هرچند مسئولان از افزایش نیافتن نرخ داروها پس از نوسانات ارزی خبر می دهند اما عملا نرخ داروها ۱۰ تا ۴۰ درصد پس از صعود یک باره قیمت دلار افزایش یافته است.
نرخ ارز قیمت نسبی پول خارجی به پول داخلی است که به عنوان یکی از عوامل کلان اقتصادی، همواره مورد توجه جامعه اقتصادی و مالی بوده است. در واقع این نرخ بیانگر شرایط اقتصادی کشور بوده و عاملی برای مقایسه اقتصاد ملی با اقتصاد سایر ملل است؛ نوسانات نرخ ارز یا همان شوک های مثبت یا منفی نرخ ارز بر تقاضا و عرضه کل اقتصاد موثر است.
حوزه دارو و تجهیزات پزشکی از مواردی هستند که تا حدودی وابسته به نرخ ارز است؛ کشور ما برخی از داروهای خاص را وارد کرده و تغییر نرخ ارز بر قیمت وارداتی داروها تاثیرگذار خواهد بود اما نکته قابل توجه این است مردم با این فشار ارزی چه کنند؟ چه راهکاری وجود دارد؟
*افزایش قیمت داروهای خریداری شده قبل از افزایش دلار، غیر قانونی است
محمد رضا شیران معاون غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی مازندران، در گفت و گو با ایسنا درباره افزایش نرخ دارو ها با توجه به بالا رفتن نرخ دلار طی روزهای اخیر، اظهار کرد: هر گونه افزایش قیمت با توجه به خرید داروها توسط داروخانه ها در قبل از افزایش دلار غیر قانونی است.
وی افزود: داروهای داخلی و داروهای خارجی افزایش کمی در قیمت ها داشته که با توجه به تغییرات نرخ ارز منطقی است؛ ولی در رابطه با بعضی از مکمل ها مانند مولتی ویتامین پلاس مینرال که وارداتی بوده، افزایش قیمت ۱۰۰ در صد بوده است.
شیران با بیان این که تمامی تغییر قیمت ها در بازار دارویی کشور مصوبه وزارتی داشته است، بیان کرد: قیمت های دارو از طریق مجاری قانونی رسما اعلام می شوند و در صورت درخواست بیمار و یا بازرسان دارویی، توزیع کنندگان داروخانهها ملزم به ارائه فاکتور هستند.
معاون غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی مازندران گفت: افزایش قیمت داروهایی که در گذشته با تعرفه کمتر خریداری شده باشد قانونی نیست و مردم می توانند با شماره ۱۹۰ تماس گرفته و گزارش تخلف را ارائه دهند.
*نوسان قیمت دارو طبیعی است
رضا فلاحی مدیر غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی مازندران در گفت و گو با ایسنا اظهار کرد: نوسان قیمت دارو طبیعی است که در تمامی کشور های دنیا وجود داشته و مقداری تورم را در همه جای دنیا شاهد هستیم؛ کشور ما بیشتر از سایر کشورها شاهد نوسان قیمت دارو است چون تورم بیشتری دارد؛ حداقل آن این است که ما دستمزدها را افزایش دهیم، مواد اولیه گران تر و هزینه ها بالاتر می رود؛ پس منطقی است که حداقل مقداری از افزایش قیمت را بپذیریم.
وی افزود: با توجه به این که بیش از ۵۰ درصد مواد اولیه داروهای ما وارداتی هستند پس افزایش قیمت آن ها تابع ارز و نوسانات ارزی خواهند بود، با این حال کنار هم قرار دادن این مسائل و افزایش قیمت های سایر وسایل از جمله مواد غذایی و پوشاک شاهد افزایش قیمت سالانه هستیم؛ دارو در مقابل سایر کالاهای اساسی که در بازار، به نسبت افزایش قیمت کمتر شیب ملایم تری را دارد.
فلاحی بیان کرد: در حال حاضر اقلام دارویی وارداتی در داخل کشور افزایش قیمت نداشته و اگر هم افزایش قیمتی بوده بیشتر در خصوص مکملها بوده که جزء دارو محسوب نمیشود؛ در این لحظه افزایش دارویی نداشته اما احتمالا خواهیم داشت؛ در برخی اقلام دارویی ساخت داخل زیر ۱۰ درصد افزایش قیمت داشته که این امر با توجه به مجموعه افزایش قیمتها که در تمامی کالاها داریم، شیب ملایمی میگیرد.
