زهکشی زمین‌های کشاورزی شمال لنگ توجیه اقتصادی
به گزارش پایگاه خبری چهاردانگه، به نقل از ایرنا، علی مراد اکبری سه شنبه شب در نشست بررسی طرح جامع زهکشی اراضی مازندران در ساری افزود: در حالی که طرح زهکشی و شبکه آبیاری ارزان‌ترین و مؤثر ترین روش استفاده از آب و خاک کشاورزی محسوب می‌شود، اما طرح‌های جامع مطالعاتی آن همراه با عدد و رقم که بتواند توجیه اقتصادی قوی داشته باشد به وزارت جهاد کشاورزی ارائه نشده است.
وی ادامه داد: استان مازندران و گیلان بهترین شرایط را برای گسترش کشت دوم و حتی سوم دارند، اما بی توجهی به اجرای طرح زهکشی، ایجاد شبکه‌های آبیاری و مرمت و بهسازی آببندان ها سبب شد تا حتی در تداوم کشت اول با مشکلات جدی مواجه شویم.
نگرانی از تخریب ساختمان خاک شمال کشور
معاون وزیر جهاد کشاورزی نسبت به آلودگی و تخریب ساختمان خاک کشاورزی استان‌های شمالی ابراز نگرانی کرد و توضیح داد: به دلیل اینکه عملیات زهکشی و شبکه آبیاری در این منطقه مورد توجه قرار نگرفته است، ساختمان خاک زمین‌های شالیزاری در ۶ ماه اول سال با انجام کشت برنج و در ۶ ماه دوم سال در اثر غرقابی بودن دچار مشکل اساسی شده است.
اکبری با طرح این پرسش که چرا طرح زهکشی زمین‌های شمالی در مازندران و گیلان عملیاتی نشده است، گفت: بررسی‌های این معاونت نشان می‌دهد که هنوز دست اندرکاران استان‌های شمالی به رغم تاکید وزارت جهاد کشاورزی نتوانسته‌اند توجیه اقتصادی قوی برای طرح‌های زهکشی ارائه بدهند.
وی افزود: از ۲ سال پیش که به دستور شخص دکتر روحانی رئیس جمهوری و مهندس حجتی وزیر جهاد کشاورزی کشت برنج فقط در ۲ استان مازندران و گیلان مورد تاکید قرار گرفت و در قالب یک موصبه دولت نیز ابلاغ شده ست، اهمیت زهکشی و ایجاد شبکه آبیاری نیز مورد توجه جدی قرار گرفت.
این مسئول توضیح داد: بر اساس برنامه شخص وزیر جهاد کشاورزی، امسال باید طرح توجیه اقتصادی عملیات زهکشی و شبکه آبیاری زمین‌های کشاورزی مازندران و گیلان تهیه تا طرح ایجاد ردیف اعتباری مستقل در دولت و مجلس مطرح شود.
مازندران و گیلان، هلند فقیر
وی گفت: معاونت آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی باید با عدد و ارقام ضرورت انجام عملیات زهکشی را در زمین‌های شمالی و نقش آن در خوداتکایی محصولات کشاورزی، حفظ ساختمان خاک و درآمد کشاورزان توجیه کند.
معاون وزیر جهاد کشاورزی با همسان دانستن شرایط استان مازندران و گیلان با کشور هلند، افزود: اینکه چرا کشاورزان و مردم این دو استان به رغم طرفیت بالای کشاورزی ثروتمند نیستند، جای تعجب دارد.
اکبری گفت: خاک، آب و هوای استان‌های شمالی بی نظیر است و اکنون کشت دانه‌های روغنی در استان‌های مختلف به جز شمال ایران در قالب کشت جایگزین گندم و دیگر علوفه‌ها رواج یافته است و با انجام عملیات زهکشی و شبکه آبیاری در مازندران و گیلان علاوه بر حفظ ساختمان خاک، کشت دانه روغنی کلزا می‌تواند به عنوان کشت دوم در سطح وسیع تا ۲۵۰ هزار هکتار افزایش بیابد.
وی افزود: کشور هلند با ایجاد زنجیره تولید و جلوگیری از خام فروشی سالانه تا ۸۰ میلیارد یورو صادرات دارد و به جرأت می‌توان گفت که اگر طرح زهکشی و عملیات شبکه آبیاری در این ۲ استان مازندران و گیلان طی سه سال به اتمام برسد، در تولید دانه روغنی که اکنون تا ۸۵ درصد وابسته به واردات هستیم، خودکفا خواهیم شد.
هدف از زهکشی زمین‌های کشاورزی، فراهم کردن محیطی مناسب برای رشد ریشه گیاه از لحاظ تهویه و شوری است. زهکشی به خارج شدن طبیعی یا مصنوعی آب مازاد از یک منطقه گفته می‌شود.
کنترل و جلوگیری از شور شدن زمین، کنترل و جلوگیری از ماندابی شدن، کننترل فرسایش، کنترل سیل، حفاظت محیط زیست، سلامت عمومی و بهداشت، جلوگیری از راکد شدن آب و ایجاد بوی تعفن و نامطبوع در محیط مزرعه، به زیر کشت بردن اراضی جدید، زودتر گرم شدن خاک در فصل بهار، شروع زودتر عملیات کشاورزی، کیفیت و کمیت بهتر محصولات، حفاظت از ابنیه و تأسیسات عمومی و توسعه روستایی و امنیت غذایی از جمله مزایای مهم اجرای طرح زهکشی است.
در حال حاضر اداره آب و خاک و امور فنی و مهندسی جهاد کشاورزی مازندران طرح جامع زهکشی اراضی استان را در گستره ۱۵۵ هزار هکتار واقع در ساحل غربی نکا رود تا ساحل شرقی بابلرود در محدوده هفت شهرستان نکا، میاندرود، ساری، قائمشهر، جویبار، بابل و بابلسر و در ۴۲۷ روستا تهیه کرده است.
این طرح در چهار حوضه از رودخانه نکا رود تا تجن در سطح ۳۵ هزار هکتار، حوضه رودخانه تجن تا سیاهرود در سطح ۴۰ هزار هکتار، حوضه سیاهرود تا تلار در سطح ۴۰ هزار هکتار و از حوضه رودخانه تلار تا بابلرود در سطح ۴۰ هزار هکتار است.
مازندران ۴۶۰ هزار هکتار زمین زراعی و باغی دارد که سالانه حدود هفت میلیون تن انواع محصولات کشاورزی در آنها تولید می‌شود.
برنجکاری با سطح ۲۳۰ هزار هکتار و مرکبات در ۱۱۵ هزار هکتار بیشترین سطح کشت در استان مازندران است.
مازندران سالانه با حدود تولید یک میلیون و ۵۰ هزار تن برنج سفید ۴۲ درصد برنج کشور را تأمین می‌کند.
طرح خوداتکایی برنج در ۲ استان شمالی مازندران و گیلان که توسط دولت تدبیر و امید مورد توجه جدی قرار گرفته است با انجام طرح زهکشی، شبکه ابیاری، تجهیز و نوسازی و احیا و مرمت و بهسازی آببندان ها در حال عملیاتی شدن است.
۶۹۹۰/۱۶۵۴
