عضو هیئت علمی دانشگاه علوم و فنون مازندران، ارتباط نادرست دانشگاه و صنعت را مهم‌ترین ضعف صنایع برشمرد و اظهار کرد: در استان مازندران دستگاه‌هایی با بودجه دولتی پروژه هایی را به شکل صوری و غیرعملیاتی با ارتباطاتی که دارند اجرا می‌کنند که نه تنها هدفمند نبوده بلکه ماحصل آن مجموعه ای از یادداشت‌ها است که در کتابخانه‌های مراکز پژوهشی دستگاه های دولتی به چشم می‌خورد.
جواد رضائیان در گفت و گو با ایسنا با اشاره به برخی صنایع استان که حضور پر رنگ در کشور داشته و دارند، اظهار کرد: صنایع غذایی، مبلمان، کشاورزی و IT در مقاطعی بسیار پر رنگ عمل کردند اما اکنون دچار چالش هایی شدند که گریبان اکثر صنایع کشور را گرفته است.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم و فنون مازندران، نگاه جهانی را برای هر صنعتی ناگزیر دانست و خاطرنشن کرد: هر صنعتی اگر بخواهد حیات بیشتری داشته و دچار اشباع بازار نشود محکوم به این است که مرزهای منطقه‌ای و جهانی را پشت سر بگذارد.
رضائیان، لازمه نگاه جهانی و در اختیار گرفتن بازارهای فرامنطقه‌ای را تحقق سه معیار اصلی صنعت دانست و افزود: اگر صنعتی در استان بخواهد این رویکرد را دنبال کند باید محصولاتی در دسترس برای عرضه، قیمت مناسب و کیفیت مطلوب را برای قدرت رقابت با سایر برندها داشته باشد.
وی، اولین شاخصه صنایع مدرن را داشتن نیروی انسانی خلاق به جای ابزار کارگری برشمرد و تاکید کرد: بهره وری صنایع ما در نیروی انسانی به شدت پایین است چرا که به جای استفاده از خلاقیت نیروی انسانی، نگاه ابزاری به آنان داریم در حالی که کار انسان اکنون توسط ربات‌ها و ماشین آلات با هزینه و زمان کمتر در حال انجام است.
رضائیان دادن کارهای یدی به نیروی انسانی و گرفتن خلاقیت از آنان را عمده عامل عقب ماندگی صنایع کشور دانست و یادآور شد: این شیوه اکنون در جهان جایگاهی نداشته و منسوخ شده است.
فقدان واحدهای تحقیق و توسعه
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم و فنون مازندران از جای خالی واحدهای تحقیق و توسعه در صنایع سخن گفت و خاطرنشان کرد: واحدهای R&D واحدهای تولید کننده خلاقیت بوده یعنی ناظر به تمامی عملیاتی هستند که در زنجیره تامین از تامین کننده تا مشتری وجود دارد.
رضائیان، ناتوانی در شناسایی بازارهای هدف، نبود رشد و توسعه و فقدان ارتباط هدفمند بین اداره صنایع و اتاق های بازرگانی را محصول عدم واحدهای تحقیق و توسعه یا کارکرد نادرست این واحدها قلمداد کرد و افزود: ایجاد واحدهای R&D حتی به شکل خوشه‌ای یعنی یک واحد برای چندین صنعت می‌تواند راهکاری مناسب برای فعالیتی صنعتی به شکل اصولی باشد.
بخش عمده SME های استان در دوران طفولیت مانده‌اند
معاون آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه علوم و فنون مازندران در ادامه از نقش عمده کسب و کارهای کوچک و متوسط یا SME ها در دنیای صنایع، تولید و خدمات یاد کرد و افزود: این کسب و کارها معمولا خانوادگی اداره شده و در طول زمان به صورت سنتی رشد کرده‌اند و اکنون بسیاری از صنایع استان مازندران در کلاس SME ها قرار دارند.
دانشیار گروه علوم مهندسی صنایع دانشگاه علوم و فنون مازندران با بیان اینکه کسب و کارهای کوچک و متوسط هنوز به بلوغ نرسیده‌اند، گفت: بخش عمده SME های استان حتی در دوران طفولیت مانده و رشد نکرده‌اند، پس اگر بخواهند به سمت صادرات حرکت کنند اولین مشکل آنها نا آشنایی با مسیرهای ارتباطی است.
رضائیان، نگرش کسب و کارهای کوچک را محدود خواند و افزود: شناسایی بازارهای هدف برون منطقه‌ای برای تک تک محصولات این کارگاه ها در سایه آموزش به آنها باید در دستور کار اداره صنایع معادن و نگاه مدیران ارشد استان قرار گیرد.
وی با بیان اینکه در کشاورزی نیز این نگاه آسیب عمده وارد کرده، خاطرنشان کرد: بیشترین میزان ضایعات در کشاورزی و هدر رفت سرمایه در این بخش در شرایطی که فقط با یک پنجم این امکانات در کشورهای همسایه بهره برداری به بهترین شکل انجام می‌شود می‌تواند نگاه نادرست مدیران را تداعی کند.
گسسته شدن ارتباط دانشگاه و صنعت
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم و فنون مازندران، عدم ارتباط درست دانشگاه و صنعت را مهم‌ترین ضعف صنایع برشمرد و اظهار کرد: به ویژه در استان مازندران دستگاه‌هایی با بودجه دولتی پروژه هایی را به شکل صوری و غیرعملیاتی با ارتباطاتی که دارند اجرا می‌کنند که نه تنها هدفمند نبوده بلکه ماحصل آن مجموعه ای از یادداشت ها است که در کتابخانه‌های مراکز پژوهشی دستگاه های دولتی به چشم می‌خورد.
رضائیان انجام چنین پروژه هایی را سبب کمرنگ شدن ارتباط بخش خصوصی با دانشگاه معرفی و تاکید کرد: حیف و میل بودجه‌های کلان به این نحو مسیر اشتباهی به وجود آورده که باعث کمرنگ شدن اعتماد بخش خصوصی به دانشگاه می‌شود.
وی افزود: اگر حمایت‌های چشم بسته وجود نداشته باشد و دانشگاه‌ها به سمت خروج از بودجه‌های دولتی و تحقیقاتی بروند می‌توان شاهد ارتباط هدفمند صنعت و دانشگاه بود.
پایین بودن بهره وری پرسنل
دانشیار گروه علوم مهندسی صنایع دانشگاه علوم و فنون مازندران، یکی از دغدغه های قشر کارگری و صنعتگر ایران را بحث فرهنگ کار دانست و یادآور شد: در فرهنگ کار کشور بهره وری پرسنل پایین است در نتیجه حق با صنعتگر بوده و حقوق و مزایا به شکل کامل و مطلوب پرداخت نمی‌شود. فرهنگ حرفه ای کار کردن نیاز به آموزش دارد. جامعه کارگری ما به این سطح از فرهنگ نرسیده که باید در روز دقیقا ۸ ساعت کار مفید داشته باشد.
وی بار دیگر با یادآوری حرکت به سمت خلاقیت در استفاده از نیروی انسانی به جای کار یدی خاطرنشان کرد: خلاقیت در دو حوزه طراحی خدمات و طراحی محصولات نمود پیدا می‌کند و این ابعاد خلاقیت است که می‌تواند کمک رسان مدیریت بوده و در نتیجه بهره وری، رشد و توسعه را به دنبال داشته باشد.