وی ادامه داد: خوشبختانه این نوع دارو ها قبل از این که افزایش قیمت آنها به طور رسمی به دانشگاه علوم پزشکی اعلام شود با سازمان های بیمه گر هماهنگ شده و تمام این افزایش قیمت ها در تمامی این بیمه ها مورد پذیرش و تعهد قرار گرفته است. یعنی بیمار که عملا ۱۰ درصد مبلغ بیمه اش را می پردازد عملا متوجه تغییر قیمت ها نمی شود؛ نوسانات شدید ارزی که در پایان سال جاری و شروع سال جدید رخ داده، خوشبختانه تاثیری بر قیمت داروها آن چنان نداشته و داروها بر اساس همان میانگین همیشگی افزایش دارند.
*داروهای وارداتی و خاص گران می شوند؟
مدیرغذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی مازندران افزود: داروهای خاص ما اکثرا وارداتی بوده و طی سال های اخیر در مراکز دانش بنیان تعدادی از این دارو های خاص ساخت داخل شده و ما در زمینه داروهای خاص افزایش قیمتی را نداشته، جز چند مورد که خود کارخانه سازنده قیمت را بالا برده است و در حال حاضر این چند اقلام دارویی را داخل کشور داشته و افزایش دارویی را نداریم.
وی کفت: بیمهها در بسیاری از این داروهای خاص تا ۹۰ درصد پوشش بیمه ای دارند؛ قیمت این گونه داروها بسیار گران است و با پوشش بیمهای تنها چیزی که بیمار می پردازد ۱۰درصد بوده و بعضا هزینه پرداخت دارو برای بیمار از ۲ تا چهار میلیون تومان هم خواهد بود.
فلاحی خاطرنشان کرد: سازمان علوم پزشکی کشور ساختاری را برای معاونت غذا و دارو ترسیم کرده به این گونه که بیمارانی که می خواهند داروهای خاص را دریافت کنند با مراجعه به دانشگاه علوم پزشکی از تخفیفی بهره مند میشوند و این بستگی به شرایط مالی و زندگی بیمار دارد؛ زمانی تا ۷۰ درصد هم تخفیف شامل داروها می شود.
این مسئول یادآور شد: بیمارانی که کم بضاعت بوده یا داروهای سنگین مانند “شیمی درمانی” یا “ام اس” را مصرف میکنند و خریداری و تامین هزینه آن مشکل است با مراجعه به دانشگاه علوم پزشکی می توانند از تخفیفها بهرهمند شوند؛ این یک سیستم تحت پوشش قرار دادن هزینههای خانوادهها بوده تا از این طریق فشار اقتصادی ایجاد شده را کمتر کند.
*حکایت پشت پرده چرخه اقتصادی داروخانه ها
مدیرغذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی مازندران خاطر نشان کرد: قبول نکردن برخی بیمه ها از سوی داروخانهها قابل قبول است و آن ها مکلف نیستند که با تمام بیمه ها قرارداد داشته باشند؛ قرارداد داشتن با بیمهها به نفع داروخانه است؛ داروخانه هایی که می خواهند یک کار اقتصادی در کنار کار داروخانهای داشته باشند، داشتن نسخه از سوی بیمار برای آنها یک آیتم مهم تلقی میشود.
فلاحی یادآور شد: در شرایطی که برخی از بیمهها در مطالبات پرداختی داروخانهها تعلل می کنند؛ ممکن است داروخانهها با آن بیمه قرارداد نبسته یا آن را فسخ کند اما این تعداد کمی از داروخانه ها را شامل میشود؛ تمام داروخانه ها موظند با بیمه همگانی قرارداد ببندند.
وی افزود: اگر بیماری ادعا کند که داروخانهای بیمه سلامت آن را قبول نکرده، می تواند با مراجعه به علوم پزشکی اطلاع دهد و پیگیر باشد؛ تنها بیمهای که تمام داروخانه ها الزام به قرارداد با آن دارند بیمه سلامت است؛ بقیه بیمهها مانند تامین اجتماعی سازمان مستقلی بوده و خود بیمارستان و درمانگاههای مختلفی در سراسر استان دارد که اعضایشان را پوشش میدهند؛ ضمن این که ۹۰ درصد داروخانه های ما با بیمه تامین اجتماعی هم قرارداد دارند.
