰ مترمکعب شیرابه در روز را خواهد داشت، اما هنوز شاهد پیشرفت ملموسی در این زمینه نیستیم.
وی با اشاره به تأثیرات منفی آلودگی شیرابه‌ها بر رودخانه تلار و زمین‌های کشاورزی اطراف، از مسئولان خواست تا هرچه سریع‌تر به این مسئله رسیدگی کند زیرا آلودگی این رودخانه می‌تواند به شدت بر محصولات کشاورزی و منابع آبی منطقه تأثیر بگذارد و حل این بحران نیازمند همکاری و هماهنگی همه نهادهای مسئول است.
انجام اقدامات اصلاحی
نیازی، دادستان قائمشهر نیز در واکنش به رهاسازی شیرابه زباله در رودخانه تلار، ضمن ابراز نگرانی از آلودگی‌های ناشی از این عمل، این اقدام را نقض آشکار حقوق شهروندان و محیط زیست دانست.
او با تأکید بر حساسیت موضوع، خاطرنشان کرد: که در پی این حادثه، مسئولان مربوطه باید پاسخگو بوده و پیگیری‌های لازم جهت جلوگیری از تکرار چنین حوادثی انجام شود.
دادستان قائمشهر با اشاره به تأثیرات منفی شیرابه‌ها بر منابع آبی و کشاورزی منطقه، گفت: آلودگی شیرابه‌ها نه تنها سلامت محیط زیست بلکه زندگی مردم را تحت تأثیر قرار داده است. این آلودگی‌ها می‌توانند خسارات زیادی به منابع آبی و کشاورزی وارد کنند که جبران آن به راحتی ممکن نیست.
او تأکید کرد: که با توجه به شکایات و نگرانی‌های مردم، دادستانی اقدامات قانونی را در دستور کار قرار داده و با همکاری مسئولان اجرایی و محیط زیست، پیگیر قضایای مرتبط با آلودگی شیرابه‌ها خواهد بود. دادستان همچنین از برگزاری جلسات پیگیری و بررسی وضعیت زباله‌دانی و شیرابه‌ها در فرمانداری قائمشهر خبر داد و گفت که تلاش‌ها برای مدیریت بحران ادامه دارد.
دادستان قائمشهر ضمن تأکید بر مسئولیت شهرداری در حل این بحران، گفت: شهرداری باید سریعاً اقدامات اصلاحی را انجام دهد تا از گسترش آلودگی جلوگیری و پاسخگوی اقدامات خود باشد.
استفاده از فناوری‌های نوین در حل معضل زباله
ابوذر قربانی، فرماندار قائمشهر هم در واکنش به تخلیه شیرابه‌های زباله در رودخانه تلار، این اقدام را نادرست و غیرقابل قبول دانست و اظهار کرد: این عمل به شدت بر محیط زیست و منابع آبی منطقه تأثیرات منفی خواهد گذاشت. آلودگی ناشی از شیرابه‌ها می‌تواند خسارات جبران‌ناپذیری به اکوسیستم منطقه وارد کند.
وی گفت: با تبیین وضع موجود مقرر شد، بحث شیرابه و خروج آن به رودخانه با جدیت و کار کارشناسی و همکاری دستگاه‌های مرتبط حل شود و همچنین برای جلوگیری از آتش سوزی به دلیل وجود گاز متان در محل دپوی زباله نیز راهکار لازم ارائه و اقدام مربوطه انجام شود.
فرماندار قائمشهر در ادامه گفت: رهاسازی شیرابه‌ها در رودخانه‌ها نه تنها بر منابع آبی بلکه بر کشاورزی منطقه نیز تأثیرات منفی خواهد داشت. این نوع آلودگی‌ها می‌توانند سلامت مردم را تهدید کنند و لازم است که اقدامات فوری برای مهار آن انجام شود.
قربانی با اعلام اینکه پیگیری‌های لازم در خصوص این حادثه(رهاسازی شیرابه در رودخانه تلار) آغاز شده است و جلسات متعددی با حضور مسئولان شهرداری، محیط زیست و دیگر نهادهای مربوطه برگزار شده تا این معضل به سرعت حل شود.
وی همچنین بر لزوم همکاری همه نهادهای دولتی و غیردولتی برای مدیریت بحران و پیشگیری از وقوع چنین مشکلاتی در آینده تأکید کرد.
فرماندار قائمشهر از ضرورت استفاده از فناوری‌های نوین برای حل معضلات زیست‌محیطی سخن گفت و خواستار توجه ویژه به مدیریت پسماندها در شهر شد.