* بیماران زیرفشار نوسانات ارزی له شدند
اما با تمام ادعاهای دانشگاه علوم پزشکی مازندران، نکته جالب توجه مشاهدات میدانی خبرنگار ایسنا و گفت و گو با بیماران نسخه به دست از تاثیرنوسانات ارزی بر داری داروخانه ها بوده که قابل توجه است.
سهیلا ذاکری، یکی شهروند مازندرانی که برای تهیه دارو به دارخانه مراجعه کرده بود در گفت و گو با ایسنا اظهار کرد: “قرص آهن” را قبل عید از داروخانهای در ساری هر ورقه ای ۱۰ هزار تومان خریداری کردم و همان دارو ۱۵ روز بعد ۱۴ هزارتومن شده است، یعنی در کمتر از ۱۴ روز ۴۰درصد به قیمت این قرص اضافه شد.
وی تصریح کرد: حتی این افزایش قیمت در مواد آرایشی و بهداشتی نیز وجود دارد، بسیاری داروخانهها پس از نوسانات ارزی و افزایش نرخ دلار از ۱۰ تا ۴۰ درصد داروهای خود را گرانکردهاند. این داروخانه ها به طور غیرمستقیم گرانی دلار را سبب افزایش داروها اعلام میکنند و افزایش قیمت یک باره داروها فشار شدید مالی بر بیماران گذاشته است.
ذاکری گفت: هرچند که در اخبار اعلام شده که با مشاهده افزایش نرخ بی رویه داروها میتوان به سامانهای که علوم پزشکی اعلام کرده تماس گرفت و پیگیر ماجرا شد اما وقتی با آن سامانه هم تماس گرفتیم هیچ اقدامی صورت نگرفت.
وی خاطرنشان کرد: زمان خرید برخی داروها در حال اتمام بوده اما باز هم شاهد افزایش قیمت در این داروها هستیم و از مسئولان انتظار داریم با توجه به طرح تحول سلامت که مدعی حمایت از بیماران است از افزایش بی رویه داروها توسط سودجویان جلوگیری کنند.
گزارش از بهناز مقدس خبرنگار ایسنای مازندران
هرچند مسئولان از افزایش نیافتن نرخ داروها پس از نوسانات ارزی خبر می دهند اما عملا نرخ داروها ۱۰ تا ۴۰ درصد پس از صعود یک باره قیمت دلار افزایش یافته است.
نرخ ارز قیمت نسبی پول خارجی به پول داخلی است که به عنوان یکی از عوامل کلان اقتصادی، همواره مورد توجه جامعه اقتصادی و مالی بوده است. در واقع این نرخ بیانگر شرایط اقتصادی کشور بوده و عاملی برای مقایسه اقتصاد ملی با اقتصاد سایر ملل است؛ نوسانات نرخ ارز یا همان شوک های مثبت یا منفی نرخ ارز بر تقاضا و عرضه کل اقتصاد موثر است.
حوزه دارو و تجهیزات پزشکی از مواردی هستند که تا حدودی وابسته به نرخ ارز است؛ کشور ما برخی از داروهای خاص را وارد کرده و تغییر نرخ ارز بر قیمت وارداتی داروها تاثیرگذار خواهد بود اما نکته قابل توجه این است مردم با این فشار ارزی چه کنند؟ چه راهکاری وجود دارد؟
*افزایش قیمت داروهای خریداری شده قبل از افزایش دلار، غیر قانونی است
محمد رضا شیران معاون غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی مازندران، در گفت و گو با ایسنا درباره افزایش نرخ دارو ها با توجه به بالا رفتن نرخ دلار طی روزهای اخیر، اظهار کرد: هر گونه افزایش قیمت با توجه به خرید داروها توسط داروخانه ها در قبل از افزایش دلار غیر قانونی است.
وی افزود: داروهای داخلی و داروهای خارجی افزایش کمی در قیمت ها داشته که با توجه به تغییرات نرخ ارز منطقی است؛ ولی در رابطه با بعضی از مکمل ها مانند مولتی ویتامین پلاس مینرال که وارداتی بوده، افزایش قیمت ۱۰۰ در صد بوده است.
شیران با بیان این که تمامی تغییر قیمت ها در بازار دارویی کشور مصوبه وزارتی داشته است، بیان کرد: قیمت های دارو از طریق مجاری قانونی رسما اعلام می شوند و در صورت درخواست بیمار و یا بازرسان دارویی، توزیع کنندگان داروخانهها ملزم به ارائه فاکتور هستند.
معاون غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی مازندران گفت: افزایش قیمت داروهایی که در گذشته با تعرفه کمتر خریداری شده باشد قانونی نیست و مردم می توانند با شماره ۱۹۰ تماس گرفته و گزارش تخلف را ارائه دهند.
*نوسان قیمت دارو طبیعی است
رضا فلاحی مدیر غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی مازندران در گفت و گو با ایسنا اظهار کرد: نوسان قیمت دارو طبیعی است که در تمامی کشور های دنیا وجود داشته و مقداری تورم را در همه جای دنیا شاهد هستیم؛ کشور ما بیشتر از سایر کشورها شاهد نوسان قیمت دارو است چون تورم بیشتری دارد؛ حداقل آن این است که ما دستمزدها را افزایش دهیم، مواد اولیه گران تر و هزینه ها بالاتر می رود؛ پس منطقی است که حداقل مقداری از افزایش قیمت را بپذیریم.
وی افزود: با توجه به این که بیش از ۵۰ درصد مواد اولیه داروهای ما وارداتی هستند پس افزایش قیمت آن ها تابع ارز و نوسانات ارزی خواهند بود، با این حال کنار هم قرار دادن این مسائل و افزایش قیمت های سایر وسایل از جمله مواد غذایی و پوشاک شاهد افزایش قیمت سالانه هستیم؛ دارو در مقابل سایر کالاهای اساسی که در بازار، به نسبت افزایش قیمت کمتر شیب ملایم تری را دارد.
فلاحی بیان کرد: در حال حاضر اقلام دارویی وارداتی در داخل کشور افزایش قیمت نداشته و اگر هم افزایش قیمتی بوده بیشتر در خصوص مکملها بوده که جزء دارو محسوب نمیشود؛ در این لحظه افزایش دارویی نداشته اما احتمالا خواهیم داشت؛ در برخی اقلام دارویی ساخت داخل زیر ۱۰ درصد افزایش قیمت داشته که این امر با توجه به مجموعه افزایش قیمتها که در تمامی کالاها داریم، شیب ملایمی میگیرد.
وی ادامه داد: خوشبختانه این نوع دارو ها قبل از این که افزایش قیمت آنها به طور رسمی به دانشگاه علوم پزشکی اعلام شود با سازمان های بیمه گر هماهنگ شده و تمام این افزایش قیمت ها در تمامی این بیمه ها مورد پذیرش و تعهد قرار گرفته است. یعنی بیمار که عملا ۱۰ درصد مبلغ بیمه اش را می پردازد عملا متوجه تغییر قیمت ها نمی شود؛ نوسانات شدید ارزی که در پایان سال جاری و شروع سال جدید رخ داده، خوشبختانه تاثیری بر قیمت داروها آن چنان نداشته و داروها بر اساس همان میانگین همیشگی افزایش دارند.
*داروهای وارداتی و خاص گران می شوند؟
مدیرغذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی مازندران افزود: داروهای خاص ما اکثرا وارداتی بوده و طی سال های اخیر در مراکز دانش بنیان تعدادی از این دارو های خاص ساخت داخل شده و ما در زمینه داروهای خاص افزایش قیمتی را نداشته، جز چند مورد که خود کارخانه سازنده قیمت را بالا برده است و در حال حاضر این چند اقلام دارویی را داخل کشور داشته و افزایش دارویی را نداریم.
وی کفت: بیمهها در بسیاری از این داروهای خاص تا ۹۰ درصد پوشش بیمه ای دارند؛ قیمت این گونه داروها بسیار گران است و با پوشش بیمهای تنها چیزی که بیمار می پردازد ۱۰درصد بوده و بعضا هزینه پرداخت دارو برای بیمار از ۲ تا چهار میلیون تومان هم خواهد بود.
فلاحی خاطرنشان کرد: سازمان علوم پزشکی کشور ساختاری را برای معاونت غذا و دارو ترسیم کرده به این گونه که بیمارانی که می خواهند داروهای خاص را دریافت کنند با مراجعه به دانشگاه علوم پزشکی از تخفیفی بهره مند میشوند و این بستگی به شرایط مالی و زندگی بیمار دارد؛ زمانی تا ۷۰ درصد هم تخفیف شامل داروها می شود.