قربانی ادامه داد: برای برون رفت از این مشکل برنامه ضرب الاجل و فوری، میان مدت و بلند مدت در نظر گرفته شده که اقدامات فوری آن از چند روز گذشته در حال انجام است که مقطعی خواهد بود و در برنامه میان مدت، با تدابیر لازم و هماهنگی‌های بین دستگاهی، پروژه‌های مربوطه و موارد سایت زباله باید تکمیل شود و در برنامه بلند مدت باید به دنبال فرهنگ سازی و آموزش در خصوص جداسازی و تفکیک زباله از مبدا باشیم تا عواقب و مشکلات کمتری را در این حوزه شاهد باشیم.
به گزارش پایگاه خبری چهاردانگه، به نقل از ایسنا؛ بهمن ۱۴۰۲ شهردار قائمشهر اعلام کرده بود که قرارداد ساخت تصفیه‌خانه شیرابه بسته شده و تصفیه‌خانه در حال ساخت است. کاظم علیپور اعلام کرده بود که این تصفیه‌خانه توان تصفیه ۱۰۰ مترمکعب شیرابه در روز را دارد و در ۳۲ ماه با اعتبار بیش از ۲۰۰ میلیارد ریال ساخته می‌شود.
این وضعیت در حالی در سایت زباله قائمشهر به چشم می‌خورد که دست‌کم در سه سال اخیر بارها وعده‌هایی در زمینه بهبود شرایط سایت دپوی زباله قائمشهر مطرح شد و حتی کلنگ‌زنی و افتتاحیه طرح‌های مرتبط نیز برگزار شد.
هرچند اسماعیلی عضو شورای شهر قائم شهر گفت: با مصوبه شورا، شهرداری ساخت مرکز تصفیه خانه شیرابه‌ها را در محل دپوی زباله آغاز کرده اما تا بیشتر اقدامات نمادین و عظمی جزم را نشان نمی‌دهد، این گره کور یکبار برای همیشه باید باز شود.
اسماعیلی معتقد است، در صورت حمایت مسئولان استانی در تامین اعتبارات مالی این پروژه ظرف چند ماه آینده تکمیل و آماده بهره برداری خواهد بود.
عزم جزم شهرداری
علیپور، شهردار قائمشهر، در واکنش به انتشار شیرابه‌های زباله در رودخانه تلار، این اقدام را غیرقابل قبول و نادرست دانست و تأکید کرد: که این عمل نه تنها باعث آلودگی منابع آبی منطقه می‌شود، بلکه به محیط زیست و سلامت عمومی نیز آسیب می‌زند.
او افزود: رهاسازی شیرابه‌ها در رودخانه‌ها نه تنها بر کیفیت آب‌های شرب و کشاورزی اثر منفی می‌گذارد، بلکه می‌تواند تهدیدی برای اکوسیستم منطقه ایجاد کند.
شهردار قائمشهر در ادامه گفت: ما به شدت پیگیر این موضوع هستیم و تلاش می‌کنیم تا به سرعت مشکل پیش‌آمده را رفع کنیم. اقدامات لازم در جهت بهبود شرایط و جلوگیری از تکرار این گونه حوادث در دست بررسی و اجرا قرار دارد.
علیپور همچنین بر لزوم همکاری بین شهرداری، محیط زیست و دیگر نهادهای مسئول برای حل این معضل تأکید کرد و گفت که شهرداری با تمام ظرفیت خود در این زمینه تلاش خواهد کرد.
او اضافه کرد: این حادثه باید درسی برای همگان باشد تا در مدیریت پسماندها و شیرابه‌ها دقت بیشتری شود.
شهردار قائمشهر تصریح کرد: مدیریت صحیح پسماندها و جلوگیری از آلودگی‌ها از اولویت‌های اصلی شهرداری خواهد بود و برنامه‌هایی برای بهبود وضعیت موجود در حال اجرا است.
ابنیه سایت زباله تا ۳هفته دیگر تکمیل می‌شود
فضل الله پور سخنگوی شهرداری قائمشهر نیز در گفت‌وگو با ایسنا در رابطه با حل معضل زباله شهرستان قائمشهر گفت: مدیریت پسماند و حل معضل چندین ساله زباله و شیرابه شهرستان قائمشهر نیازمند عزم ملی است و شهرداری به اعتبارات دولتی نیازمند است.
وی با تاکید بر اینکه این پروژه از حد اعتبارات شهرداری خارج بوده گفت: فرماندار، محیط زیست، شبکه بهداشت و نمایندگان شهرستان باید با توجه به معضل زباله در استان‌های شمالی به حل این معضل باید نگاه ملی داشته باشند.
سخنگوی شهرداری قائمشهر افزود: در حال حاضر سازمان شهرداری‌ها برای جهت تکمیل ابنیه و سازه سایت زباله در حال انجام اقداماتی است.