این مسئول یادآور شد: بیمارانی که کم بضاعت بوده یا داروهای سنگین مانند “شیمی درمانی” یا “ام اس” را مصرف میکنند و خریداری و تامین هزینه آن مشکل است با مراجعه به دانشگاه علوم پزشکی می توانند از تخفیفها بهرهمند شوند؛ این یک سیستم تحت پوشش قرار دادن هزینههای خانوادهها بوده تا از این طریق فشار اقتصادی ایجاد شده را کمتر کند.
*حکایت پشت پرده چرخه اقتصادی داروخانه ها
مدیرغذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی مازندران خاطر نشان کرد: قبول نکردن برخی بیمه ها از سوی داروخانهها قابل قبول است و آن ها مکلف نیستند که با تمام بیمه ها قرارداد داشته باشند؛ قرارداد داشتن با بیمهها به نفع داروخانه است؛ داروخانه هایی که می خواهند یک کار اقتصادی در کنار کار داروخانهای داشته باشند، داشتن نسخه از سوی بیمار برای آنها یک آیتم مهم تلقی میشود.
فلاحی یادآور شد: در شرایطی که برخی از بیمهها در مطالبات پرداختی داروخانهها تعلل می کنند؛ ممکن است داروخانهها با آن بیمه قرارداد نبسته یا آن را فسخ کند اما این تعداد کمی از داروخانه ها را شامل میشود؛ تمام داروخانه ها موظند با بیمه همگانی قرارداد ببندند.
وی افزود: اگر بیماری ادعا کند که داروخانهای بیمه سلامت آن را قبول نکرده، می تواند با مراجعه به علوم پزشکی اطلاع دهد و پیگیر باشد؛ تنها بیمهای که تمام داروخانه ها الزام به قرارداد با آن دارند بیمه سلامت است؛ بقیه بیمهها مانند تامین اجتماعی سازمان مستقلی بوده و خود بیمارستان و درمانگاههای مختلفی در سراسر استان دارد که اعضایشان را پوشش میدهند؛ ضمن این که ۹۰ درصد داروخانه های ما با بیمه تامین اجتماعی هم قرارداد دارند.
* بیماران زیرفشار نوسانات ارزی له شدند
اما با تمام ادعاهای دانشگاه علوم پزشکی مازندران، نکته جالب توجه مشاهدات میدانی خبرنگار ایسنا و گفت و گو با بیماران نسخه به دست از تاثیرنوسانات ارزی بر داری داروخانه ها بوده که قابل توجه است.
سهیلا ذاکری، یکی شهروند مازندرانی که برای تهیه دارو به دارخانه مراجعه کرده بود در گفت و گو با ایسنا اظهار کرد: “قرص آهن” را قبل عید از داروخانهای در ساری هر ورقه ای ۱۰ هزار تومان خریداری کردم و همان دارو ۱۵ روز بعد ۱۴ هزارتومن شده است، یعنی در کمتر از ۱۴ روز ۴۰درصد به قیمت این قرص اضافه شد.
وی تصریح کرد: حتی این افزایش قیمت در مواد آرایشی و بهداشتی نیز وجود دارد، بسیاری داروخانهها پس از نوسانات ارزی و افزایش نرخ دلار از ۱۰ تا ۴۰ درصد داروهای خود را گرانکردهاند. این داروخانه ها به طور غیرمستقیم گرانی دلار را سبب افزایش داروها اعلام میکنند و افزایش قیمت یک باره داروها فشار شدید مالی بر بیماران گذاشته است.
ذاکری گفت: هرچند که در اخبار اعلام شده که با مشاهده افزایش نرخ بی رویه داروها میتوان به سامانهای که علوم پزشکی اعلام کرده تماس گرفت و پیگیر ماجرا شد اما وقتی با آن سامانه هم تماس گرفتیم هیچ اقدامی صورت نگرفت.
وی خاطرنشان کرد: زمان خرید برخی داروها در حال اتمام بوده اما باز هم شاهد افزایش قیمت در این داروها هستیم و از مسئولان انتظار داریم با توجه به طرح تحول سلامت که مدعی حمایت از بیماران است از افزایش بی رویه داروها توسط سودجویان جلوگیری کنند.
گزارش از بهناز مقدس خبرنگار ایسنای مازندران