فضل‌الله پور گفت: در حال حاضر پیمانکار معرفی شده که برای دستگاه مکانیکال اقدامات لازم را انجام دهد این بخش از تصفیه‌خانه تا۳ ماه اینده به پایان برسد اما بخش ابنیه تا سه هفته آینده تمام می‌شود.
سخنگوی شهرداری قائمشهر ادامه داد: انجام سالن کود فاین در دستور کار قرار دارد که با پیش‌بینی اعتبار سازمان شهرداری‌ها تا هفته آینده نقشه‌های آن تحویل سازمان شده و با تخصیص اعتبار این امر نیز محقق خواهد شد.
فضل الله پور در پاسخ به وضعیت شیرابه‌ها نیز گفت: جمع آوری شیرابه‌ها در لندفیل و عملیات بازچرخانی آن نیز از جمله اقداماتی در جهت رفع این مشکل بوده که دیده شده است.
وی همچنین به انتقال مستقیم زباله‌های جدید به خط پردازش خبر داد و گفت: از زمان راه اندازی زباله سوز، زباله جدیدی به محل دپو اضافه نشده اما روزانه به طور میانگین ۱۵۰ تن زباله در مسیر خط پردازش انجام می‌شود اما میزان کل زباله سطح شهر اعم از زباله شهری، روستایی، بیمارستانی، سورتینگ و غیره به میزان ۳۰۰ تن بوده که بیشتر از میزان ظرفیت سایت زباله است که که ۱۸۰ تن زباله در منطقه شهری و ۱۳۰ تن زباله در سایر مناطق شهر جمع آوری می‌شود.
سخنگوی شهرداری قایمشهربا بیان اینکه مرکز تصفیه خانه فاضلاب خانگی از دیگر اقدامات شهرداری بوده که با مشارکت بخش خصوصی راه اندازی شد و در دهه فجر به بهره‌برداری می‌رسد، خاطرنشان کرد: اما مشکل ما در حضور لجنکش‌ها و تحویل فاضلاب خانگی به این مرکز است.
فضل‌الله‌پور افزود: نزدیک به ۱۵ لجنکش در سطح شهر وجود دارد که تنها چند لجنکش (سپتاژ) تخلیه را در سایت تصفیه انجام می‌دهند و باقی خودروها به صورت غیر مجاز در مکان‌هایی مانند حریم رودخانه و سایر قسمت‌ها تخلیه می‌کنند که آلودگی‌های زیست محیطی را به دنبال دارد که نیازمند برخورد جدی است.
راهکاری موثر در مدیریت زباله
علی اصغری یک کارشناس محیط زیست معتقد است که برای حل معضل زباله و شیرابه در قائمشهر، باید رویکردی جامع و چندمرحله‌ای اتخاذ شود.
کاهش تولید زباله
کاهش تولید زباله که با آموزش و فرهنگ‌سازی در میان شهروندان، می‌توان میزان تولید زباله را کاهش داد. تفکیک زباله از مبدأ و ترویج استفاده از مواد قابل بازیافت از جمله راهکارهای مؤثر در این زمینه است.
بازیافت و استفاده مجدد
وی گفت: ایجاد زیرساخت‌های مناسب برای جمع‌آوری و بازیافت زباله‌ها می‌تواند به کاهش حجم زباله‌های دفنی کمک کند. این امر نیازمند سرمایه‌گذاری در تأسیسات بازیافت و تشویق بخش خصوصی به فعالیت در این حوزه است.
احداث تصفیه‌خانه‌های شیرابه
این کارشناس تصریح کرد: تسریع در ساخت و بهره‌برداری از تصفیه‌خانه‌های شیرابه با فناوری‌های پیشرفته می‌تواند از آلودگی منابع آبی جلوگیری کند. در این راستا، نظارت مستمر بر عملکرد این تصفیه‌خانه‌ها ضروری است.
مدیریت بهینه محل‌های دفن زباله
علی اصغری گفت: انتخاب مکان‌های مناسب برای دفن زباله با در نظر گرفتن معیارهای زیست‌محیطی و فاصله مناسب از منابع آبی، می‌تواند از بروز مشکلات مشابه جلوگیری کند. همچنین، استفاده از روش‌های مهندسی مدرن در دفن زباله می‌تواند تأثیرات منفی را به حداقل برساند.
نظارت و اعمال قانون
وی ادامه داد: تقویت نظارت‌های محیط زیستی و برخورد قاطع با متخلفان می‌تواند به بهبود وضعیت کمک کند. در این راستا، همکاری بین دستگاه‌های اجرایی و قضایی ضروری است.
وی گفت: با اجرای این راهکارها و همکاری همه‌جانبه مسئولان و شهروندان، می‌توان به بهبود وضعیت محیط زیست در قائمشهر و جلوگیری از تکرار چنین حوادثی امیدوار بود.
